Türkiye’de Çeviri Çocuk Yazını Tarihi

Yıl 2020, Sayı: 13, 47 - 55, 01.05.2021

Necdet Neydim

Öz

Çocuk yazını tarihi, toplumsal mercekten çocuğa ve çocukluk anlayışına yaklaşımın toplumbilimsel gelişiminin ve evriminin bir aynasıdır. Söz konusu çalışma, değinilen tarihi dönemler itibariyle gerçekleşen toplumbilimsel değişimler ışığında Türkiye’de çeviri çocuk yazınının tarihi evrimini özetlemektedir. Toplumun çocuğa bakış açısı, çocuk eğitimi ve çeviri ile ilgili devlet politikaları, görsel-işitsel medyanın etkileri çerçevesinde hem Batı’da hem de Türkiye’de çocuk yazını ve çevirisinin evrimi üzerine odaklanılmaktadır. Tanzimat Döneminden başlayarak Cumhuriyet’in ilanından itibaren geçen dönemde, özellikle son elli yıla odaklanarak, çeviri çocuk yazınının çocuk yazını derlemindeki merkezi önemi ve etkisi anlatılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Yazını, Çocuk Yazını Çevirisi, Tüketici Olarak Çocuk, Tanzimat Dönemi, Türkiye, Toplumbilimsel Evrim

Destekleyen Kurum

Yazar bu çalışma için finansal destek almadığını beyan etmiştir.

History of Children’s Literature Translation in Turkey

Öz

The history of children’s literature is a reflection of sociologic evolutions and developments linked with the evolution in the understanding children and childhood. The following article draws a historical trajectory of children’s literature published in Turkey focusing on translated children’s literature within the sociological evolutions of the time periods in question. Discussions include the effects of the way society views the child, state policies as regards education and translation, the prevalence of audio-visual media and the evolutions in children’s literature in both the West and Turkey. Starting from the Reformation period of the Ottoman era, continuing with the new developments after the proclamation of the Republic and drawing a trajectory concentrating especially on the last half century, it aims to provide an understanding of the centrality of translation in the repertoire of a children’s literature.

Anahtar Kelimeler

Children’s Literature, Translation of Children’s Literature, the Child as a Consumer, Reformation Period, Turkey, Sociological Evolution

Kaynakça

• Even-Zohar, I. (1987). Yazınsal „Polisistem“ içinde Çeviri Yazının Durumu Çeviren: Saliha Paker Adam Sanat, 4, 59-67
• Ewers, H. H. (1995). Themen,Formen und Funktionswandel der Westdeutschen Kinderliteratur Seit Ende 60’er Anfang 70’er Jahre, Zeitschrift Für Germanistik, Neue Folge 2, s. 257-278.
• Ewers, H. H. (1997). Kinder Und Jugendliteratur im Modernisierungsprozess Skizzierung eines Projekts. Gesellschaftliche Modernisierung und Kinder und Jugendliteratur Hrsg. Reiner Wild Röhrig Üniversitaetsverlag, s.30-31
• Kuhn, T. S. (1995) Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çeviren:Nilüfer Kuyaş (4. Baskı). İstanbul: Alan Yayıncılık, s. 86-96, 118-119.
• Kurultay, T. ve Neydim, N. (1998). Çocuk ve Gençlik Edebiyatımızın Oluşumunda Çevirilerin Yeri ve Çeviri Çocuk Edebiyatının Durumu Üzerine, Binbir Kitap, 1(2), İstanbul, s. 46-57
• Kür, I. (1991). Türkiye'de Çocuk Dergileri 1869-1928 Araştırma-Inceleme, Türk Dil Tarih Yüksek Kurulu, Ankara. Lexikon der Kinder und Jugendbücher (1979) Beltz Verlag Weinheim-Basel
• Metis Çeviri. (1991). Bahar (Çeviri Çocuk Edebiyatı Kaynakçası)
• Metis Çeviri. (1991). Yaz (Çeviri Çocuk Edebiyatı Kaynakçası)
• Neydim, N. (1998) Çocuk ve Edebiyat, Çocukluğun Kısa Tarihi Edebiyatta Çocuk Figürleri. İstanbul: Bu Yayınevi, s.10-46
• Özkırımlı, A. (1987). Türk Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul Cem Yayınevi.
• Paker, S. (1987). Tanzimat Döneminde Avrupa Edebiyatından Çeviriler ,Çoğul-Dizge Açısından Bir Değerlendirme (İngilizceden Çev: Ali Tükel). İstanbul: Metis Çeviri.
• Postmann, N. (1983) Das Verschwinden der Kindheit, Fischer Verlag, Frankfurt am Main, s. 8-24