Settlement Suitability Analysis of the Tekirdağ City Using the LUCIS Model

Yıl 2021, Sayı: 42, 67 - 84, 07.07.2021

Müjde Aydoğdu , Muzaffer Bakırcı

Öz

Conducting a conformity analysis helps minimize damages due to natural disasters that may occur in a city and contributes to the growth of the city in harmony with the environment. Moreover, it offers an opportunity to identify the most suitable locations for settlement by making the growth of cities increasingly controlled. In this study, the suitability of the Tekirdağ city in terms of settlement was examined using the land-use conflict ıdentification strategy model. In this context, many subgoals, objectives, and general purposes related to physical and human factors that can affect the settlement areas in the Tekirdağ city are determined, and a conformity analysis is conducted. Combining the obtained outputs according to the assigned weights, the suitability levels of the Tekirdağ city for residential, commercial, and industrial settlement were evaluated. According to the analysis, 24.26% of the work area is of high suitability for residential settlements, 50.19% is of low suitability for commercial units, and 47.36% is of medium suitability for industrial units. When the residential, commercial, and industrial areas were evaluated together, it was revealed that 19.80% of the Tekirdağ city was highly suitable for settlement.

Anahtar Kelimeler

LUCIS Model, Tekirdağ City, Suitability Analysis

LUCIS Modeliyle Tekirdağ Şehrinin Yerleşme Uygunluk Analizi*

Öz

Şehirlerin yer seçiminde ve gelişme akslarının belirlenmesinde bilimsel veriler kullanarak, uygunluk analizleri yapmak ve ileriye dönük modeller oluşturmak, şehirlerin doğal çevre ile uyum içerisinde büyümesine katkı sağlamakta ve sürdürülebilir şehirsel alanları ortaya çıkarmaktadır. Son yıllarda şehirsel yer seçimine yönelik yoğun şekilde kullanılan uygunluk analizleri, şehirlerin büyümesini daha kontrollü hale getirerek yerleşim için en uygun yerleri tespit etme fırsatı sunmaktadır. Bu çalışmada, yer seçimi uygunluk analizlerinde yeni bir yöntem olan LUCIS (Land Use Conflict Identification Strategy) modeliyle Tekirdağ şehrinin yerleşime uygunluğu incelenmiştir. Çalışma kapsamında, öncelikle yöntem esasına uygun bir biçimde Tekirdağ şehrinde yerleşim alanlarını etkileyecek doğal ve beşeri faktörlere ait birçok alt amaç, amaç ve bunlara bağlı genel amaçlar belirlenmiş, veri katmanları hazırlanmış, model oluşturulmuş ve son olarak da uygunluk analizi yapılmıştır. Elde edilen değerler atanan ağırlıklara göre birleştirilerek, Tekirdağ şehrinin yer seçimi açısından konut, ticaret ve sanayi yerleşimine uygunluk düzeyleri ve bu uygunlukların çalışma alanındaki dağılımları değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, çalışma sahasının konut yerleşimi açısından %24,26’sının yüksek uygunlukta, ticari üniteler açısından %50,19’unun düşük uygunlukta, sanayi birimleri için ise %47,36’sının orta uygunlukta olduğu tespit edilmiştir. Konut, ticaret ve sanayi alanları birlikte değerlendirildiğinde ise Tekirdağ şehrinin %19,80’inin yerleşim açısından yüksek uygunlukta olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

