An Overview of Recent Philosophical Works in Türkiye in the Light of the Distinction Between Philosopher-Based and Problem-Based Philosophy

Yıl 2025, Sayı: 62, 1 - 12, 30.06.2025

Alper Yavuz

https://doi.org/10.26650/arcp.1572681

Öz

My first aim in this study is to investigate what a distinction should be based on that would allow us to categorise philosophical works. I first examine the distinction between continental philosophy and analytic philosophy, then the distinction between history of philosophy and systematic philosophy, and conclude that these are not sufficiently clear and comprehensive. The third distinction, between philosopher-based philosophy and problem-based philosophy, provides the desired comprehensiveness. In this distinction, the criterion is whether the philosophical work seeks to clarify the views of a philosopher or whether it seeks an answer to a philosophical problem on its own. Using the distinction between philosopher-based and problem-based philosophy, I then examine the doctoral theses completed in Türkiye in the last 20 years. This examination shows that philosopher-based theses have clearly dominated the philosophical scene in the last 20 years. However, this examination also shows that the number of problem-based theses has increased in the recent period. In order to evaluate this increase, I compare two approaches to doing philosophy. After discussing the contributions that both philosopher-based and problem-based studies can make to the philosophical development of the researcher, and the shortcomings that they can cause, I ask which of these two approaches is better suited to meet society’s expectations from academic philosophy. Failure to answer criticisms such as that philosophers only engage in abstract discussions or are stuck on figures from the past may result in philosophy losing its place in the academy. From this point of view, problembased philosophy is better suited to making practical contributions to social needs.

Anahtar Kelimeler

Method in philosophy , philosophy in Türkiye , philosopher-based philosophy , problem-based philosophy , the continental-analytic distinction

Filozof Odaklı ve Sorun Odaklı Felsefe Ayrımı Işığında Türkiye’deki Yakın Dönem Felsefe Çalışmalarına Bir Bakış

Öz

Bu çalışmadaki ilk amacım, felsefe çalışmalarını bölümlemeyi sağlayacak bir ayrımın neye dayanması gerektiğini araştırmaktır. İlk olarak kıta felsefesi ve analitik felsefe ayrımını, ardından felsefe tarihi ve sistematik felsefe ayrımını inceliyor ve bunların yeterince açık ve kapsamlı olmadığı sonucuna varıyorum. Üçüncü ayrım olan filozof odaklı felsefe ve sorun odaklı felsefe ayrımı istenen kapsayıcılığı sağlamaktadır. Bu ayrımda ölçüt, felsefi çalışmanın bir filozofun görüşlerini açıklığa kavuşturmaya mı çalıştığı yoksa kendi başına bir felsefe sorununa yanıt mı aradığıdır. Sonrasında filozof odaklı ve sorun odaklı felsefe ayrımını kullanarak, Türkiye'de son 20 yılda tamamlanan doktora tezlerini inceliyorum. Bu inceleme, filozof odaklı tezlerin son 20 yılda felsefede açıkça baskın olduğunu gösteriyor. Ancak bu inceleme aynı zamanda sorun odaklı tezlerin sayısının son dönemde arttığını da gösteriyor. Bu artışı değerlendirmek için felsefe yapmaya yönelik iki yaklaşımı karşılaştırıyorum. Hem filozof odaklı hem de sorun odaklı incelemelerin araştırmacının felsefi gelişimine yapabileceği katkıları ve yol açabileceği eksiklikleri tartıştıktan sonra, bu iki yaklaşımdan hangisinin toplumun akademik felsefeden beklentilerini karşılamaya daha uygun olduğu sorusunu soruyorum. Filozofların yalnızca soyut tartışmalara girdiği ya da geçmişteki figürlere takılıp kaldığı gibi eleştirilere yanıt verilememesi, felsefenin akademideki yerini kaybetmesine neden olabilir. Bu açıdan bakıldığında, sorun odaklı felsefe toplumsal gereksinimlere pratik katkılarda bulunmaya daha uygundur.

Anahtar Kelimeler

Felsefede yöntem , Türkiye’de felsefe , filozof odaklı felsefe , sorun odaklı felsefe , kıta-analitik ayrımı

Kaynakça

• Badiou, A. “Marque et Manque: Â Propos du Zero.” Cahiers pour l'Analyse 10 (1969): 150-73. google scholar
• Brandom, R. “Heidegger’s Categories in ‘Being and Time.’ ” The Monist 66(3) (1983): 287-409. google scholar
• Cappelen, H., Gendler, T. S. ve Hawthorne, J. (Ed.). The Oxford Handbook of Philosophical Methodology. Oxford: Oxford UniversitY Press, 2016. google scholar
• Deleuze, G. Anlamın Mantığı. Çeviren H. Yücefer. İstanbul: Norgunk, 2015. google scholar
• Fricker, M. Epistemik Adaletsizlik: İktidar ve Bilmenin Etiği. Çeviren K. Gülen. Ankara: FOL, 2023. google scholar
• Friedman, M. A Parting of the Ways: Carnap, Cassirer, and Heidegger. Chicago; La Salle, İllinois: Open Court, 2000. google scholar
• Gibbs Jr., R. W. (Ed.). The Cambridge Handbook of Metaphor and Thought. Cambridge: Cambridge UniversitY Press, 2008. google scholar
• Glock, H.-J. Analitik Felsefe Nedir?. Çeviren O. B. Kaplan. İstanbul: Albaraka YaYınları, 2021. Heidegger, M. Kant ve Metafizik Problemi. Çeviren K. H. Ökten. İstanbul: Alfa, 2020. google scholar
• Heidegger, M. Kant ve Metafizik Problemi. Çeviren Kaan H. Ökten. İstanbul: Alfa YaYınları, 2021. google scholar
• Khoo, J. ve Sterken, R. (Ed.). The Routledge Handbook of Social and Political Philosophy of Language. New York; London: Routledge, 2021. google scholar
• Kripke, S. A. Wittgenstein Kurallar ve Özel Dil. Çeviren B. Açıl. İstanbul: Litera YaYıncılık, 2007. google scholar
• Mizrahi, M. ve Dickinson, M. “The Analytic-Continental Divide in Philosophical Practice: An Empirical Study.” Metaphilosophy 52 (2021): 668-680. google scholar
• OrtonY, A. (Ed.). Metaphor and Thought (2. bs.). Cambridge: Cambridge UniversitY Press, 1993. google scholar
• PauL, L. A. Transformative Experience. Oxford: Oxford UniversitY Press, 2014. google scholar
• WiLLiamson, T. “How Did We Get Here From There? The Transformation of AnaLYtic PhiLosophY.” Belgrad Philosophical Annual 27 (2014): 7-37. google scholar
• Zizek, S. Matrix: Sapkınlığın iki Yüzü. Çeviren B. Turan. İstanbul: Encore, 2014. google scholar