The 2011 Van Earthquake s and Resilience in the Urban Population

Yıl 2022, Sayı: 45, 145 - 160, 30.12.2022

Faruk Alaeddinoğlu Jae Hun Choı

https://doi.org/10.26650/JGEOG2022-1103649

Öz

About a decade after the 2011 earthquakes, can people say that the city of Van has recovered now? This study purposes to answer this question by presenting a method for measuring the shock and process of recovering from an earthquake in terms of resilience and to provide objective results indicating whether or not Van has recovered from the shock of the 2011 earthquakes using this method. This study presents a method for measuring resilience in terms of population and local economic resilience. This study proposes the following five variables for measuring resilience in terms of population: d ecline year, drop (the degree of decline than expected), rebound (the velocity of recovery from decline), resilience index, and slope change (of the population regression equation). By synthesizing the resilience measurement results up to the end of 2019, the population growth rate of the whole city has yet to return to pre-earthquake levels. When measuring the resilience indicators at the neighborhood level, the neighborhoods that Housing Development Administration of Türkiye (TOKİ) had built and the neighborhoods around the city center show high resilience. The resilience indicators for neighborhoods near TOKİ were low. The conclusion is that appropriate measures have not been taken from the perspective of the entire city of Van to overcome the effects of the 2011 earthquakes.

Anahtar Kelimeler

Resilience, Population Change, 2011 Van Earthquake

2011 Van Depremi ve Kent Nüfusunda Yaşanan Rezilyans

Öz

Van kenti, 2011 Van depreminden 2019 yılı sonuna kadar geçen süre içerisinde toparlandı mı? Çalışmanın amacı bu soruya cevap bulmak üzerine kurgulanmıştır. Bu soruyu cevap bulmak için öncelikle depremin şok ve iyileşme sürecini rezilyans açısından ölçen bir yöntemin geliştirilmesine ve bu yöntem kullanılmak suretiyle Van kentinin depremin şokundan iyileşerek çıkıp çıkmadığını gösteren objektif sonuçların verilmesine ihtiyaç vardır. Araştırma tam da bu amaca hizmet etmiştir. Çalışmada geliştirilen nüfus rezilyansı, bölgesel ekonomik rezilyansı ölçme yöntemleriden faydalanılarak oluşturulmuştur. Nüfus açısından rezilyansı ölçmek için geliştirilen yöntemde beş değişken kullanılmıştır. Bunlar; Düşüş Yılı (DY), Düşüş, Dönüş, Rezilyans Endeksi (RE) ve Eğim Değişimidir (ED). Bunlardan Dönüş ve Rezilyans Endeksleri hem kısa hem de uzun vadeli bakış açılarıyla incelenmişlerdir. Nüfus açısından rezilyans ölçüm sonuçları değerlendirildiğinde, 2019 yılsonu itibarıyla Van ilinin deprem öncesi nüfus artış hızına henüz ulaşamadığı görülmektedir. Merkeze bağlı üç ilçeden Edremit ve Tuşba’nın depremden iyileşerek çıktıkları, buna karşın İpekyolu’nun henüz tam olarak restore edilemediği anlaşılmaktadır. Mahalle boyutunda rezilyans değeri ölçüldüğünde ise, TOKİ’nin yapıldığı mahalleler ile merkezdeki mahalleler yüksek rezilyans gösterirlerken, TOKİ yakınlarındaki mahallelerin rezilyansları düşük çıkmıştır. Van kenti düzeyinde 2011 depreminin etkilerini aşmak adına uygun önlemlerin alınmadığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Rezilyans, Nüfus Değişimi, 2011 Van Depremi

