İNMELİ HASTALARDA OTONOMİK FONKSİYONLAR: VASKÜLER TUTULUMUN YERİ İLE KARŞILAŞTIRMA

Yıl 2010, Cilt: 73 Sayı: 3, 69 - 73, 10.11.2011

Lütfiye Müslümanoğlu Semih Akı Dilşad Türkdoğan Nur Kesiktaş Gülseren Akyüz

Öz

Amaç: Çalışmamızın amacı; inmeli hastaların sempatik ve parasempatik sistem fonksiyonlarını araştırmak ve vasküler tutulumun
yeri ile ilişkisini incelemekti.
Gereç ve yöntem: Her iki üst ekstremitenin sempatik deri yanıtı (SSR) ve RR interval varyasyonları (RRIV) inmeli 56 hasta ve
42 sağlıklı gönüllüde istirahat ve derin nefes sırasında kayıt edildi.
Bulgular: İnmeli hastaların her iki (etkilenen ve etkilenmeyen) tarafının ortalama SSR latansları kontrollerinki ile
karşılaştırıldığında anlamlı olarak uzamıştı (p < 0,05). İnmeli hastaların her iki ekstremitesinden elde edilen ortalama amplitüdler
(0,8±0,6 mV etkilenen, 0,9±0,8 mV etkilenmeyen) kontrollerden anlamlı olarak daha küçüktü (1,4 ±0,9 mV) (p < 0,001, p < 0,01).
Hastalarda istirahatte RRIV’ler kontrollerle karşılaştırıldığında 30,97± 27,99 karşı 16,5±5,1 ve derin nefes alma ile 34,2±25,2
karşı 19,9±8,6 idi (p < 0,05). İnfarkt lokalizasyonuna göre lezyonlar hemisferik (n=46) ve beyin sapı olarak sınıflandı (n=10).
Hemisferik lezyonlu hastaların kontroller ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak artmış latansları vardı (p < 0,05) ve amplitüdleri
düşüktü (p < 0,001), istirahat (p < 0,001) ve hiperventilasyon sırasında (p < 0,001) RRIV artmıştı. İstirahat ve derin nefes ile
RRIV’nin her ikisi sağ taraf kortikal lezyonlarında sol taraf kortikal lezyonlarından daha yüksekti (p < 0,05, p < 0,01). Beyin sapı
lezyonlarının etkilenen ellerinden artmış SSR latansları ve etkilenmeyen ellerinden azalmış amplitüdleri kontrollere göre kayıt
edilmiştir (p < 0,05).
Sonuç: Sonuç olarak beyin damar tutulumlarında esas olarak sağ taraf kortikal lezyonları sempatik ve parasempatik fonksiyonları
etkilendi. Beyin sapı vasküler lezyonları sadece sempatik refleks aktivitenin tutulumu ile karakterize idi.

Anahtar Kelimeler

İnme, sempatik deri yanıtları, otonom sistem

Kaynakça

• Korpelainen JT, Sotaniemi KA, Huikuri HV, Myllyla VV: Circadian rhythm of heart rate variability is reversibly abolished in ischemic stroke. Stroke 28:2150-2154,1997. Korpelainen JT, Sotaniemi KA, Myllalä V.V. Ipsilateral hypohidrosis in brain stem infarction. Stroke 24: 100-104, 1993.
• Korpelainen JT, Sotaniemi KA, Supminen K, Tolonen U, Myllyla VV. Cardiovascular anatomic reflexes in brain infarction. Stroke 25:787-792, 1994.
• Korpelainen JT, Tolonen U, Sotaniemi KA, Myllyla VV: Suppressed sympathetic skin response in brain infarction. Stroke 24: 1389-1392, 1993.
• Laowattana S, Zeger SL. Lima JAC, Goodman SN, Wittstein LS, Oppenheimer SM. Left insular stroke is associated with adverse cardiac outcome. Neurology 66:477-483, 2006.
• Linden D, Berlit P. Sympathetic skin responses (SSRs) in monofocal brain lesions: topographical aspects of central sympathetic pathways. Acta Neurol Scand 91: 372-376, 1995.
• Mc Leod JG: Evaluation of the autonomic nervous system. In: Aminoff MJ (ed.) Electrodiagnosis in Clinical Neurology. New York, Churchill Livingstone. 421-432, 1992.
• Meyer S, Strittmatter M, Fischer C, Georg T, Schmitz B. Lateralization in autonomic in ischemic stroke involving the insular cortex. Neuroreport 15:357-361, 2004.
• İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi Cilt / Volume: 73 • Sayı / Number: 3 • Yıl/Year: 2010
• Muslumanoglu L, Akyuz G, Aki S, Karsıdag S, Us O. Evaluation of autonomic nervous system functions in post-stroke patients. Am J Phys Med Rehabil 81:721-725, 2002.
• Oppenheimer SM, Cechetto DF, Hachinski VC. Cerebrogenic cardiac arrhythmias. Arch Neurol 47: 513- 519, 1990.
• Perez-Trepichio AD,Williams JL, Block CH, Jones SC. Cardiovascular changes during focal cerebral ischemia in rats . Stroke 24: 691-696, 1993.
• Pitts R, Larrabee MG, Bronk DW. An analysis of hypothalamic cardiovascular control. Am J Physiol 134:359-383, 1941.
• Rossini PM, Opsomer RJ, Boccasena P. Sudomotor skin responses following nerve and brain stimulation. Electroenceph Clin Neurophysiol 89: 442-446, 1993.
• Roth EJ, Harvey RL: Rehabilitation of stroke syndromes. In: Rehabilitation. Philadelphia, W.B. Saunders Company 1117-1163, 2000. Physical Medicine &
• Shahani BT, Day TJ, Cros D, Kahlil N, Kneebone CS. Interval variation and the sympathetic skin response in the assessment neuropathy. Arch Neurol 47:659-664, 1990. function in peripheral
• Uncini A, Muzio AD, Lugaresi A, Gambi D. Sympathetic skin response in hemispheric lesions. Neurophysiol Clin 22:475-481, 1992.
• Zimmermann KP, Monga TN, Darouiche RO, Lawrence SA. Post-stroke autonomic nervous system function: Palmar sympathetic skin responses thirty or more days after cerebrovascular accident. Arch Phys Med Rehabil 76: 250-256, 1995. 73