THE KNOWLEDGE, ATTITUDE AND BEHAVIORS OF MOTHERS WITH CHILDREN AGED 0-6 YEARS ON HOME ACCIDENTS AND PREVENTIVE MEASURES AND THE EFFECT OF SOCIODEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS

Yıl 2019, Cilt: 82 Sayı: 4, 219 - 228, 21.10.2019

Müge Üçüncü Muhammed Üçüncü Dilek Toprak

Öz

Objective: Accidents have become an increasingly important cause of child deaths in both developed and developing countries. In this study, we aimed to evaluate the knowledge and attitudes of mothers of children in the the 0-6 age group on ways of protecting them accidents at home. Material and Methods: A prospective, single-center, descriptive-analytical study was conducted between February 2016 and March 2016. The study included 217 people at Şişli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital Family Medicine Polyclinic. Results: The average age of mothers in our study was 33.32±5.64 years. Mothers with higher levels of education and with high incomes were found to have more knowledge about home accidents (p<0.001, p<0.001). As the number of children and people living in the house increased, the mother’s knowledge of home accidents and security precautions decreased. Mothers aged ≥35 years with a high educational level who had one child scored more points on the Scale of Recognizing Security Measures (p=0.005, p=0.009, p=0.017). Conclusion: Social awareness and business cooperation should be raised in the prevention of home accidents. Parents’ knowledge of precautions against accidents - especially mothers who spend most of their time with children - and the education they give their children is key for protection against accidents.

Anahtar Kelimeler

Home accidents in children, security precautions, primary care

0-6 YAŞ GRUBU ÇOCUĞU OLAN ANNELERİN EV KAZALARI VE KORUNMA YOLLARI KONUSUNDAKİ BİLGİ, TUTUM VE DAVRANIŞLARI İLE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİN BUNA ETKİSİ

Öz

Amaç: Çocuk ölümleri arasında kazalar giderek önemli bir sorun olmaya başlamıştır. Bu çalışmada, 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin çocukların ev kazalarını bilme ve bu kazalardan korunma yolları konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesini amaçladık. Gereç ve Yöntem: Prospektif, tek merkezli, tanımlayıcı-analitik olarak yapılan çalışmamıza Şubat–Mart 2016 tarihleri arasında Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği’ne başvuran 217 kişi dahil edildi. Tarafımızdan hazırlanan anket formu birebir görüşülerek dolduruldu. SPSS 19,0 programında analizler yapıldı. Bulgular: Çalışmamıza katılan annelerin yaş ortalaması 33,32±5,64 idi. Eğitim seviyesi yüksek olan ve gelir düzeyi yüksek olan annelerin ev kazaları bilme durumları daha fazlaydı (p<0,001, p<0,001). Ev içerisinde yaşayan kişi ve çocuk sayısı arttıkça annelerin ev kazalarını bilme ve güvenlik önlemi alma durumları azalmaktaydı. Güvenlik önlemleri tanılama ölçeğinden 35 yaş altı, eğitim seviyesi yüksek ve tek çocuğu olan anneler daha fazla puan almıştı (p=0,005, p=0,009, p=0,017). Sonuç: Ev kazaları kaynaklı ölüm ve sakatlıkların artması nedeniyle bu konuda toplumsal bilinçlenme ve işbirliği şarttır. Ebeveynlerin, özellikle de annelerin, kazalardan korunma konusunda bilgilendirilmesi ve çocuklarına verecekleri eğitim, kazalardan korunma konusunda desteklenmesi büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuklarda ev kazaları, güvenlik önlemleri, birinci basamak

