KEMİK İLİĞİ TRANSPLANTASYONU KOMPLİKASYONLARINDAN AKUT GRAFT VERSUS HOST HASTALIĞI (aGvHH)'NIN MİKST LENFOSİT KÜLTÜR (MLC) TESTİ İLE ÖNCEDEN BELİRLENMESİ

Yıl 2006, Cilt: 69 Sayı: 3, 57 - 62, 15.11.2011

Tülay Kılıçaslan Ayna Mehmet Gürtekin Hülya Şen At All.

Öz

Amaç: Bu çalışmada kemik iliği transplantasyonu (KİT) uygulanacak hastalara, nakilden önce rutin olarak yapılan standart mikst lenfosit kültür (sMLC) testine ek olarak sitokin ilaveleri ile yapılan modifiye MLC (mMLC) testi ile sMLC testinin duyarlılığının artırılarak, nakil sonrası çıkabilecek komplikasyonların önceden belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Bu çalışmaya, 1998-2004 yılları arasında, İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı’na gönderilen ve KİT düşünüldüğü için rutin test yapılan 90 hasta ve sağlıklı vericileri alınmıştır. Tek yönlü sMLC testine ek olarak IL-2, IL-2 + IL-4 ve IL-2 + IFNγ + TNFα ilave edilerek hem tek yönlü, hem de iki yönlü mMLC çalışılmıştır. Bulgular: sMLC testte 90 vaka negatif sonuçlanmıştır. Rutin test tekniği dışında ayrıca Human Leucocytes Antigen (HLA)’leri uyumsuz olan kontrol grubunda sitokin ilaveleri ile yapılan tek yönlü MLC test sonuçları uyumsuz (+) ve elde edilen değerler (SI ile RRI) çok yüksek bulunmuştur. Tek yönlü MLC testi ile IL-2 ilave edilen 82 vakanın 18 inde (+) sonuç alınmış, 11’ine nakil yapılmış ve bunlardan 9’unda akut graft versus host hastalığı (aGvHH) gelişmiştir. IL-2 + IL-4 ilave edilen 39 vakanın 9’unda (+) sonuç alınmış, 4’üne nakil yapılmış ve 3 vakada akut aGvHH gelişmiştir. IL-2 + IFNγ + TNFα ilave edilen 77 vakanın 13 ünde (+) sonuç alınmış, 7 vakaya nakil uygulanmış ve hepsinde aGvHH gelişmiştir. İki yönlü MLC testinde ise sonuçlar iki farklı formül kullanılarak değerlendirilmiştir. IL-2 ilave edilen 60 vakada I. formüle göre 57 vakada (+) sonuç alınmış, 40’ına nakil yapılmış, 17 vakada aGvHH gelişmiştir. II. formüle göre 20 (+) sonuç alınmış, 17’sine nakil uygulanmış, 6 vakada aGvHH gelişmiştir. IL-2 + IL-4 ilavesi ile 17 vaka çalışılmış, I. formüle göre hepsinde (+) sonuç alınmış, 12 vakaya nakil gerçekleştirilmiş ve 3 vakada aGvHH gelişmiştir. II. formüle göre 3 (+) sonuç alınmış, 2 sine nakil uygulanmış ve komplikasyon gözlenmemiştir. IL-2 + IFNγ + TNFα ile 53 vakada I.formüle göre 49’unda (+) sonuç alınmış, 35’ine nakil uygulanmış ve 16’sında aGvHH gelişmiştir. II.formüle göre de 15 (+) sonuç alınmış, 10’una nakil uygulanmış ve 2’sinde aGvHH görülmüştür. Sonuç: KİT planlanan alıcıya uygun vericinin seçilmesinde uygulanan sMLC testine ilave olarak yapılacak çalışmalar önemlidir. IL-2 ve IL-2 + IFNγ + TNFα sitokin ilaveli tek yönlü mMLC sonuçları testi daha duyarlı hale getirmiş ve mMLC testindeki sonuçlarındaki (+)’lik ile nakil sonrası aGvHH’nin görülmesi anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

