Machiavelli’nin Gambiti: Devlet Aklı Doktrini’nin Kökenlerine İlişkin Bir Soruşturma

Yıl 2020, Sayı: 53, 91 - 103, 31.12.2020

Arda Telli

https://doi.org/10.26650/arcp.853935

Öz

Bu çalışma devlet aklı kuramının geleneksel formu ile Machiavelli’nin düşünceleri arasında kurulan ilgiyi ele almaktadır. Geleneksel yoruma göre Machiavelli’nin etik-politik görüşleri devlet aklı kuramının öncüsüdür. Düşünürün vefatı sonrası öğretisinin bütünsel olarak Makyavelizm kavramına indirgenmesi bu kavrayışı güçlendirmektedir. Dolayısıyla devlet aklı ilkesi ile kurulan bu bağlantı, kavramı Machiavelli’nin görüşleriyle birlikte ele almayı gerektirmektedir. Çalışma bu doğrultuda ilk amaç olarak devlet aklı doktrininin geleneksel formu ile Machiavelli’nin öğretisini ele alma eğilimindedir. İkinci amaç olarak Machiavelli’nin devlet kuramının devlet aklı tartışmalarına indirgenemezliği değerlendirilecektir. Bu iki tartışma hattının serimlenmesi Machiavelli’nin politik öğretisinde ve yaşadığı dönem içerisinde devlet aklı kuramıyla ilgisinin düzeylerine işaret etmeye olanak sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Devlet Aklı, Necessita, Machiavelli, Makyavelizm, Virtu, Fortuna

Machiavelli's Gambit: An Investigation on the Origins of The Reason of State Doctrine

Öz

This study deals with the relationship established between the traditional form of the reason of state theory and Machiavelli's thoughts. According to the traditional interpretation, Machiavelli's ethical-political views are the pioneers of the reason of state theory. The holistic reduction of the post-death doctrine of the thinker to the concept of Machiavellianism strengthens this understanding. Therefore, this connection established with the principle of the reason of state requires reconsidering Machiavelli's views. In this direction, the study tends to take the traditional form of the doctrine of the reason of state mentality and Machiavelli's doctrine as the first aim. As the second purpose, the irreducibility of Machiavelli's theory of the state to discussions of the reason of state will be evaluated. The unfolding of these two lines of discussion will allow to point out the levels of Machiavelli's interest in the theory of the reason of state in his political teaching and in his time.

Anahtar Kelimeler

Reason of State, Necessita, Machiavelli, Machiavellianism, Virtu, Fortuna

Kaynakça

• Altusser, Louis. İki Filozof: Machiavelli ve Feurbach. Çeviren Alp Tümer Tekin. İstanbul: İthaki Yayınları, 2010.
• Baldini, Artemio Enzo. “Machiavelli, Makyavelizm ve Siyasi Modernite Sorunu.” Machiavelli, Makyavelizm ve Modernite. Derleyen Cemal Bâli Akal, 11-25. Ankara: Dost Kitabevi, 2012.
• Bobbitt, Philip. The Shield of Achilles. London: Penguin Books, 2002.
• Cox, Virginia. “Rhetoric and Ethics in Machiaveli.” The Cambridge Companion to Machiavelli. Derleyen John M. Najemy, 173-189. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
• Erözden, Ozan. “Makyavelizm, Hikmet-i Hükümet ve Modern Devlet,” Machiavelli, Makyavelizm ve Modernite, Derleyen Cemal Bâli Akal, 63-80. Ankara: Dost Kitabevi, 2012.
• Kahn, Victoria. Machiavellian Rhetoric: From The Counter-Reformation to Milton. Princeton: Princeton University Press, 1994.
• Kahn, Victoria. “ Machiavelli’s Afterlife and Reputation to The Eighteenth Century.” The Cambridge Companion to Machiavelli. Derleyen John M. Najemy, 239-255. Cambridge: Cambridge University Press 2010.
• Kardeş, M. Ertan. Yönsüzleşmiş Savaşlar: Politik Felsefenin Bir Sınır Meselesi Olarak Savaşa Dair. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2019.
• Lucches, Del Filippo. Machiavelli ve Spinoza’da Çatışma, Güç ve Çokluk: Ayaklanma ve İnfial. Çeviren Orkun Güner. İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2016.
• Machiavelli, Niccolo. Prens: Hükümdarlıklar Hakkında. Çeviren Buğra Poyraz. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık, 2013.
• Machiavelli, Niccolo. Titus Livius’un İlk On Kitabı Üzerine Söylevler. Çeviren Alev Tolga. İstanbul: Say Yayınları, 2009.
• Mairet, Gerard. Egemenlik İlkesi: Modern İktidarın Tarihi ve Temelleri. Çeviren Murat Erşen. İstanbul: Açılım Kitap, 2020.
• Mansfield, Harvey C. Machiavelli’s Virtue. Chicago, The University of Chicago Press,1996.
• Neocleous, Mark. Devleti Tahayyül Etmek. Çeviren Akın Sarı. Ankara: Notabene Yayınları, 2014.
• Parel, Anthony J. “The Questions of Machiavelli’s Modernity” The Rise of Modern Philosophy. Derleyen Tom Sorell, 253-272. New York: Oxford University Press, 1993.
• Poole, Thomas. Reason of State: Law, Prerogative and Empire. Cambridge: Cambridge University Press, 2015.
• Robertson, David. The Routledge Dictionary of Politics, 3rd Edition. London: Routledge, 2004.
• Viroli, Maurizio. Machiavelli: Founders of Modern Political and Social Thought. New York: Oxford University Press, 1998.