Stratejik Kararların Alt-Optimalliği Üzerine

Yıl 2013, Cilt: 42 Sayı: 2, 181 - 197, 15.11.2013

H. Kemal İlter

Öz

Son yıllarda, bilişim sistemleri, teknolojik sistemler ve yenilik konularında, işletmenin stratejik uyumunun belirlenmesi ve bu uyumun sayısallaştırılması kuramsal açıdan önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, işletmenin geleceğini yüksek düzeyde etkileyen stratejik kararlarda karar vericilerin global optimuma ulaşmadan arayışlarını sona erdirmelerine neden olan uyum yüzeyi dinamikleri belirlenmektedir. Bu dinamikler örgütsel karar alma modellerindeki faktörler ile değerlendirilmekte ve simülasyon sonuçları ile desteklenmektedir. Çalışmadaki simülasyon sonuçları "Uyum Değeri" ve "Optimallik Olasılığı" değerleri ile incelemektedir. Bu iki değer arasındaki korelasyon, araştırmaya ve yenilikçiliğe dönük karar verme yaklaşımlarında optimal değerlerin oluşmasına yardımcı olurken, geleneksel karar verme yaklaşımlarının alt-optimal sonuçlarını göstermesi açısından dikkate değer görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

strategic decision making; fitness landscape theory; sub-optimality; NK landscape; simulation

Kaynakça

• S. Wright, "The Roles Of Mutation, Inbreeding, Crossbreeding and Selection In Evolution", Proceedings of the Sixth International Congress of Genetics, New York, 356-366 (1932).
• J.H. Gillespie, Molecular Evolution over the Mutational Landscape. Evolution, 38, 1116-1129 (1984).
• J. Holland, Adaptation in Natural and Artificial Systems: An Introductory Analysis with Applications to Biology, Control, and Artificial Intelligence, University of Michigan Press: Ann Arbor, 1975, 38-61.
• S. Kirkpatrick, C.D. Gelatt Jr. ve M.P. Vecchi, Optimization by Simulated Annealing. Science, 220, 671–680 (1983).
• R. Palmer, Statistical Mechanics Approaches to Complex Optimization Problems, Anderson, P.W.; Arrow, K.J.; Pines D. (Ed.), The Economy as an Evolving Complex System, Addison-Wesley: Reading, Redwood City CA, 1988, 177-193.
• E.D. Beinhocker, Robust Adaptive Strategies. Sloan Management Review, 40, 3, 95- 106 (1999).
• B. McKelvey, Self-Organization, Complexity, Catastrophe, and Microstate Models at The Edge of Chaos, Baum, J.A.C. ve McKelvey, B. (Ed.), Variations in Organization Science, Sage Publications, Thousand Oaks, CA, 1999, 279-307.
• M. Reuf, Assessing Organizational Fitness on a Dynamic Landscape: An Empirical Test of the Relative Inertia Thesis. Strategic Management Journal, 18, 11, 837-853 (1997).
• D. Levinthal, Learning and Schumpeterian Dynamics, Malerba, G.D. (Ed.), Organization and Strategy in the Evolution of the Enterprise, Macmillan Press Ltd, Basingstoke, 1996, 27-41.
• K. Frenken, A Complexity Approach to Innovation Networks. Research Policy, 29, 257-272 (2000).
• K. Frenken, A Fitness Landscape Approach to Technological Complexity, Modularity, and Vertical Disintegration. Structural Change and Economic Dynamics, 17, 288- 305 (2006).
• I.P. McCarthy ve Y.K. Tan, Manufacturing Competitiveness and Fitness Landscape Theory. Journal of Materials Processing Technology, 107, 1-3, 347-352, 2000.
• I.P. McCarthy, Technology Management – A Complex Adaptive Systems Approach. International Journal of Technology Management, 25, 8, 728-745 (2003).
• S.A. Kauffman, The Origins of Order: Self Organization and Selection in Evolution, Oxford University Press, New York, NY, 1993, 77-93.
• K. Kollman, J.H. Miller, S.E. Page, Adaptive Parties in Spatial Elections. American Political Science Review, 86, 929-937 (1992).
• S.A. Kauffman ve E.D. Weinberger, The NK Model of Rugged Fitness Landscapes and Its Application to Maturation of the Immune-Response. Journal of Theoretical Biology, 141, 2, 211-45 (1989).
• E.D. Weinberger, Local Properties of Kauffman N-K model – A Tunably Rugged Energy Landscape. Physical Review A, 44, 10, 6399-6413 (1991).
• H.K. İlter, "Teknolojik Uyum Yüzeylerinde Optimallik: Zirve Arayışına Kavramsal Bir Bakış", 27. Ulusal Yöneylem ve Endüstri Mühendisliği Kongresi Bildiriler Kitabı, 2-4 Temmuz, İzmir, 225-234 (2007).
• H.K. İlter, Uyum Yüzeyi Kuramı Açısından Bilişim Teknolojisi Stratejileri Üzerine Bir Değerlendirme. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26, 2, 163-182 (2008).
• J.W. Rivkin ve N. Siggelkow, Organizational Sticking Points on NK Landscapes. Complexity, 7, 5, 31-43 (2002).
• J. Barr ve N. Hanaki, Firm Structure, Search and Environmental Complexity, Çalışma Notları Serisi No: 7, Rutgers Universitesi, Newark, NJ, 2005, 1-26.
• G. Bradshaw, The Airplane and the Logic of Invention. Minnesota Studies in the Philosophy of Science, 15, 239–250 (1992).
• E.K. Şimşek ve H.K. İlter, Bir Performans Değerlendirme Yöntemi Olarak Uyum Yüzeyi Kuramı: Bankacılık Sektörü Örneği. MPM Verimlilik Dergisi, 2012/1, 89-106 (2012).
• S.Y. Park ve A.K. Bera, Maximum Entropy Autoregressive Conditional Heteroskedasticity Model. Journal of Econometrics, 150, 219–230 (2009).
• G. Casella ve R.L. Berger, Statistical Inference, Cengage Learning, Stamford CT, 2001, 321-344.
• K.N. Nechval, N.A. Nechval, E.K. Vasermanis, V.Y. Makeev, Constructing Shortest- Length Confidence Intervals. Transport and Telecommunication, 3, 1, 95-103 (2002).
• H.K. İlter, "Revealing Sub-Optimality Conditions of Strategic Decisions", Arxiv, http://arxiv.org/abs/1107.0202, 2011.
• H.K. İlter, "Bilişim Sistemleri, Teknoloji ve Yenilik Seçimine İlişkin Stratejik Kararlarda Alt-Optimallik Durumunun Uyum Yüzeyi Kuramıyla Değerlendirilmesi", 28. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara, 456-471 (2008).
• H.K. İlter ve B. Dikmen, "Dinamik Uyum Yüzeylerinde Optimallik Üzerine", 32.Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Kongresi Bildiriler Kitabı, İstanbul, 248 (2012).