Ege Bölgesi’nde Vejetasyon Süresi ile Vejetasyon Dönemi Başlama ve Son Bulma Tarihlerindeki Değişme ve Eğilimler

Yıl 2023, , 31 - 38, 25.05.2023

Semra Sütgibi

https://doi.org/10.26650/JGEOG2023-1158863

Öz

Çalışmanın amacı öncelikle, Ege Bölgesi’nde vejetasyon süreleri ile vejetasyon dönemi başlama ve son bulma tarihlerindeki değişme eğilimlerin belirlenmesidir. Sonrasında da bu değişme eğilimlerin günlük ortalama sıcaklıklardaki değişme ve eğilimler ile ilişkisinin ortaya konmasıdır. Bunun için seçilen 12 meteoroloji istasyonunun günlük ortalama sıcaklık verileri Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden temin edilmiştir. Vejetasyon süreleri, vejetasyon dönemi başlama ve son bulma tarihlerindeki değişme eğilimlerin istatistiki olarak anlamlı olup olmadığını tespit etmek için Mann-Kendal sıra ilişki kat sayısından yararlanılmıştır. Hem vejetasyon sürelerindeki hem de vejetasyon dönemi başlangıç ve bitiş tarihlerindeki değişmelerin araştırma alanındaki ortalama sıcaklıklarla ilişkisini tespit etmek için Spearman korelasyonu kullanılmıştır. Sonuç olarak Ege Bölgesi’nde, 8 °C ve 5 °C eşik değerlerine göre, değerlendirmeye alınan 12 meteoroloji istasyonunun vejetasyon sürelerinde artış eğilimi olduğu görülmektedir. Bu artış eğilimi, bazı istasyonlarda istatistiksel olarak anlamlı iken bazılarında ise istatistiksel olarak anlamlı değildir. Yine vejetasyon döneminin erken başlama eğiliminde olduğu ve istatistiksel olarak bu eğilimin anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Günlük ortalama sıcaklıklar ile vejetasyon dönemleri arasındaki korelasyona baktığımızda her iki eşik değer için de 0,65 gibi orta düzeyde pozitif yönlü bir ilişki görülmüştür. Şubat-Mart-Nisan ayları ortalama sıcaklıkları ile vejetasyon dönemi başlangıçları (5 ve 8 °C) arasındaki korelasyonun ise sırasıyla -0,81 ve -0,71 gibi yüksek düzeyde olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Vejetasyon Süresi, İklim Değişikliği, Ege Bölgesi

Destekleyen Kurum

Yok.

Proje Numarası

Yok.

Teşekkür

Yok.

Changes and Trends in the Vegetation Period and the Start and End Dates of the Vegetation Period in the Aegean Region

Öz

The primary aim of the present study is to determine the trends in the vegetation periods of the Aegean Region as well as the changes in the start and end dates of the vegetation period. Likewise, it has revealed the relationship between these trends and the changes in daily average temperatures. The daily average temperature data of 12 meteorology stations selected for this purpose were obtained from the General Directorate of Meteorology. The MannKendal rank correlation coefficient method was used to determine whether there was a statistical significance related to the trends in vegetation periods and the start and end of the vegetation period. Spearman correlation was used to determine the relationship between the changes in both the vegetation periods and the start and end dates of the vegetation period with the average temperatures in the study area. As a result, it was determined that there is an increasing trend in the vegetation periods of the 12 meteorological stations evaluated according to the threshold values of 8°C and 5°C in the Aegean Region. While this increasing trend is statistically significant in some stations, it is not statistically significant in others. It has also been determined that the vegetation period tends to start early, and that this tendency is statistically significant.

Anahtar Kelimeler

Vegetation Period, Climate Change, Aegean Region

Proje Numarası

Yok.

