Tümeller Sorunu ve Güncel Kuramların Çözümlerinin Karşılaştırılması

Yıl 2015, Sayı: 42, 49 - 68, 17.04.2019

Egemen Kuşcu

Öz

Tümeller sorunu (ya da özellikler sorunu) iki tikelin neden aynı özellikleri taşıdığının (eğer taşıyorlarsa) açıklamasını yapma çabasından kaynaklanmaktadır. Geleneksel olarak Platon ve Aristoteles’te ortaya çıkan bu sorun günümüzde farklı kuramlarla hala tartışılmaktadır.

Bu makalede öncelikle sorunun genel çerçevesi geleneksel kuramlar bağlamında açıklanacak, daha sonra güncel kuramlar içerisinde özellikle adcı, gerçekçi ve trop kuramlarında soruna getirilen çözümler tartışılacaktır.

Söz konusu tartışma, sorunun iki biçimdeki görünümü ele alınarak yürütülecektir. Bunlardan birincisi sorunun ‘çokluktaki teklik’ olarak adlandırılan biçimidir, ikincisi ise sorunun dilsel biçimidir. 

Sorunun bu iki biçimdeki görünümü bakımından yürütülen tartışmada özelliklerin varolup olmadıkları, tümel mi yoksa tikel mi oldukları, ilişki türündeki özelliklerin kuramlar açısından bir soruna yol açıp açmadıkları, “a F’dir” türünden bir tüm-cenin ne şekilde ele alındığına bağlı olarak bir soruna yol açıp açmadığı türünden sorulara cevap aranacaktır. Sonuç olarak bu sorular bağlamında ilgili kuramlardan hangisinin öne çıktığı hangilerinin başarısız oldukları ortaya konacaktır.

Anahtar Kelimeler

Özellikler, Tümeller sorunu, Tikel, Adcılık, Gerçekçilik

The Problem Of Universals And Analysing The Solutions Of Contemporary Theories

Öz

The problem of universals (or the problem of properties) is a result of the attempts to analyse and to give an account of why two particulars have the same (if they have) properties. The traditional form of the problem appeared first in the texts of Platon and Aristotle but it is still argued by different contemporary theories in new forms.

In this paper first of all the main appearence of the problem in traditional theories will be clarified and then the solutions of the contemporary theories especially the solutions of the nominalism, realism and the trope theory will be discussed. 

The discussion will be made by two appearences of the problem. First of these appearences of the problem is in the ‘one over many’ form and the second one is in the linguistic form.

It will be discussed in these two forms of the problem that ‘is there properties’, ‘are they universals or particulars’, ‘is the relation type properties make any troubles for the theories, “is the sentence ‘a is F’, depend on how this sentence examined, make any troubles for the theories” etc. As a result it will be reached which of the contemporary theories have better solutions and advantages and which of them seems to fail. 

Anahtar Kelimeler

Properties, The problem of Universals, Particular, Nominalism, Rea-lism

Kaynakça

• .