İKİNCİ BASAMAK DEVLET HASTANESİ SAĞLIK KURULUNDA BİLİŞSEL DURUM DEĞERLENDİRMESİ YAPILAN ÇOCUKLARIN LABORATUVAR BULGULARI

Yıl 2021, , 396 - 401, 31.07.2021

Fatma Gül Demirkan , Şeyma Karatekin

https://doi.org/10.26650/IUITFD.2021.809729

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı, çocukluk çağında sık karşılaşılan ve okul başarısını etkileyen bir durum olan bilişsel gerilik bulguları nedeniyle sağlık kuruluna başvuran hastaların anemi, vitamin eksikliği ve tiroid fonksiyon bozukluğu ile bilişsel durumları arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada Ocak 2016-Haziran 2018 tarihleri arasında bilişsel gerilik bulguları nedeniyle ikinci basamak devlet hastanesi sağlık kuruluna başvuran 71 çocuk hastanın serum vitamin B12, ferritin değerleri, hemogram ve tiroid fonksiyon testleri geriye dönük olarak değerlendirildi. Bulgular: Kayıtlarına ulaşılan 71 hastanın %35,2’si (n=25) kız; %64,8’i (n=46) erkekti. Yaş ortalaması 11,5±2,1’di. Hastaların %9’unda demir eksikliği tespit edildi. %53,5’inde vitamin B12 düzeyi normal bulunurken diğer yarısında çeşitli derecelerde eksiklik olduğu görüldü. Hiçbir hastada tiroid fonksiyon bozukluğu tespit edilmedi. Her iki cinsiyette de vitamin B12 (p=0,2) ve ferritin (p=0,6) düzeyleri açısından anlamlı fark olmadığı görüldü. Olguların 16 (%22,5)’sında normal zekâ puanı tespit edildi. Vitamin B12 eksikliği olan hastaların (n=33) 8’inde hafif derecede zekâ geriliği, 19 hastada sınır ve donuk zekâ, 6 hastada ise normal zekâ puanı tespit edilmişti. Eksiklik olmayan 38 hastanın 10’unda zekâ seviyesi normalken 28’inde en az bir düzeyde zekâ geriliği mevcuttu. Vitamin B12 eksikliği olan hastalar ile normal olan hastaların zekâ puanları karşılaştırıldığında anlamlı fark tespit edilmedi (p=0,13). En az bir seviyede zekâ geriliği olan ve zekâ puanı tamamen normal olan hastalar arasında karşılaştırma yapıldığında ise vitamin B12 ve ferritin seviyeleri açısından anlamlı fark bulunmadı (p=0,2; p=0,9). Sonuç: Bilişsel gerilik tanısı konmadan hastaların ilk muayenede nutrisyonel vitamin ve mineral eksikliği ile anemi durumu değerlendirilip tedavi sonrasında bilişsel durumları tekrar değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Bilişsel gerilik, vitamin B12, ferritin

LABORATORY FINDINGS OF CHILDREN ASSESSED IN RELATION TO COGNITIVE STATE BY THE HEALTH COMMITTEE OF A SECOND LEVEL STATE HOSPITAL

Öz

Objective: The aim of this study is to investigate the relation between anemia, vitamin deficiency, thyroid dysfunction, and the cognitive status of patients admitted to the medical board due to symptoms of cognitive retardation, a condition that is common in childhood and affects school success negatively. Materials and Methods: In this study, between January 2016- June 2018, serum vitamin B12, ferritin, hemogram and thyroid function tests of 71 pediatric patients, who were found to have had cognitive deficiencies and were admitted to the secondary level state hospital to obtain a medical committee report, were assessed retrospectively. Results: Among 71 children included in the study, 35.2% (n=25) were female and 64.8% (n=46) were male. Mean age was 11.5±2.1. Iron deficiency was detected in 9% of them. While 53.5% of them had normal vitamin B12 levels, the remaining had various degrees of vitamin B12 deficiencies. Thyroid dysfunction was not detected in any patient. There was no significant difference in vitamin B12 (p=0.2) and ferritin (p=0.6) levels in both genders. Normal intelligence score was obtained in 16 (22.5%) of all cases. Mild mental retardation was detected in 8 of the patients with vitamin B12 deficiency, borderline cognitive dysfunction was detected in 19 patients and cognitive dysfunction scores in 6 patients. While 10 of 38 patients without deficiency had normal intelligence quotient scores, 28 had at least 1 level of mental retardation. When the intelligence quotient of the patients with vitamin B12 deficiency and those with normal serum vitamin B12 were compared, no significant difference was found (p=0.13). There was no significant difference in vitamin B12 and ferritin levels when comparing patients with at least one level of mental retardation and normal intelligence scores (p=0.2; p=0.9). Conclusion: During the evaluation of the patients with cognitive retardation, nutritional vitamin-mineral deficiency and anemia status should be evaluated at the initial examination and the cognitive status of the patients should be re-evaluated after treatment.

