2009-2016 YILLARINDA TÜRKİYE’DEKİ ÖLÜMLERİN EPİDEMİYOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ ve ÖLÜM BİLDİRİM SİSTEMİNİN ÖNEMİ

Yıl 2019, , 149 - 155, 16.07.2019

Kezban Yavuz Emik , Ayşe Emel Önal

https://doi.org/10.26650/IUITFD.364558

Öz

Amaç: Ölüm istatistikleri, ülkenin sağlık düzeyinin saptanması, sağlık hizmetlerinin planlanması, değerlendirilmesi ve yeniden düzenlenmesinde en önemli göstergelerden biridir. Bu araştırma; Türkiye genelinde 8 yıl içerisinde gerçekleşen ölümlerin epidemiyolojik yönden incelenmesi amacı ile yapılan tanımlayıcı bir araştırmadır. Gereç ve Yöntem: Veriler, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) elektronik kayıtlarından elde edilmiştir. Elde edilen verilerden kategorik ölçümler sayı ve yüzde olarak özetlenmiştir. Bulgular: Tüm yıllarda ölüm nedenlerinde birinci sırada dolaşım sistemi hastalıkları, ikinci sırada iyi ve kötü huylu tümörler üçüncü sırada ise solunum sistemi hastalıkları vardır. Dolaşım sistemi hastalıkları, iyi huylu ve kötü huylu tümörler ve solunum sistemi hastalıklarının sıklığının 35-44 yaş grubunda arttığı ve her on yaş arttığında sıklığın daha da yükseldiği görülmektedir. Yaşamın ilk yılında meydana gelen ölümlerin yaklaşık %65’i neonatal dönemde meydana gelmiştir. Ülkemizde genel olarak yıllara bakıldığında ölümlerin kış mevsiminde daha sık olduğu görülmektedir. Ölümler cinsiyet ve yasal medeni duruma göre incelendiğinde, ölen kadınların yarısından fazlası dul iken, ölen erkeklerin ise yaklaşık %17’si duldur. Sonuç: Ölüm Bildirim Sisteminin (ÖBS) ülkemizde kullanılmaya başlaması ile ölüm verilerinde yeterli ve doğru bilgilere ulaşılmaya başlanmıştır. Ölüm istatistiklerinin doğru ve güvenilir olması için, ölüm formlarının tek kaynaktan derlenmesi, sağlık kuruluşlarındaki tüm personelin yeterli eğitim alması ve hastalık sınıflamalarının doğru yapılması gerekmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Ölüm kayıtları, ölüm nedenleri, ölüm bildirim sistemi

THE EPIDEMIOLOGICAL STUDY OF DEATH IN TURKEY BY 2009-2016 AND THE IMPORTANCE OF THE DEATH STATEMENT SYSTEM

Öz

Objective: Death statistics are one of the most important indicators used in determining levels of health and planning, evaluating and reorganizing a country’s health services. This research is a descriptive study that epidemiologically examines deaths across a period of 8 years in Turkey. Material and Method: The data was obtained from the electronic records of the Turkish Statistical Institute. Categorical measurements from the data obtained are summarized as numbers and percentages. Results: Circulatory system diseases are the leading cause of death in each years, followed by benign and malignant tumors, and then respiratory system diseases. It is observed that circulatory system diseases, benign and malignant tumors and respiratory system diseases are increasing in the 35-44 years age group and it is also observed that the frequency increases every decades. Approximately 65% of the deaths in the first year of life occurred in the neonatal period. When the times of year are examined, it is seen that deaths are more frequent in the winter season. When the deaths are examined by gender and legal marital status, more than half of the dead females were widows, while about 17% of the dead males were widows. Conclusion: With the death notification system starting to be used in our country, adequate and accurate information has started to be accessible in death data. In order for death statistics to be accurate and reliable, it is necessary to compile death forms from one source, to have adequate training in all health personnel and to classify diseases correctly. 

Anahtar Kelimeler

Death records, causes of death, death notification system

Kaynakça

• 1. Şahinöz T, Şahinöz S, Eker HH. 2000 -2009 Yılları Arasında Gümüşhane İlinde Gerçekleşen Ölümlerin Epidemiyolojik Yönden İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;1(1):19.
• 2. Ölüm Nedenlerinin Belgelenmesi El Kitabı, TÜİK.
• 3. Tözün M, Ünsal A, Arberk K. Eskişehir’de 2009 Yılı Ölüm Nedenlerinin İncelenmesi. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi 2014;16(1):1-3.
• 4. Osman E, Çetin S R. Bursa İli Nilüfer İlçesinde 2003 Yılında Meydana Gelen Ölümlerin İncelenmesi. TAF Medicine Bulletin 2006;5(4).
• 5. T.C.Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı ÖBS Genelgesi (https://www.saglik.gov.tr/TR,11167/olum-bildirim-sistemiobs-genelgesi.html) (Erişim tarihi: 07.11.2017 saat: 14.36)
• 6. Sümbüloğlu V, Gören A, Sümbüloğlu K. Ölüm raporu yazım kılavuzu. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü Sağlık Informasyon Sistemleri Eğitim Dizisi No: 3 Değiştirilmiş 2. Baskı Ankara;1995:1-4. 7. 2008 Ölüm İstatistikleri İl Ve İlçe Merkezleri, TÜİK; 2009
• 8. Türkiye ölüm istatistikleri 2016 (http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24572) (Erişim tarihi: 07.11.2017 saat: 14.50)
• 9. The Top 10 Causes Of Death WHO: World Health Statistics 2017 (http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/) (Erişim tarihi: 07.11.2017 saat: 14.56)
• 10. 2007-2012 Anne Ve Bebek Ölümlerinin Değerlendirilmesi Raporu, Ankara 2014
• 11. Altıntop İ, Kaynak M.F, Tatlı M, Yurtseven A. Bir Eğitim Araştırma Hastanesindeki Ölüm Belgelerinin Retrospektif İncelenmesi. Journal of Anatolian Medical Research 2016;1:1-12.
• 12. Karaibrahimoğlu A, Nuray F. Ölüm İstatistiklerinde Mernis Ve Defin Kayıtlarının Karşılaştırılması: Erzurum Bölgesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 2017; 31(2):257.