Tek Göz Geleneksel Barbaros Evlerinin Karakteristik Mimari Elemanları ve Elemanların Gündelik Hayatla Ilişkisi

Year 2023, Issue: 19, 447 - 479, 31.01.2023

Şeyma Sarıbekiroğlu , F. Nurşen Kul

https://doi.org/10.26650/artsanat.2023.19.1030567

Abstract

Bu çalışma tek göz Barbaros evlerinin mimari eleman özelliklerini, mekân içindeki dizilimlerini, gündelik hayattaki kullanım biçimlerini ve bu elemanlara ait yerel terminolojiyi anlamayı amaçlamaktadır. Bununla birlikte, yakın çevrede diğer kırsal yerleşimlerdeki tek göz evlerin mimari elemanları ile benzerlik ve farklılıkların ortaya konması hedeflenmiştir. Arazi çalışması 2016, 2017 ve 2020 yıllarında yapılmıştır. Özgün mekânsal özellik gösteren ve mimari elemanlarını koruyan 14 ev incelenmiştir. Bu evlerin plan ve mimari elemanları eskizler ve fotoğraflarla belgelenmiştir. Her evin mimari elemanları biçim, malzeme ve mekân içindeki düzenleri açısından ele alınmıştır. Barbaros ile çevre yerleşimlerdeki mimari elemanların benzerlik ve farklılıklarını anlayabilmek için Çeşme, Karaburun ve Urla kırsal yerleşimleri ile ilgili literatür taranarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Mimari elemanların gündelik yaşamla ilişkisini ortaya çıkarmak için 13 kişiyle sözlü görüşmeler de gerçekleştirilmiştir.

Keywords

Barbaros, Urla, kırsal miras, mimari elemanlar, single-living space houses

Characteristic Architectural Elements of Traditional Barbaros Houses with a Single-Living Space and Their Relationship with Daily Life

Abstract

Barbaros is a rural settlement in Urla, İzmir, Turkey. This study aims to understand the architectural elements of Barbaros houses with a single-living space, their spatial organization, relation with daily life, and the local terminology for them. Moreover, it is aimed to reveal possible similarities and dissimilarities between architectural elements of other single- living space rural houses in different settlements in close geography. The site survey data was collected in 2016, 2017, and 2020. Fourteen houses were examined, all of which still preserve their original spatial characteristics and architectural elements. The plans and architectural elements of each of the 14 buildings were documented in sketches and photographs. The architectural elements of each house and their characteristics, including form, material, and location in space, were analyzed. The Barbaros case was compared with other rural settlements in Çeşme, Karaburun and Urla. Oral interviews were conducted with 13 people to reveal the relationship between architectural elements and daily life.

Keywords

Barbaros, Urla, rural heritage, architectural elements

References

• Akış, Tonguç, Ülkü İnceköse, Sarp Tunçoku, and Adile Arslan Avar. “İzmir Kırsal Alan Konutları.” Mimarlık 370 (2013): 57-65.
• Alexander, Christopher. The Timeless Way of Building. New York: Oxford University Press, 79. Aran, Kemal. Beyond Shelter: Anatolian Indigenous Buildings. Ankara: Tepe Architectural Culture Centre, 2000.
• Asatekin, Gül. “Understanding Traditional Residential Architecture in Anatolia.” The Journal of Architecture 10/4 (2015): 389-414.
• Aylı, Cemre. “Restitution Proposals for Ruined Traditional Houses in Ildırı.” Master’s thesis, İzmir Institute of Technology, 2018.
• Cöcen, Öğet Nevin. “Identifying the Values of Küçükbahçe Village Through Its Architecture and Collective Memory.” Master’s thesis, Middle East Technical University, 2007.
• Çorapçıoğlu, Kemal, Suat Çakır, Nezih R. Aysel, Halit Can Görgülü, Duygu Kolbay, N. Papatya Seçkin and Emine Ünsal. Yöresel Mimari Kimlik 1. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü, 2008
• Emir, Sedat, Zeynep Durmuş Arsan, and Nilgün Kiper. “Karaburun Yarımadası (İzmir) Kırsal Mimarlık Envanteri 2004 Yılı Çalışmaları: Çullu ve Hisarcık Köyleri.” TÜBA Kültür Envanteri Dergisi (2005): 161-186.
• Görür, Burçin. “Construction Techniques of Traditional Houses in Karaburun Villages.” Master’s thesis, İzmir Institute of Technology, 2019.
• Emir, Arsan, and Kiper, “Karaburun Yarımadası (İzmir) Kırsal Mimarlık Envanteri 2004 Yılı Çalışmaları: Çullu ve Hisarcık Köyleri,” 173.
• Cöcen, “Identifying the Values of Küçükbahçe Village Through Its Architecture and Collective Memory,” 81; Aylı, “Restitution Proposals for Ruined Traditional Houses in Ildırı,” 84. Aylı, “Restitution Proposals for Ruined Traditional Houses in Ildırı,” 84.
• Kayın, Emel, and Çağnur Kırcalı. “Urla Özbek Köyü Kırsal Mimari Mirası,” YAPI Dergisi 442, (2018): 48-53.
• Kırcalı, Çağnur. “Urla Bölgesi Kırsal Mirasının Karakteristikleri ve Koruma Sorunları.” Master’s thesis, Dokuz Eylül University, 2019.
• Kuban, Doğan. The Turkish Hayat House. İstanbul: Eren Yayıncılık, 1995.
• Kurtuluş, V. Betül and Neriman Şahin Güçhan. “Characteristics of Rural Architecture and its Use in Çomakdağ Region: Çomakdağ Kızılağaç Village, Turkey.” Vernacular Architecture 51/1 (2020): 50-77.
• Küçükerman, Önder. Turkish House in Search of Spatial Identity. İstanbul: Turkish Touring and Automobile Association, 2007.
• Sarıbekiroğlu, Şeyma. “Understanding Cultural Landscape Characteristics: the Case of Barbaros Settlement, Urla-İzmir.” Master’s thesis, İzmir Institute of Technology, 2017.
• Tunçoku, Sarp, Adile Arsan Avar, Ülkü İnceköse, and Tonguç Akış. İzmir Kırsal Alan Yerleşim ve Mimarlık Envanteri: Kırsal konutlar-1. İzmir: İzmir İl Özel İdaresi, 2012.