Kaynakça

• Adger, W. N. (2000). Social and ecological resilience: Are they related?. Progress in Human Geography, 24, 347-364. http://dx.doi. org/10.1191/030913200701540465 google scholar
• AFAD. (2014). 2011-Van-depremi-raporu. Ankara. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/afet-raporu---van-depremi google scholar
• Alaeddinoğlu, F., Sargın, S. ve Okudum, R. (2016). 2011 Van Depremi ve Kentsel Nüfusta Mekânsal Farklılaşmalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(39), 133-149. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/ issue/27096/285173 google scholar
• ARUP. (2014). City Resilience Framework. London: Jo da Silva. Retrieved from https://www.rockefellerfoundation.org/report/city-resilience-framework google scholar
• Aslangiri, F. (2019). 2011 Van Depremlerinin Ardından Kırsal Alanlarda Yeniden Yapılanma Süreci. (Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman. google scholar
• Aydın, T. (2019). Planlama ve Sosyoloji Perspektifinden Dayanıklı Esenlik. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. google scholar
• Bilik, M. (2019). Depremler açısından Van kent merkezinin zarar görebilirliği. (Doktora Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Van. google scholar
• Deniz, O. and Yıldız, M. (2016). 2011 Depreminin Van Kentindeki Sığınmacılar Üzerine Etkisi - The Effect of 2011 Van Earthquake on The Lıves of Asylum Seekers in The Cıty. Doğu Coğrafya Dergisi , 21(35), 63-74. http://dx.doi.org/10.17295/dcd.31205 google scholar
• DenIz, O. and Yıldız, M. (2017). Deprem ve Göç: 2011 Van Depremi Örneği. Studies Journal, 3(7), 1426-1444. google scholar
• Dikmen, S.Ü., Akboğa Kale, Ö., Akbıyıklı, R. ve Baradan, S. (2017, Ekim), 2011 Van Depremi Ve Van Şehrinin Dirençliliği. 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. google scholar
• Earthquakes and Megacities Initiative. (2015). A Guide to measuring urban risk resilience-Principles, Tools and Practice of Urban Indicators. Quezon. google scholar
• Folke, C., Carpenter, S. R., Walker, B., Scheffer, M., Chapin, T. and Rockström, J. (2010). Resilience Thinking: Integrating Resilience, Adaptability and Transformability. Ecology and Society, 15(4), 20. Retrieved from https://www.ecologyandsociety.org/vol15/iss4/art20/ google scholar
• Giyik, C. (2016). Van Depremi Örneğinde Afet Sonrası İskân Politikaları. (Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Van. google scholar
• Grosvenor. (2014). Resilient cities: A grosvenor research report. NY. Retrieved from https://www.grosvenor.com/ google scholar
• Gültekin, L. (2017). Bölgesel dayanıklılık ve uyum kapasitesi kavramı: Türkiye’de ekonomik krizlerin bölgesel etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
• HABITAT III. (2020. 21 Nisan). New Urban Agenda. Retrieved from http://habitat3.org/the-new-urban-agenda/ google scholar
• Han, Y. and Goetz, S. J. (2015). The Economic Resilience of U.S. Counties during the Great Recession. The Review of Regional Studies (The Southern Regional Science Association). 45(2). 131149. https://doi.org/10.52324/001c.8059 google scholar
• Holling, C. S. (1973). Resilience and stability of ecological systems. Annual review of ecology and systematics, 4, 1-23. https://doi. org/10.1146/annurev.es.04.110173.000245 google scholar
• Jun, J. (2016). The emergence and expansion of the concept of resilience. Landscape Architecure Korea, 339(2016-07), 114-117. google scholar
• Jung, H. J. (2016). Economic Crisis and Economic Resilience: An Empirical Study. The Korea Local Administration Review, 30(4), 255~288. Retrieved from www.krila.re.kr google scholar
• Kim, H. and Shin, J. (2015). Urban disaster prevention plan applying the concept of Urban Resilience. Gookto-KRIHS, 2015(2), 17-24. google scholar
• Land & Housing Institute of Korea. (2016). A research on Resilience for Urban Regeneration. 2016-36. Daejeon: Kim, J. vd. google scholar
• Land & Housing Institute of Korea. (2017). Resilient City Criteria for Urban Regeneration. 2017-93. Daejeon: Kim, J. vd. google scholar
• Martin, R. and Sunley, P. (2014). Towards a Developmental Turn in Evolutionary Economic Geography?. Regional Studies, 49, 1-21. http://dx.doi.org/10.1080/00343404.2014.899431 google scholar
• OECD. (2020. 19 Nisan). Resilient Cities. Retrieved from https://www. oecd.org/regional/resilient-cities.htm google scholar
• Parin, S. (Ed.). (2020). Sosyal Bilimler Perspektifinden Deprem Fragmanları Van’dan Örnekler. İstanbul: Hiperyayın. google scholar
• TÜİK. (2020. 21 Mayıs). Genel Nüfus Sayımları [Veritabanları]. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/ google scholar
• Uğurlar, A. (2019). Van Kentsel Gelişimi ve Güncel Konut Piyasası İlişkisinin Değerlendirilmesi. İdealkent, 10(27), 447-488. http:// dx.doi.org/10.31198/idealkent.632252 google scholar
• Ulutaş, S. (2019). Deprem Sonrası Kalıcı Konut Yerleşmelerinde Sosyal Sürdürülebilirliğin İrdelenmesi: Van İli Erciş İlçesi Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. google scholar
• UN-Habitat-CRPP. (2020. 19 Nisan). Urban Resilience Hub. Retrieved from https://urbanresiliencehub.org/ google scholar
• UN News. (2021, 18 Mart). Natural disasters occurring three times more often than 50 years ago: new FAO report. Retrieved from https://news.un.org/en/story/2021/03/1087702. google scholar
• UN. (2020, 20 Nisan). Sustainable Development Goals. Retrieved from https://sustainabledevelopment.un.org/ google scholar
• UNISDR. (2020, 21 Nisan). Disaster Resilience Scorecard for Cities. Retrieved from https://www.unisdr.org/campaign/resilientcities/ toolkit/article/disaster-resilience-scorecard-for-cities google scholar
• Varol, N. ve Buluş Kırıkkaya, E. (2017). Afetler Karşısında Toplum Dirençliliği. Resilience, 1(1), 1-9. http://dx.doi.org/10.32569/ resilience.344784 google scholar