Kaynakça

• 1. Rivara FP, Grossman D. Injury Control. In: Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BF (eds). Nelson textbook of pediatrics. 18. Baskı. Philadelphia: Saunders-Elsevier 2007;366-75.
• 2. National Action Plan for Child Injury Prevention; An agenda to prevent injuries and promote the safety of children and adolescents in the United States. Atlanta (GA), CDC 2012.
• 3. Baysal SU, Yıldırım F, Bulut A. Çocuk güvenliği: yaralanmalardan ve zehirlenmelerden korunma güvenlik kontrol listesi. İstanbul: İstanbul Tıp Fakültesi Basımevi 2005.
• 4. Hendrickson SG. Reaching an underserved population with a randomly assigned home safety intervention. Injury Prevention 2005;11:313-7.
• 5. The Department of Trade and Industry. Research on the patterns and trends in home accidents. London: DTI 1999.
• 6. Turan T, Dündar SA, Yorgancı M, Yıldırım Z. 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazalarının önlenmesi. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisi 2010;16(6):552-7.
• 7. Erkal S, Şafak Ş. Tuzluçayır sağlık ocağı bölgesinde yaşayan ailelerde ev kazası görülme durumu ve konutların ev kazası riski açısından incelenmesi. Sağlık ve Toplum 2003;NisanHaziran:96-100.
• 8. Çınar ND, Görak G. 0-6 yaş çocuklarda annenin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ölçeğinin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çocuk Forumu 2003;6:22-7.
• 9. Çapık C, Gürol AP. Eğitimin annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik tedbirlerini tanılama yetilerine etkisi. ,Kafkas J Med Sci 2014;4(3):87-94.
• 10. Karatepe TU, Akış N. 0-6 yaş çocuklarda ev kazası geçirme sıklığı ve ilişkili faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2013;39(3):165-8.
• 11. Tsoumakas K, Dousis E, Mavridi F, Gremou A, Matziou V. Parent’s adherence to children’s home-accident preventive measures. Int Nurs Rev 2009;56(3):369-74.
• 12. Yalaki Z, Taşar MA, Kaya N, Dallar Y. Sosyoekonomik düzeyi düşük olan ailelerin ev kazaları hakkında bilgi düzeylerinin ölçülmesi. JAEM 2010:129-33.
• 13. Erkal S, Şafak Ş. Determination of the risks of domestic accidents for the 0-6 age group in the Tuzluçayır Village Clinic neighborhood. The Turkish Journal of Pediatrics 2006;48:56-62.
• 14. King JW, LeBlanc JC, Barrowman NJ, Klassen TP, BernardBonnin AC et al. Long term effects of a home visit to prevent chilhood injury: three year follow up of an randomized trial. Inj Prev 2005;11(2):106-9.
• 15. Altundağ S, Öztürk C. Ev kazalarına yönelik eğitimin, güvenlik önlemleri alınması ve kaza görülme sıklığına etkisi. Ulusal Travma Acil Cerrahi Derg 2007;13(3):180-185. 16. Köse OÖ, Bakırcı N. Çocuklarda ev kazaları. STED 2007;16(3):31-5.
• 17. Baysal SU, Birinci A. Çocukluk çağında kazalar ve yaralanma kontrolü. Turkiye Klinikleri J Pediatr 2006;2:64-79.
• 18. Kendrick D, Young B, Mason-Jones AJ, Ilyas N, Achana FA, Cooper NJ et al. Home safety education and provision of safety equipment for injury prevention (Review). Evid Based Child Healt 2013 May;8(3):761-939.
• 19. Karatepe TU. Nilüfer Halk Sağlığı eğitim ve araştırma bölgesinde 0-6 yaş çocuklarda ev kazası geçirme sıklığı ve ilişkili faktörler, Uzmanlık Tezi. T.C. Sağlık Bakanlığı Uludağ üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı; 2011.
• 20. Santo JAD, Goodman RM, Glik D, Jackson K. Childhood unintentional injuries: factors predicting injury risk among preschoolers. Journal of Pediatric Psychology, 2004;29(4):273-83.
• 21. Boztaş G. 0-48 aylık çocukların ev kazaları sonucu oluşan yaralanmalarına ilişkin annelerin davranış ve görüşlerini etkilen faktörlerin belirlenmesi (Keçiören SGB, Uyanış Sağlık Ocağı, 2007), Uzmanlık Tezi. T.C. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı; 2008.
• 22. Del Ciampo LA, Ricco RG, De Almedia CA, Mucillo G. Incidence of childhood accidents determined in a study based on home surveys. Ann Trop Pediatr 2001 Sep;21(3):239-243. (p-11)
• 23. Özmen D, Ergin D, Şen N, Çetinkaya A. 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanılanması. Aile ve Toplum 2007;3(12):13-20.
• 24. Altundağ S, Öztürk MC. Ev kazaları nedeniyle hastaneye gelen 3-6 yaş grubu çocuklardaki kaza türleri ve bunu etkileyen etmenler. Çocuk Formu 2004:60-64.
• 25. Kılıç B, Demiral Y. İzmir’de bir gecekondu bölgesinde evde yaralanma insidansı. Toplum Hekimliği Bülteni 2006;25(3):27-32.
• 26. Mohammadi R, Ekman R, Svanstrom L, Gooya MM. Unintentional home related injuries in the Islamic Republic of Iran: findings from the first year of a national programme. Pub Health 2005;11(9):919-24.
• 27. Agran PF, Winn D, Anderson C, Trent R, Haynes LW. Rates of pediatric and adolescent injuries by year of age. Pediatrics 2001;108:44-54.
• 28. Koştu M. 0-6 yaş grubunda çocuğu olan annelerin ev kazalarından çocuklarını korumaya yönelik aldıkları güvenlik önlemlerinin belirlenmesi. III. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı. 22-24 Eylül, İzmir 2005:282.