Anahtar Kelimeler

Cognitive dysfunction, vitamin B12, ferritin

Kaynakça

• 1. Oberklaid F, Efron D. Developmental delay identification and management. Aust Fam Physician 2005;3(9):739-742.
• 2. Sices L. Developmental screening in primary care : the effectiveness of current practice and recommendations for improvement. Fund reports. The Commonwealth Fund: 2007 December. Report No:1082. Available from: URL: https://www.commonwealthfund.org/publications/fundreports/ 2007/dec/developmental-screening-primary-careeffectiveness- current
• 3. Tunçeli Hİ, Zembat R. Erken çocukluk döneminde gelişimin değerlendirilmesi ve önemi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi 2017;3(3):1-12.
• 4. Demirci A, Kartal M. Çocukluk dönemine ait önemli bir sorun: Gelişme geriliği ve erken tanının önemi. The Journal of Turkish Family Physician 2012;3(4):1-6.
• 5. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th ed. American Psychiatric Publishing, Arlington, VA;2013. https://doi.org/10.1176/ appi.books.9780890425596 [CrossRef]
• 6. Köroğlu E (ed). Amerikan Psikiyatri Birliği. Psikiyatride hastalıkların tanımlanması ve sınıflandırılması el kitabı. (Çeviri Editörü). 4 üncü Baskı. Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2001.
• 7. Savasir I, Sahin N. Wechsler çocuklar için zekâ ölçegi (WISC−R). Turkish Psychological Association, Ankara 1995.
• 8. Riggs KM, Spiro AIII, Tucker K, Rush D. Relations of vitamin B−12, vitamin B−6, folate, and homocysteine to cognitive performance in the Normative Aging Study. Am J Clin Nutr 1996;63(3):306-14. [CrossRef]
• 9. Selhub J, Bagley LC, Miller J, Rosenberg IH. B vitamins, homocysteine, and neurocognitive function in the elderly. Am J Clin Nutr 2000;71(2);614-20. [CrossRef]
• 10. Moore E, Mander A, Ames D, Carne R, Sanders K, Watters D. Cognitive impairment and vitamin B12: a review. Int Psychogeriatr 2012;24(4):541-56. [CrossRef]
• 11. Esnafoglu E, Yaman E. Vitamin B12, folic acid, homocysteine and vitamin D levels in children and adolescents with obsessive compulsive disorder. Psychiatry Research 2017;254:232-7. [CrossRef]
• 12. Widdowson EM, Spray CM. Chemical development in utero. Arch Dis Child 1951;26:205-14. [CrossRef]
• 13. Koç A, Koçyigit A, Ulukanligil M, Demir N. Şanlıurfa yöresinde 9-12 yaş grubu çocuklarda BI2 vitamini ve folik asit eksikliği sıklığı ile bağırsak solucanlarıyla ilişkisi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2005;48:308-15.
• 14. Emen B, Öztürk Kılıç Y, Eren MA, Özdemir E, Öztürk F, Düzenli E, et al. B12 Vitamin eksikliği bulunan hastalarda etiyolojik faktörler ile laboratuvar verileri arasındaki ilişkinin geriye dönük değerlendirilmesi. Tepecik Eğit Hast Derg 2013;23(1):19-23. [CrossRef]
• 15. Halterman JS, Kaczorowski JM, Aligne CA, Auinger P, Szilagyi PG. Iron deficiency and cognitive achievement among school-aged children and adolescents in the United States Pediatrics, 2001; pp. 1381-6. [CrossRef]
• 16. Esnafoğlu E. Özgül öğrenme bozukluğu bulunan çocuklarda serum folat, vitamin B12, homosistein ve vitamin D seviyeleri. Bozok Tıp Dergisi 2018;8(3):59-64. [CrossRef]
• 17. Gashu D, Stoecker BJ, Bougma K, Adish A, Haki GD, Marquis GS. Stunting, selenium deficiency and anemia are associated with poor cognitive performance in preschool children from rural Ethiopia. Nutr J 2016;15:38. [CrossRef]
• 18. Lozoff B. Early iron deficiency has brain and behavior effects consistent with dopaminergic dysfunction. J Nutr 2011;141(4):740S-6S. [CrossRef]
• 19. Konofal E, Lecendreux M, Arnulf I. Iron deficiency in children with attention- deficit/hyperactivity disorder. Arch Pediatr Adolesc Med 2004;158:1113-15. [CrossRef] 20. Rao R, Tkac I, Townsend EL, Gruetter R, Georgieff MK. Perinatal iron deficiency alters the neurochemical profile of the developing rat hippocampus. J Nutr 2003;133:3215-21. [CrossRef]
• 21. Kılıç SÇ. Hemogramın yorumlanması. Güncel Pratik Tıp El Kitabı, Dökmetaş HS(ed) içinde. 1.Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2013. ss:48.