ANTİ-HCV POZİTİF HEMODİYALİZ HASTALARINDA ERİTROSİT VE SERUM FERRİTİN DÜZEYLERİ İLE KARACİĞER ENZİM DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2008, Cilt: 71 Sayı: 1, 5 - 8, 14.11.2011

Pınar Seymen Birsen Aydemir Tevfik Gülyaşar H. Oktay Seymen Refik Demirtunç Hasan Mağın At All

Öz

Amaç: Hepatit C enfeksiyonu olan hastalarda, kronik enflamasyona bağlı olarak hepatosellüler depolardan ferritin
salınmakta ve bu hepatosellüler hasarın bağımsız bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Serum eritrosit ferritin
seviyelerinin, serum ferritin düzeyleri gibi, karaciğer hasarını göstermede aminotransferazlar ile birlikte kullanılıp
kullanılamayacağı bilinmemektedir. Çalışmamızda amacımız, anti-HCV pozitif hemodiyaliz hastalarında, karaciğer hasarının göstergesi olan aminotransferaz enzim düzeyleri ile eritrosit ve serum ferritin düzeyleri arasındaki
ilişkiyi ortaya koymaktır.
Gereç ve yöntem: Beş farklı diyaliz merkezinde diyalize giren, aktif enfeksiyonu, malignitesi ve polisitemisi bulunmayan,
kan transfüzyonu yapılmamış, anti-HCV’si pozitif 40 hastada eritrosit ferritin, serum ferritin, CRP,
HBsAg, anti-HİV, anti-HCV, ALT (alaninaminotransferaz ) ve AST (aspartat aminotransferaz) düzeylerine bakıldı.
SPSS (ver. 12) istatistik programı kullanılarak sonuçlar değerlendirildi.
Bulgular: Hastaların 17’ si erkek 23’ü kadın olup yaş ortalamaları 54±16 yıl, ALT 25 ±19 IU/L, 20±12 IU/L, eritrosit
ferritin değerleri 1,8 ± 1,72 ng/gHb, serum ferritin değerleri 992±424 ng/ml olarak bulundu. Yapılan değerlendirmede,
serum aminotransferaz değerleri ile serum ferritin değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon
saptandı (p < 0,05), ancak eritrosit ferritin ile aminotransferazlar düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı
pozitif korelasyon saptanmadı (p > 0,05).
Sonuç:Anti-HCV pozitif hastalarda hepatosellüler depolardan salınan serum ferritin seviyeleri aminotransferaz enzimleri
ile birlikte karaciğer hasarının göstergelerinden biridir. Yaptığımız çalışmada, aminotransferaz seviyeleri ile
serum ferritin düzeyleri arasında anlamlı korelasyon saptandı, ancak eritrosit ferritin düzeyleri ile aminotransferaz
seviyeleri arasında anlamlı bir korelasyon saptanamamıştır. Bulgular HCV pozitif hemodiyaliz hastalarında, eritrosit
ferritin seviyelerinin karaciğer hasarını göstermede serum ferritin gibi iyi bir belirteç olarak kullanılamayacağını düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Eritrosit ferritin, serum ferritin, alaninaminotransferaz, aspartataminotransferaz

Kaynakça

• Balaban EP, Sheehan RG, Demian SE Cox JV. Evaluation of bone marrow iron stores in anemia associated with chronic disease:a comparative study of serum and red cell ferritin. Am J Hematology 1993; 42:177-181.
• Barany P, Eriksson LC, Hultcrantz R, Pettersson E, Bergst- rom J. Serum ferritin and tissue iron in anemic dialysis pati- ents. Miner Electrolyte Metab 1997; 23:273-276.
• Caramelo C, Albalate M, Bermejillo T, Navas S, Ortiz A, De Sequera P, Casado S, Carreno V. Relationships between plasma ferritin and aminotransferase profile in haemodialy- sis patients with hepatitis C virus. Nephrol Dial Transplant 1996; 11:1792-1796
• Chan TM, Lok ASF, Cheng İKP, Chan RT. Prevalance of he- patitis C virus infection in hemodialysis patients: A longitu- dinal study comparing the results of RNA and antibody as- says. Hepatology 1993; 17:5-8.
• Christopoulou V, Varsou A, Travlou A, Drivas G. Erythrocy- te ferritin in patients with renal failure and heterozygous be- ta-thalassemia. Nephron 2002; 91:463-467.
• Guillemin C, Revenant MC, Vernet M. Erythrocyte ferritin. Ann Biol Clin 1993; 51: 6059.
• Huraib S, Tanimu D, Romeh SA, Quadri K, Al Ghamdi G, Iqbal A. Interferon-alfa in chronic hepatitis C infection in di- alysis patients. Am J Kidney Dis 1999; 12:161-166.
• Jurado RL. Iron, infections and anemia of inflamation. Clin Infect Dis 1997; 25:888-895.
• Macelo M. The influence of Hepatitis C and iron replace- ment therapy on plasma pentasidin levels in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplantation 2004; 19:3112-3321.
• Metwally MA, Zein CO, Zein NN. Clinical significance of hepatic iron deposition and serum iron values in patients with chronic hepatitis C infection. Am J Gastroenterol 2004; 99:286-291.
• Pol S, Romeo R, Zins B, Driss F, Lebkiri B, Carnot F, Ber- helot P, Brechot C. Hepatitis C virus RNA in anti-HCV po- sitive hemodialysed patients: Significance and therapeutic implication. Kidney İnt 1993; 44:1097-1100.
• Robbins KC. Iron overload in the erythropoetin era. Nephrol Nurs J 2000;27(2):227-231
• Schafer AI, Cheron RG, Dluhy R, Cooper B, Gleason RE, Soeldner JS . Clinical consequences of acquired transfusi- onal iron overload in adults. N Engl J Med 1981; 304; 319- 324.
• Simon P, Bonn F, Guenzennec M, Tanqerel T, Ksang. Iron- overload in patients on maintenance hemodialysis: Diagnos- tic criteria, indications and treatment by desferrioxamine. Nephrologie 1981; 2:165-170.
• Stenvinkel P. The role of inflamation in the anemia of end stage renal disease. Nephrol Dial Transplant 2001; 16:36-40.
• Taralov Z, Koumtchev E, Lyutakova Z. Erythrocyte ferritin levels in chronic renal failure patients. Folia Med 1998; 40: 65-70.