Türkiye’de İç Göçlerin Toplumsal Yapıda Neden Olduğu Değişimler, Meydana Getirdiği Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yıl 2017, Sayı: 35, 1 - 16, 24.11.2017

HAKAN Bostan

https://doi.org/10.26650/JGEOG330955

Öz

Göç, en kısa tanımıyla çoğu canlının ve insanların bir yerden başka bir yere değişik sebepler yüzünden hareket etmesi/yer değiştirmesidir. Göç, bir

ülke sınırları içerisinde gerçekleşiyorsa iç göç, ülke sınırını aşıyorsa dış göç (uluslararası göç) olarak isimlendirilir. Göçe; sosyal, ekonomik, askeri,

kültürel, etnik sebepler neden olmaktadır. Türkiye’de iç göçler, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra özellikle sanayileşme faaliyetleri ve tarımda

modernleşmenin etkisiyle başlamıştır. İç göçler ilk başlarda köyden kente doğru olurken daha sonraları küçük ve orta ölçekli şehirlerden büyük

şehirlere olacak şekilde devam etmiştir. 1990’lı yıllarda kentten köye olmak üzere yeni bir göç şekli ortaya çıkmıştır.

İç göçler; hem göç veren, hem de göç alan yerleşim yerlerinde toplumsal değişimlere neden olmuştur. Bu değişimler ile birlikte özellikle kentlerde

bir takım sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunlar ise halen yaşanmaya devam etmektedir.

Bu çalışmada; Türkiye’de iç göçler, iç göçlerin toplumsal yapıda neden olduğu değişimler, iç göçlerin meydana getirdiği sorunlar ve çözüm önerileri

incelenmiş, yeni bir bakış açısı ile sonuca ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göç, İç Göç, Toplumsal Değişim, Toplumsal Değişim

Social Structural Changes, Related Problems and Proposed Solutions Caused By Internal Migrations in Turkey

Öz

The simplest definition of migration is living things and people moving or relocating from one place to another. If migration takes place within the

borders of a country, then it is called internal migration; if it crosses a country’s border, it is called external or international migration. Migration can

occur owing to social, economic, political, cultural, and ethnic reasons. Internal migration began with modernization in agriculture and

industrialization activities after the Second World War in Turkey. Migration first occured from village to city, then from small- and medium-sized

cities to large cities. In the 1990s, the shape of a new migration emerged: from cities to villages. Internal migration has caused social changes in

both city and village settlements. Along with these changes, a number of problems emerged, especially in those of cities, and these problems exist

till date.

This study examined internal migration in Turkey and the causes of change in social structure, the resulting problems and the recommended

solutions, and a novel perspective regarding migration was developed.