Kaynakça

• Atalay I. (2014). Toprak, Bitki ve Çölleşme Atlası, İnkılap Kitabevi Yayın Sanayi ve Ticaret AŞ., s.49. google scholar
• Chen X., Hu B. ve Yu R. (2005). Spatial and Temporal Variation of Phenological Growing Season and Climate Change Impacts in Temperate Eastern China, Global Change Biology 11, 1118-1130. google scholar
• Chmielewski F. M. Ve Rötzer T., (2000). “Phenological Trends in Europe in Relation Climatic Changes”, Agrarmeteorologische Schriften, 1-15. google scholar
• Chmielewski F. M. Ve Rötzer T. (2002). Annuala and Spatial Variability of The Beginning of Growing Season in Europe in Relation to Air Temperature Changes, Climate Research, Vol. 19, 257-264. google scholar
• Çepel N. (1996). Çevre Koruma ve Ekoloji Terimleri Sözlüğü, TEMA Vakfı Yayınları 6, s.178. google scholar
• Erlat E. ve Ölgen M.K. (2008). Türkiye’de Don Olaylı Gün Sayılarının Başlama ve Sona Erme Tarihlerinde Gözlenen Eğilim ve Değişiklikler, V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 331-338, 20-23 Ekim 2008, Ankara. google scholar
• Erlat E. ve Yavaşlı D. D. (2009). Ege Bölgesi’nde Tropikal Gün ve Yaz Günü Sayılarındaki Değişim ve Eğilimler, Ege Coğrafya Dergisi, 18 (1-2), 1-15. google scholar
• Erlat E. ve Yavaşlı D. D. (2011). Ege Bölgesi’nde Sıcaklık Ekstremlerinde Gözlenen Değişim ve Eğilimlerin Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 5(1), 25-37. google scholar
• Erlat E. ve Türkeş M. (2013). Observed Changes and Trends in Numbers of Summer and Tropical Days, and the 2010 Hot Summer in Turkey, International Journal of Climatology 33(8), 1898-1908. google scholar
• Goergen K., Beersma J., Hoffmann L. ve Junk J. (2012). “ENSEMBLES-Based Assessment of Regional Climate Effects in Luxembourg and Their Impact on Vegetation”, Climatic Change, Springer. google scholar
• İçel G. Ve Ataol M. (2014). Türkiye’de Yıllık Ortalama Sıcaklıklar ile Yağışlarda Eğilimler ve NAO Arasındaki İlişkiler (1975-2009), İ.Ü. Coğrafya Dergisi, Sayı 28, s.55-68. google scholar
• İkiel C. Ve Kılıç D. E. (2012). Kuzeydoğu Anadolu’da Vejetasyon Sürelerinin Değişimi (1940-2011), l.Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, s.587-594. google scholar
• Jeong S., Hoi Ho C., Ju Gim H. Ve Brown M. E. (2011). Phenology Shifts at Start vs. End of Growing Season in Temperate Vegetation Over the Northern Hemisphere fort he Period 1982-2008, Global Change Biology 17, 2385-2399. google scholar
• Koç D. E. Ve İkiel C. (2017). Trakya’da Vejetasyon Süreleri ve Değişimleri (1965-2011), International Journal of Human Sciences, 14(3), 2326-2344. google scholar
• Menzel A. (2000). Trends in Phenological Phases in Europe Between 1951-1996, Int. J. Biometeorol (44), s.76-81. google scholar
• Menzel A., Jakobi G., Ahas R., Scheifinger H. Ve Estrella N. (2003). Varietions of The Climatological Growing Season (1951-2000) in Germany Compared with Other Countries, International Journal of Climatology, 23, 793-812. google scholar
• Sar T., Avcı S. ve Avcı M. (2019). Evaluation of the Vegetation Period According to Climate Change Scenarios: A Case Study in the Inner West Anatolia Subregion of Turkey, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, 39, s. 29-39. google scholar
• Sütgibi S. (2015). Büyük Menderes Havzasının Sıcaklık, Yağış ve Akım Değerlerindeki Değişimler ve Eğilimler, Marmara Coğrafya Dergisi, 31, s.398-414. google scholar
• Türkeş M. (1995). Türkiye’de Yıllık Ortalama Hava Sıcaklıklarındaki Değişimlerin ve Eğilimlerin İklim Değişikliği Açısından Analizi, Çevre ve Mühendis, Yıl 3, Sayı 9, s. 9-15. google scholar
• Türkeş M. (2012). Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1-32. google scholar