ROMATOİD ARTRİTTE TİROİD FONKSİYON TESTLERİ VE HASTALIK AKTİVİTESİ İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2007, Cilt: 70 Sayı: 4, 103 - 106, 14.11.2011

Ayşe Çefle At All.

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı; Romatoid artrit (RA)’li hastalarda anti-tiroid antikor sıklığının saptanması, tiroid
fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve hastalık aktivitesi ile ilişkisinin araştırılması.
Gereç ve yöntem: Romatoloji Polikliniği’ne ilk kez başvuran ve 1987 ACR sınıflandırma kriterlerine göre RA tanısı
konulan 37 hasta (K/E:32/5) ile 23 sağlıklı kontrol (K/E:19/4) çalışmaya alındı. Hastaların ve kontrollerin hiçbirinde tiroid hastalığı, tiroid operasyonu hikayesi yoktu ve tiroid fonksiyonlarını etkileyecek bir ilaç kullanmıyorlardı.
Tüm hastalara tiroid muayenesi yapıldı ve DAS28 skoru hesaplandı; TSH, sT3, sT4, tT3, tT4, antitiroglobulin
antikoru (ATA) ve antimikrozomal antikor (AMA), ANA, ESH, CRP bakıldı.
Bulgular: RA’lı hastalarda ortalama yaş 51,4±11,8 (21-75 arası), ortalama hastalık süresi 11,0±9,7 yıl (1-45) iken
sağlıklı kontollerde ortalama yaş 40,9±13,8 (20-73 arası) bulundu. Hastaların 24’ünde (%67) RF pozitif idi. TSH
düzeyleri RA grubunda kontrollere göre anlamlı olarak daha düşüktü fakat normal sınırlar içindeydi (sırasıyla
1,1±0,9 mIU/ml ve 1,6±1,0 mIU/ml, p < 0.05). RA’lı hastaların 5’inde (%13) TSH düzeyleri normalin altında idi.
RA’lı hastalarda serbest T3 (sT3), serbest T4 (sT4), total T3 (tT3) ve total T4 (tT4) düzeyleri sırasıyla 3,3±0,7 pg/ml,
2,6±4,0 ng/dl, 97.8±40.7 ng/dl ve 8,9±1,8 mg/dl olarak bulundu; kontrol grubuyla karşılaştırıldığında aradaki fark
istatistiki olarak anlamlı değildi. RA grubunda ESH ortalama 39,2±31,5 mm/s (3-120 arası) olup ESH düzeyleri ile
TSH, sT3, sT4, tT3, tT4 değerleri arasında korelasyon saptanmadı. Hastalık aktivitesini değerlendirmek için
DAS28 skoru hesaplandı. DAS28 skoru ortalama 4,5±1,4 (1,5-7,1 arası, medyan 4,7) bulundu. DAS28 skoru ile
sadece tT3 değerleri arasında korelasyon saptandı (p < 0,05). ATA, RA ve kontrol grubunda sırasıyla 5 (%16,6) ve
3 (%13) olguda pozitif olup aradaki fark anlamlı değildi. RA grubunda 6 (%20) ve kontrol grubunda 2 (%8,6) olguda
AMA pozitif bulundu; aradaki fark anlamlı değildi. Hasta ve kontrollerin hiçbirinde ANA pozitifliği saptanmadı.
Sonuç: RA’da tiroid fonksiyon testlerinde değişiklikler ve otoantikor pozitiflikleri görülebilmektedir ve bu durum
hastalık aktivitesi ile ilişkili olabilmektedir. RA’da tiroid disfonksiyonu genellikle nontiroidal hastalık sendromu ve
subklinik hipertiroidi şeklinde görülmektedir. Bu nedenle, RA’lı hastalarda tiroid disfonksiyonu açısından dikkatli
olunması ve belli aralıklarla hormon düzeylerinin kontrol edilmesi uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Romatoid artrit, tiroid fonksiyonları, anti-tiroid antikorlar, DAS28

Kaynakça

• Arnett FC, Edworthy SM, Bloch DA, McShane DJ, Fries JF, Cooper NS, Healey LA, Kaplan SR, Liang MH, Luthra HS. The American Rheumatism Association 1987 revised criteria for the classification of rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 1988; 31:315-324.
• Buchanon WW, Crooks J, Alexander WD, Koutras DA, Wayne EJ, Gray KG. Association of Hashimoto’s thyroiditis and rhe- umatoid arthritis. Lancet 1961; 1:245-248.
• Chan ATY, Al-Saffar Z, Bucknall RC. Thyroid disease in syste- mic lupus erythematosus and rheumatoid arthritis. Rheumato- logy 2001; 40:353-354.
• Del Puente A, Savastano S, Nuzzo V, Esposito A, Lupoli G. High prevalence of thyroid autoantibodies in newly diagnosed rheumatoid arthritis patients. Clin Exp Rheumatol 2003; 21:137.
• El-Sherif WT, El Gendi SS, Ashmawy MM, Ahmed HM; Sala- ma MM. Thyroid disorders and autoantibodies in systemic lupus erythematosus and rheumatoid arthritis patients. Egypt J Immu- nol 2004; 11:81-90
• Fox DA. Etiology and pathogenesis of rheumatoid arthritis. In: Kopman WJ and Moreland LW (eds). Arthritis and allied condi- tions. A textbook of rheumatology. Lippincott Williams and Wil- kins. Philadelphia, USA, fifteenth edd., 2005; pp 1089-1115.
• Ilias I, Mastorakos G, Mavrikakis M, Papazoglou S, Karamitsos D, Ntantis P, Mantzos E, Mantzos I, Koutras DA. Thyroid dise- ase associated with rheumatoid arthritis is not adequately scre- ened with a sensitive chemiluminescence thyrotrophin assay. Acta Med Austriaca 1999; 26:26-28.
• Innocencio RM, Romaldini JH, Ward LS. High prevalence of thyroid autoantibodies in systemic sklerosis and rheumatoid arthritis but not in the antiphospholipid syndrome. Clin Rheuma- tol 2003; 22:494.
• Kerimoviç-Morina D. Autoimmun thyroid disease and associ- ated rheumatid disorders. Srp Arh Celok Lek 2005; 133:55-60.
• Marasini B, Massarotti M. Rheumatoid arthritis and thyroid di- sease. Clin Exp Rheumatol 2004; 22:265-266.
• Prevoo ML, van’t Hof MA, Kuper IH. Modified disease activity scores that include twenty-eight-joint counts. Development and validation in a prospective longitudinal study of patients with rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 1995; 38: 44-48.
• Punzi L, Betterle C. Chronic autoimmune thyroiditis and rhe- umatic manifestestations. Joint Bone Spine 2004;71:275-283.
• Shiroky JB, Cohen M, Ballachey ML, Naville C. Thyroid dysfunction in rheumatoid arthritis: a controlled prospective sur- vey. Annals of the Rheumatic Disease 1993; 52:454-456.
• Silman AJ, Ollier WE, Bubel MA. Autoimmune thyroid disease and thyroid autoantibodies in rheumatoid arthritis patients and their families. Br J rheumatol 1989; 28: 18-21.
• Soy M, Guldiken S, Arikan E, Altun BU, Tugrul A. Frequency of rheumatic disease in patients with autoimmune thyroid di- sease. Rheumatol Int 2007; 27:575-7.
• Wellby ML, Kennedy JA, Pile K, Barreau P. Serum Interleukin- 6 and Thyroid Hormones in Rheumatoid Athritis. Metabolism 2001; 50:463-467.