FRANSA ANAYASASI’NDA ARTGÖNDERİM ÖGELERİNİN KULLANIMI VE TÜRKÇEYE ÇEVİRİLERİ

Yıl 2016, Sayı: 11, 11 - 33, 16.09.2020

Nesrin Deliktaşlı

Öz

Bu çalışma bağlamında bir hukuk metni olan Fransa Anayasası’ndaki artgönderim ögelerinin kullanımı incelenmiştir. Artgönderim olarak belirtilen dilsel yapılar her iki dilde (Fransızca-Türkçe) araştırılmış, bu yapıların anayasada ne kadar sıklıkla kullanıldıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Metinde kullanılan bu ögelerin Türkçeye nasıl aktarıldıkları araştırılmış ve mevcut çevirileri üzerinde tartışılmıştır. Araştırmanın amacı, yasa koyucuların bir anayasa metnini hazırlarken ne tür artgönderimsel yapılara başvurduklarını, çevirmenin çevirisinde bu yapılara ne kadar sadık kaldığını ve erek dile aktarımda nasıl bir çeviri yöntemi uyguladığını göstermeye çalışmaktır. Fransızca metinde kullanılan artgönderim ögeleri Türkçeye aynı şekilde çevrilebilir mi, dilbilgisel düzeyde her iki dilde aynı yapılar var mıdır ve örtüşmekte midir, çevirmen çeviri sürecinde bunları göz önünde bulundurmuş mudur? İncelemede bu sorulara yanıt bulunmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Artgönderim, Fransa Anayasası, hukuk dili, hukuk metinleri çevirisi

USE OF ANAPHORIC ELEMENTS IN THE FRENCH CONSTITUTION AND THEIR TRANSLATIONS INTO TURKISH

Öz

In the context of this study, the use of anaphoric elements in the French Constitution, which is a legal text in its nature, was examined. The linguistic constructions referred to as anaphora were searched on both sides (FrenchTurkish) and tried to determine how often these structures were used in the constitution. It was researched how the elements used in the text are translated into Turkish and discussed on their current translations. The purpose of this research is to try to show what kind of anaphoric elements the lawmakers apply to when preparing a constitutional text, to what extent the translator is faithful to these elements in the translations, and what translation method is applied in the transfer of the text to the target language. Can the elements in the French text be translated to Turkish in the same form? Are there the same structures in both languages, and are they overlapping at the grammatical level? Did the translator consider them in the translation process? These questions are tried to be answered in this paper.

Anahtar Kelimeler

Anaphora, French Constitution, legal language, translation of legal texts

Kaynakça

• Göktürk, A. (2000). Çeviri: Dillerin Dili, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
• Günay, V.D. (2013). Metin Bilgisi, İstanbul, Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Burçoğlu, N. Kuran. (2010). Çeviriye Bilimsel Yaklaşımlar. İstanbul: Multilingual.
• Gémar J. C. (1995). Traduire ou l’Art d’Interpréter, Tome 2, Presses de l’Université de Québec.
• İmer. K, Kocaman. A, Özsoy. A.S, (2011), Dilbilim Sözlüğü, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Vardar, B. (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul, Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
• Yazıcı, M. (2005). Çeviribilimin Temel Kavram ve Kuramları, İstanbul, Multilingual. Elektronik Kaynaklar: Gémar J. C. “Les enjeux de la traduction juridique. Principes et nuances”, http://www.tradulex.com/Bern1998/Gemar.pdf (e.t. 30.07.2018)
• Fransa Anayasası, http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2011/eylul/anayasalar/anayasalar.htm. (e.t. 27.04.2018)
• La Constitution Française, http://www.conseil-constitutionnel.fr/conseil-constitutionnel/francais/ la-constitution/la-constitution-du-4-octobre-1958/la-constitution-du-4-octobre-1958.5071.html (e.t. 19.05.2018)
• González Gladys, M. (2003), L’équivalence en Traduction Juridıque: Analyse des Traductions au Sein de l’Accord de Libre-Échange Nord-Américain (Alena)https://www.collectionscanada.gc.ca/obj/s4/f2/dsk3/QQLA/ TC-QQLA-21362.pdf(e.t.10.06.2018)
• Vaupot, S. “Équivalence et Normes en Traduction Juridique”, https://revije.ff.uni-lj.si/linguistica/article/download/.../2252/ (e.t. 25.07.2018)