HEMODİYALİZ VE AYAKTAN PERİTON DİYALİZİ HASTALARININ HEPATİT B AŞISINA KARŞI İMMÜN YANITLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2007, Cilt: 70 Sayı: 2, 39 - 43, 14.11.2011

Zerrin Bicik Talat Bahçebaşı Elif Açıkgöz Mustafa Yıldırım Elif Önder Aytekin Alçelik At All.

Öz

Amaç: Hemodiyaliz hastaları, Hepatit B virüs (HBV) infeksiyonu yönünden toplumun diğer kesimlerine göre daha yüksek risk altındadır. Hepatit B aşısı ile sağlıklı insanlarda aşıya karşı yeterli antikor yanıtı (yaklaşık %90) alınırken, kronik böbrek yetmezliği (KBY) hastalarında bu oran %50–70 düzeylerinde kalmaktadır. Bu çalışmada, diyaliz hastalarında çift doz rekombinant hepatit B aşısına karşı yanıt oranlarının ve antikor oluşmasında rol olabilecek çeşitli faktörlerle renal replasman türünün etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve yöntem: Bu retrospektif çalışmaya, 2004-2005 yılları arasında Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Diyaliz Merkezi’nde hemodiyaliz ve sürekli ayaktan periton diyalizi (SAPD) programında olan 37 (19 erkek, 18 kadın) hasta dahil edilmiştir. Hastalara 0, 1, 2, ve 6. aylarda çift doz (40µg) olmak üzere toplam dört kez rekombinant DNA kökenli HBV aşısı intramusküler olarak yapılmıştır. Hastaların antikor yanıtları son doz aşılamadan bir ay sonra ELISA testi ile saptanan Anti-HBs titrasyon düzeylerine göre belirlenmiştir.
Bulgular: Otuz yedi hastanın 6 (%16,2)’sında aşı yanıtı alınmazken; 15 (%40,5) hastada düşük yanıt, 16 (%43,2) hastada tam yanıt saptandı. Hemodiyaliz hastaları ile periton diyalizi hastaları arasında antikor yanıtı açısından fark saptanmadı (p > 0,05). Hemoglobin, total kolesterol, trigliserit, albumin düzeyleri, diyaliz türü, diyaliz süresi ve cinsiyet ile antikor yanıtları arasında korelasyon izlenmedi (p > 0,05).
Sonuç: Hepatit B aşısına yanıt oranı normal popülasyona göre düşük olup yanıtsızlık nedeni multifaktöriyel gibi gözükmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hepatit B, kronik böbrek yetmezliği, aşılanma

Kaynakça

• Buti M, Viladamin L, Jardi R. Long term immunogenecity and efficacy of hepatitis B vaccine in hemodialysis patients. Am J Nephrol 1992; 12:144-147.
• Cendoroglo Neto M, Draibe SA, Silva AE, Ferraz ML, Gra- nato C, Pereira CA, Sesso RC, Gaspar AM, Ajzen H. Inci- dence of and risk factors for hepatitis B virus and hepatitis C virus infection among haemodialysis and CAPD patients: evidence for environmental transmission. Nephrol Dial Transplant 1995; 10:240-246.
• Chow KM, Law MC, Leung CB, Szeto CC, Li PK. Antibody response to hepatitis B vaccine in end-stage renal disease pa- tients. Nephron Clin Pract 2006; 103:87-88.
• Doğukan A, Taşkapan H, Güven M, Tokgöz B, Oymak O, Utaş C. Prediyaliz, hemodiyaliz ve sürekli ayaktan periton diyalizi hastalarında çift doz hepatit B aşısına yanıt. Türk Nefroloji Di- yaliz ve Transplantasyon Dergisi 1999; 4:192-194.
• Dumann H, Meuer S, Meyer KH, Kohler H. Hepatit B vac- cination and interleukin 2 receptor expression in chronic re- nal failure. Kidney Int 1990; 38:1164-1168.
• Egea E, Iglesias A, Salazar M, Morimoto C, Kruskall MS, Awdeh Z, Schlossman SF, Alper CA, Yunis EJ. The cellular basis for lack of antibody response to hepatitis B vaccine in humans. J Exp Med 1991; 173:531-538.
• Ekrem E, Serdengeçti K, Süleymanlar G. Türkiye 2003 yılı Ulusal Hemodiyaliz, Transplantasyon ve Nefroloji Kayıt Sistemi Raporu. 2004; PP 26-27.
• Fabrizi F, Dixit V, Bunnapradist S, Martin P. Meta-analysis: the dialysis mode and immunological response to hepatitis B virus vaccine in dialysis population. Aliment Pharmacol Ther 2006; 23:1105-1112.
• Hollinger BF. Factors influencing the immune response he- patitis B vaccine, booster dose guidelines and vaccine proto- col recommendations. Am J Med 1989; 87:36-40.
• Ibrahim S, el-Din S, Bazzal I. Antibody level after hepatitis- B vaccination in hemodialysis patients: impact of dialysis adequacy, chronic inflammation, local endemicity and nutri- tional status. J Natl Med Assoc 2006; 98:1953-1957.
• Kausz A, Pahari D. The value of vaccination in chronic kid- ney disease. Semin Dial 2004; 7:9-11.
• Kimmel PL, Phillips TM, Simmens SJ, Peterson RA, Weihs KL, Alleyne S, Cruz I, Yanovski JA, Veis JH. Immunologic function and survival in hemodialysis patients. Kidney Int 1998; 54:236-244.
• Leblebicioğlu H, Günaydın M, Cengiz K, İşlek İ. Hemodi- yaliz hastalarında hepatit belirleyicilerinin araştırılması. Mikrobiyol Bült 1993; 27:321-326.
• Liu YL, Kao MT, Huang CC. A comparison of responsive- ness to hepatitis B vaccination in patients on hemodialysis and peritoneal dialysis. Vaccine 2005; 23:3957-3960.
• Mitwalli A. Responsiveness to hepatitis B vaccine in immu- nocompromised patients by doubling the dose scheduling. Nephron 1996; 73:417-420.
• Peces R, de la Torre M, Alcazar R, Urra JM. Prospective analysis of the factors influencing the antibody response to hepatitis B vaccine in hemodialysis patients. Am J Kidney Dis 1997; 29:239-245.
• Popovich RP, Moncrief JW, Nolph KD, Ghods AJ, Twardos- ki ZJ, Pyle WK. Continuous ambulatory peritoneal dialysis. Ann Intern Med 1978; 88:448-52.
• Propst T, Propst A, Lhotta K, Vogcl W, König P. Reinforced intradermal hepatitis B vaccination in hemodialysis patients is superior in antibody response to intramuscular or subcuta- neous vaccination. Am J Kidney Dis 1998; 32:1041-1045.
• Sümer H, Şanlıdağ T, Sümer Z, Poyraz Ö. Hemodiyaliz has- talarında hepatit B ve hepatit D'nin serolojik göstergeleri. Vi- ral Hepatit Dergisi 1997;2:109-110.
• Şencan İ, Şahin İ, Çatakoğlu N, Üsküdar O, Bahtiyar Z, Yıl- dırım M. Kronik hemodiyaliz hastalarında Hepatit B ve C belirleyicilerinin değerlendirilmesi. Viral Hepatit Dergisi 2002; 8:463-466.
• Touraine JL, Touraine F, Revillard JP, Brochier J, Traeger J. T lymphocytes and serum inhibitors of cell-mediated immu- nity in renal insufficiency. Nephron 1975; 14:195-298.