Anahtar Kelimeler

Internal Migration, Social Change, Social Change

Kaynakça

• Akşit, B. (1999). Cumhuriyet Döneminde Türkiye Köylerinde Dönüşümler. 75 Yıldan Köyden Şehirlere (Ed. Oya Baydar), Numune Matbaası, İstanbul, 173-186.
• Akşit, B. (1998). İçgöçlerin Nesnel ve Öznel Toplumsal Tarihi Üzerine Gözlemler: Köy Tarafından Bir Bakış. Türkiye’de İçgöç, Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 22-37.
• Aslan, C. (1999). Türkiye Çerkeslerinde Sosyo-Kültürel Değişme. Türkiye Çerkeslerinde Sosyo-Kültürel Değişme, Kaf Der yayınları, Ankara, 25-32.
• Ay, Y. (2013). İç Göçlerin Emniyet ve Asayişe Etkisi, Güvenlik Bilimleri Dergisi, Mayıs 2013, 2(1), 35-56.
• Bergman, E. F. (1995). Human Geography: Cultures, Connections, & Landscapes. New Jersey: Prentice Hall.
• Brettell, C. B. & James F. Hollifield. (2000). “Migration Theory Talking Across Disciplines”, Migration Theory Talking Across Disciplines, Brettell, Hollifield ve Routledge, New york ve Londra, 1-26.
• Brettell, C.B. (2000). “Theorizing Migration in Anthropology”, Migration Theory Across Disciplines, Brettell, Hollifield ve Routledge, New York ve Londra, 97-136.
• Bulut, Y. ve Eraldemir, Z. (2015). Göç Olgusunun Farklı Boyutlarıyla Hatay İli İskenderun ve Dörtyol İlçeleri Ölçeğinde İncelenmesi, Uluslar arası Göç ve Mülteci Sorununun Çözümünde Kamu Yönetiminin Rolü, (Ed. Yakup Bulut), Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Çakır, S. (2011). Geleneksel Türk Kültüründe Göç ve Toplumsal Değişme. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 129-142.
• Çelik, N. ve Murat, G. (2014). Türkiye’de iç göç sorununa yeni bir yaklaşım: Stratejik iç göç yönetimi, İstanbul Üniversitesi, İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 76, 18-44.
• Çelik, F. (1999). Ekonomik Yönleriyle İç Göç Olgusu (Teori ve Uygulama), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
• Çelik, F. (2007). Türkiye’de İç Göçler: 1980-2000. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 87-109.
• Engelbrektsson, U.B. (1978). The Force of Tradition: Turkish Migrants at Home and Abroad. Goteborg: Acta Universitatis Gothoburgensis.
• Erdentuğ, N. (1980) Niçin ülkemizde “sosyal antropoloji” bilimine ihtiyaç vardır. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi, (12), 05-08.
• Erder (Köksal), S. (1986). Refah Toplumunda “Getto” ve Türkler. Teknografik Matbaacılık A.Ş., İstanbul.
• Erkman, T. (1998). Göç Olgusunda Kalitatif Yöntem Olarak Etnografik Araştırma: Bir Gecekondu Araştırmasının Düşündürdükleri. Türkiye’de İçgöç, Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 56-66.
• Göç Terimleri Sözlüğü, Nisan 2009. (Ed. Bülent Çiçekli), Uluslar arası Göç Örgütü Yayınları. <https://www.goc.gov.tr/files/files/goc_terimleri_sozlugu.pdf>. Son erişim 25 Ocak 2016.
• Gökulu, G. (2011). Kent Güvenliği Kentleşme ve Suç İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (1), 209-226.
• Görmez, K. (1997). Kent ve Siyaset, Gazi Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Güneş, M.E. (2013). İç Göç Terörizm İlişkisinde Mersin Örneği. Akademik İncelemeler Dergisi, 8/2, 275-302.
• Gürsoy, A. (1998). “Göç”, Üç Kuşak Cumhuriyet, Tanyeli, U. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayını, İstanbul, 60-68.
• Güvenç, B. (2002). İnsan ve Kültür. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• İçduygu, A, Erder, S. ve Gençkaya, Ö. F. (2004). Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları: 1923-2023, İstanbul: Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Merkezi.
• İçduygu, A. ve Sirkeci, İ. (1999). Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Göç hareketleri. 75 Yıldan Köyden Şehirlere (Ed. Oya Baydar). Numune Matbaası, İstanbul, 249-268.
• İçduygu, A. ve Ünalan, T. (1998). Türkiye’de İçgöç: Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri. Türkiye’de İçgöç, Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997, İstanbul Tarih Vakfı Yayınları, 38-55.
• İçduygu, A., Sirkeci, İ. ve Aydıngün, İ. (1998). Türkiye’de İçgöçün İşçi Hareketine Etkisi. Türkiye’de İçgöç, Bolu-Gerede, 6-8 Haziran 1997, İstanbul Tarih Vakfı Yayınları, 207-249.
• İncirlioğlu, E. O. (1993). Marriage, Gender and Rural Transformation in Central Anatolia. Culture and Economy: Changes in Turkish Villages (Ed. Paul Stirling). The Eothen Pres.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1991). İnsan Aile Kültür, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Karpat, K. H. (2015). Önsöz. Türkiye’nin Göç Tarihi 14.Yüzyıldan 21.Yüzyıla Türkiye’ye Göçler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, xxiii-xl.
• Karpat, K. H. (2003). Türkiye’de Toplumsal Dönüşüm, Kırsal Göç, Gecekondu ve Kentleşme, (Çev.Abdulkerim Sönmez), İmge Kitabevi, İstanbul.
• Kılınç, Z. A. ve Benzi, B. (2011). Kentleşme, Gecekondu ve Hemşerilik. Akademik İncelemeler Dergisi, 6 (2), 323-344.