Investigation of Tiles of Ince Minareli Madrasah Listed in the Inventory of Konya Karatay Museum

Yıl 2024, Sayı: 22, 301 - 333, 08.08.2024

Mine Erdem Köroğlu

https://doi.org/10.26650/artsanat.2024.22.1359371

Öz

The İnce Minareli Madrasah was built by the Anatolian Seljuk state in the province of Konya and is one of the city’s most important works. It is an architectural masterpiece that includes the features of the Anatolian Seljuk period, adding to the cultural richness of Konya. The madrasah stands out with its tile decorations. It was constructed using stone, brick, and tile materials, and the tile decorations were applied to the architectural elements. Our research discusses and describes the remaining tiles in detail. During excavations in the area where the İnce Minareli Madrasah is located, some tile pieces were unearthed and stored in the museum’s warehouse. The research we conducted aimed to analyze the tiles preserved in the Konya Karatay Madrasah Museum warehouse. These tiles have not been studied in detail before, making our research rather noteworthy. Upon examining the tiles belonging to the İnce Minareli Madrasah, we discovered that they were applied to the architectural surface using two different techniques. To explore the tile pieces in detail, we analyzed them one by one, from work 1 to work 17, along with their visuals, techniques, and dimensions.

Anahtar Kelimeler

Madrasah, Architecture, Tiles, Ornament, Seljuk Art, Konya

Konya Karatay Müzesi Envanterine Kayıtlı İnce Minareli Medrese’ye Ait Çinilerin İncelenmesi

Öz

Anadolu Selçuklu Devleti’nin Konya ilinde yaptırmış olduğu İnce Minareli Medrese, şehrin önemli yapılarından biridir. Konya’ya kültürel zenginlik kazandıran bu mimari yapı Anadolu Selçuklu dönemi mimari yapılarının özelliklerini ihtiva etmektedir. İnce Minareli Medrese sahip olduğu süslemelerle ön plana çıkmaktadır. Taş, tuğla ve çini malzemelerle yapılandırılan medresenin çini süslemeleri mimari elemanlar üzerine uygulanmıştır. Bu çinilerin günümüzde mevcut olanları araştırmamızda ele alınarak belirtilmiştir. İnce Minareli Medrese’nin bulunduğu alanda yapılan kazı çalışmaları neticesinde bazı çini parçalar ortaya çıkarılmış ve müzenin deposuna alınmıştır. Mevcut haliyle Konya Karatay Medresesi müze deposunda korunmakta olan bu çinilerin detaylı olarak çalışılmamış olması araştırmamız olarak bu konunun belirlenmesinde etkili olmuştur. Bulunan çinilerin incelenmesi neticesinde parçaların mimaride uygulanmış olduğu ve iki farklı çini tekniği ile yapıldıkları anlaşılmıştır. Çalışmamızda çini parçaların ayrıntılı olarak incelenebilmesi için parçalar tek tek, eser 1’den eser 17’ye kadar görsel, teknik ve ebatlarıyla birlikte ele alınmıştır. Araştırma çini sanatına katkı sağlayan önemli bir çalışma olup bundan sonra yapılacak olan çalışmalara da örnek teşkil edecektir.

Anahtar Kelimeler

Medrese, Mimari, Çini, Süsleme, Selçuklu Sanatı, Konya

Kaynakça

• Arabacı, Caner. Osmanlı Dönemi Konya Medreseleri (1900-1924). Konya: Ticaret Odası Kültür ve Eğitim Yayınları, 1998. google scholar
• Arık, Rüçhan ve Oluş Arık. Anadolu Toprağının Hazinesi Çini; Selçuklu ve Beylikler Çağı Çinileri. İstanbul: Kale Grubu Kültür Yayınları, 2007. google scholar
• Arseven, Celal Esad. Türk Sanatı. İstanbul: Cem Yayınevi, 1973. google scholar
• Aslanapa, Oktay. Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1984. google scholar
• Erdemir, Yaşar. İnce Minareli Medrese. Konya: T.C. Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, 2009. google scholar
• Karpuz, Haşim. “Medreseler.” Anadolu Selçuklu Mimarisi. Konya:Selçuk Üniversitesi Yaşatma ve Geliştirme Vakfı, 2004. google scholar
• Karpuz, Haşim. “İnce Minareli Medrese.” Türk Kültür Varlıkları Envanteri Konya 42, I. cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2009, 327-334. google scholar
• Konyalı, İbrahim Hakkı. Âbideleri ve Kitâbeleri ile Konya Tarihi. Ankara: Burak Matbaası, 1997. google scholar
• Köroğlu, Hüseyin. Konya ve Anadolu Medreseleri. Konya: Sebat Ofset, 1999. google scholar
• Kuran, Abdullah. Anadolu Medreseleri. 1. cilt. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1969. google scholar
• Mertek, Kazım ve Neşican Yücedağ. Konya Müze Müdürlüğü Kazı Raporu. Konya: 1996. google scholar
• Öney, Gönül. Türk Çini Sanatı Turkish Tile Art. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1976. google scholar
• Sarre, Friedrich. “Konya İnce Minare Medresesi (Daru’l-hadis).” İpek Yolu-Konya Selçuklu Abideleri. Konya: Konya Ticaret Odası Yayınları, 1999, 116-118. google scholar
• Semerci, Fatih ve Ayşe Özkafa. “Anadolu Selçuklu Medreselerinde Mekan ve Cephe Kalitesinin Analizi: Konya Medreseleri Örneği.” İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi (İMAD) 1 (2020): 58-90. Erişim 18 Temmuz 2024. https://doi.org/10.20486/imad.693366. google scholar
• Sözen, Metin. Anadolu Medreseleri, Selçuklu ve Beylikler Devri. II. cilt. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Tarihi ve Rölöve Kürsüsü, 1972. google scholar
• Yavaş, Doğan ve Ahmet Vefa Çobanoğlu. “İnce Minareli Medrese.” TDV İslam Ansiklopedisi. 22. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2000, 269-270. google scholar
• Yetkin, Şerare. Anadolu’da Türk Çini Sanatının Gelişmesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1972. google scholar