GÜMÜLCINE MÜLKIYE IDADISI

Yıl 2018, Sayı: 33, 79 - 105, 30.06.2018

Mahir Aydın

Öz

Edirne Vilayeti’nin en fazla nüfusa sahip sancaklarından birisi olan Gümülcine’de 1882 yılına gelindiğinde ülke genelinde olduğu gibi modern tarzda eğitim veren okullar açılır. ibtidai ve rüştiye isimli ilk kademeli okulların açılmasının ardından bir üst dereceye sahip idadi mektebin de açılması planlanır. Gerekli altyapının Maarif Nezareti ve Gümülcine halkının destekleri ile sağlanmasının ardından Gümülcine İdadisi 1889/1890 eğitim yılında faaliyetlerine başlar. Büyük uğraşlar sonucunda oluşturulan idadinin yaklaşık yirmi yıl süren faaliyet süreci aynı zamanda Osmanlı Devleti’nin modern eğitim kurumlarına sahip olmak yolunda karşılaştığı süreçlere de önemli bir örnek oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler

Gümülcine, İdadi, Mektep, Eğitim, Rüştiye.

Civil Service Idadi School of the Gümülcine

Öz

In Gümülcine, one of the most populated sanjak of the Edirne Province, schools providing modern-style education were opened in 1882, as was the case throughout the country. After the opening of the first graded schools in the fashion of ibtidai and rüştiye, a higher level secondary school, which is an idadi, is planned to be opened. After the necessary infrastructure was provided with the support of the Maarif Nezareti and the people of Gümülcine, the school, Gümülcine İdadi, started its educational activities in the year of 1889/1890. A period of twenty years of activity for this school, which was formed as a result of great efforts, will also be an important example of the processes that the Ottoman State encountered in the way of having modern educational institutions.

Anahtar Kelimeler

Gümülcine, İdadi, School, Education, Rüştiye.

Kaynakça

• Arşiv Kaynakları
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Maarif Mektubi (MF.MKT.) nr. 148/145, 116/101, 189/173, 161/143, 88/66, 101/77, 118/60, 93/25, 178/106, 114/41, 184/103, 136/53, 138/53, 192/102, 117/23, 140/31, 178/58, 189/61, 184/42, 183/28, 184/15, 213/39, 210/29, 202/20, 219/28, 222/21, 274/65, 285/72, 239/22, 235/15, 247/24, 264/37, 290/63, 242/6, 255/17, 323/51, 291/3, 313/18, 330/26, 341/11, 341/10, 359/21, 372/34, 353/7, 414/43, 418/42, 412/1, 460/42, 457/32, 489/40, 503/14, 557/46, 535/4, 559/16, 595/13, 649/55, 654/42, 682/61, 630/6, 683/33, 656/4, 688/31, 693/27, 693/27, 704/2 , 764/58, 724/7, 756/2, 772/16, 793/16, 816/25, 818/27, 933/66, 946/69, 926/29, 919/18, 963/61, 981/77, 965/58, 938/28, 935/24, 920/8, 978/61, 924/5, 966/18, 971/14, 999/24, 1041/20, 1071/25, 1105/36, 1119/41, 1100/10, 1104/12, 1232/109.
• Edirne Vilayet Salnamesi (EVS), 1302, 1303, 1304, 1305, 1306, 1307, 1310, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, 1318.
• Araştırma Eserleri Gümüşsoy, Emine, “Gümülcine’nin İdari Yapısı ve Nüfusu (1831-1900)”, Tarih Okulu Dergisi 21 (2015), s. 215-221.
• Mutlu, Şamil, Osmanlı Devleti’nde Misyoner Okulları, İstanbul 2005.
• Şemseddin Sami, Kamusü’l-Âlâm, c. V, İstanbul 1314. Yapar, Berrin, Yunanistan’daki Türk Eserlerindeki Kitabeler, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 2007.