LUCIS Modeli, Tekirdağ Şehri, Uygunluk Analizi

Kaynakça

• Aydöner, C. ve Maktav, D. (2013). Deprem açısından yerleşim yeri uygunluk analizi. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 6(1), 53–62.
• Bağdatlı, M. C. (2013). Tekirdağ İli Marmara kıyı havza karakteristikleri ve taşkın risk faktörlerinin belirlenerek Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) veri tabanının oluşturulması. (Doktora Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Buzai, G. D. & Principi, N. (2017). Identification of potential areas of landuse conflict in the Lujan River Basin, Argentina. Revista Geográfica de América Central. Nº 59, 125–157. https://www.redalyc.org/jatsRepo/4517/451751862005/html/index.html
• Carr, M. H. & Zwick, P. (2007). Smart land-use analysis: The LUCIS Model. ESRI Press, New York.
• Ceylan, M. A. ve Demir, Ş. (2020). Türkiye’de şehir coğrafyası araştırmalarına genel bir bakış. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70), 216–241.
• Çavuş, C. Z. ve Koç, T. (2015). Çanakkale boğazı doğusunda arazi kullanım uygunluğunun yerleşme açısından analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, CBD 13(1), 41–60.
• Dutta, D., Herath, S. ve Musiake, K. (2006). An application of flood risk analysis system for impact analysis of a flood control plan in a river basin. Hydrological Processes, 20(6), 1365–1384.
• Göka, Ş., (2001). İnsan ve mekân. (1. bs). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Huang, H., Li, Q. & Zhang, Y. (2019). Urban residential land suitability analysis combining remote sensing and social sensing data: a case study in Beijing, China. Sustainability, 11(2255), 1–19. https://www.mdpi.com/2071-1050/11/8/2255
• Kavurmacı, M. (2016). Settlement suitability analysis using geographical ınformation system (GIS): A case study in Aksaray, Turkey. J. Int. Environmental Application & Science, 11(3), 229–240. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/571399
• Kurnaz, T. F. ve Ramazanoğlu, Ş. (2014). Yerleşime uygunluğun coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile sorgulanması, Esenler (İstanbul) örneği. SAÜ Fen Bilimler Dergisi, 18, 171–182.
• McHarg, I. L. (1992). Design with Nature. John Wiley & Sons, INC., ISBN: 0-471- 55797-8, USDA.
• Nayim, B. N. (2011). Bartın peyzajında alan kullanım uyuşmazlıklarının belirlenmesi: LUCIS modeli. (Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Nayim, B. N. (2014). LUCIS modeli ile konut yerleşimine fiziksel açıdan uygun alanların belirlenmesi, Bartın kenti örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 16(23-24), 44–58.
• Özçağlar, A. (2014). Coğrafyaya giriş-sistematik, kavramlar, yöntemler. Ümit Ofset, Ankara.
• Özügül, M. D. (2004). Ekolojik planlamada kullanılabilecek analitik bir model önerisi. (Doktora Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özşahin, E. (2014). CBS kullanılarak şehir ve jeomorfoloji arasındaki ilişkinin incelenmesi: Tekirdağ şehir örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 93–122.
• Özşahin, E. (2015). Şehir ve toprak arasındaki ilişkinin coğrafi yaklaşımla incelenmesi: Tekirdağ şehri örneği. Turkısh Studıes - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 733–758.
• Özşahin, E., Pektezel, H. ve Eroğlu, İ. (2016). Tekirdağ şehri ve yakın çevresinde arazi kullanımının zamansal ve mekânsal değişimi. ZfWT, 8(1), 307–326.
• Siyavuş, A. E. (2019). Tekirdağ şehir coğrafyası. (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Steiner, F. R. (2000). The living landscape: An ecological approach to landscape planning. 2 nd Edition, New York: McGraw-Hill Press.
• Tanoğlu, A. (1964). Coğrafya nedir?. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 14, 3-14, İstanbul.
• Taşdemir, İ. ve Kaya, Ş. (2015). Yerleşim alanı uygunluk analizi: LUCIS modeli. TUFUAB VIII. Teknik Sempozyumu, 21-23 Mayıs 2015, 146-149, Konya.
• Taşdemir, İ. (2017). Düzey II bölgelerinde kalkınma modeli oluşturmada coğrafi bilgi sistemlerinin rolü: LUCIS modeli yaklaşımı. (Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tolun Denker, B. (1973). Tekirdağ şehir nüfusu. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 18-19, 151–166. İstanbul.
• Tunçdilek, N. (1986). Türkiye’de yerleşmenin evrimi. İstanbul Üniversitesi, Yayın No: 3367, İstanbul.
• Turan, L. (2008). Tekirdağ ilinin taşkın sorunları. V. Dünya Su Formu Bölgesel Su Toplantıları, Taşkın Konferansı Bildiriler Kitabı, 19-20 Haziran, Edirne.
• Winterbach H.E.K., Winterbach C.W. & Somers M. J. (2014). Landscape suitability in Botswana for the conservation of Its Six Large African Carnivores. PLoS ONE, 9(6), 1–12. https://journals.plos.org/plosone/article/figure?id=10.1371/journal.pone.0100202.g002.