sMLC, sitokin, tek yönlü MLC, iki yönlü MLC, KİT, aGvHH

Kaynakça

• Bach BH, Hirschhorn K. Lymphocyte interaction:a potential his- tocompatibility test in vitro. Science, 1964; 143:813-814.
• Bishara A, Brautbar C, Cohen I, Nagler A. Positivity in modifi- ed mixed leukocyte reaction test correlates with molecular HLA- C disparity in prediction of unrelated bone marrow transplanta- tion outcome. Hum Immunol, 1999; 60: 833-839.
• Bishara A, Brautbar C, Nagler A, Slavin S, Lehsem B, Cohen I. and Kedar E.: Prediction by a modified mixed leukocyte reacti- on assay of graft versus host disease and garft rejection after al- logeneik bone marrow transplantation. Transplantation, 1994; 57: 1474-1479.
• D’Ambrosio A, Giacomini E, Camponeschi B, Quintieri F. Dil- tiazem modulates monokine production in human mixed lymphocyte culture. Transplantation, 1998; 65: 1411-1413.
• Danzer SG, Rink L. Cytokines mixed lymphocyte culture as a prospective parameter for transplantation. Med Clin, 1996; 15,91: 494-500.
• Goulmy E, Gratama JW, Blokland E, Zwaan FE, van Rood JJ. A minor transplantation antigen detected by MHC-restricted cytotoxic T lymphocytes during graft-versus-host disease. Natu- re, 1983; 302:159-161.
• Hows JM, Yin JL, Marsh J, Swirsky D, Jones L, Apperley JF, Ja- mes DC, Smithers S, Batchelor JR, Goldman JM. Histocompa- tible unrelated volenteer donors compared with HLA nonidenti- cal family donors in marrow transplantation for aplastic anemia and leukemia. Blood, 1986; 68: 1322-1328.
• Lim SH, Patton WN, Jobson S, Gentle TA, Baynham M, Frank- lin IM, Broughton BJ. Mixed lymphocyte reactions do not pre- dict severity of graft versus host disease in HLA-DR compatib- le sibling bone marrow transplants. J Clin Pathol, 1988; 41:1155- 1157.
• Mickelson EM, Guthrie LA, Hansen JA. The Mixed Lymphocy- te Culture (MLC) test.ASHI Laboratory Manual. New York,NY: The Amerikan Society for Histocompatibility and Immunogene- tics, 2000.
• Odum N, Platz P, Jakobsen BK, Petersen CM, Jacobsen N, Mol- ler J, Ryder LP, Lamm L, Svejgaard A. HLA-DP and bone mar- row transplantation: DP incompatibility and severe acut graft versus host disease. Tissue Ant, 1987; 30:213-216.
• Raziuddin S, Abu-Eshy S, Sheikha A. Peripheral T cell Lympho- ma. Immunoregulatory cytokine (interleukin-2, interleukin-4, and interferon-gamma) abnormalities and autologous mixed lymphocyte reaction. Cancer, 1994; 74: 2843-2849.
• Storb R, Deeg HJ, Pepe M, Appelbaum F, Anasetti C, Beatty P, Bensinger W, Berenson R, Buckner CD, Clift R. Methotrexate and cyclosporine versus cyclosporine alone for prophylaxis of graft versus host disease in patients given HLA identical marrow grafts for leukemia: Long term follow up of a controlled trial. Blood, 1989; 73: 1729-1734.
• Storb R, Thomas ED. Allogeneic bone marrow transplantation. Immunol Rev, 1983; 71: 77-102.
• Tanaka J, Imamura M, Kasai M, Zhu X, Kobayashi S, Imai K, Hashino S, Higa T, Sakurada K, Miyazaki T. Cytokine gene exp- ression in the mixed lymphocyte reaction in allogeneic bone marrow transplants as a predictive method for transplantation –related complications. Br J Hematology , 1994; 87: 415-418.
• Thomas ED, Storb R, Clift RA, Fefer A, Johnson L, Neiman PE, Lerner KG, Glucksberg H, Buckner CD.Bone marrow transp- lantation. N Engl J Med, 1975; 292: 832-902.
• Toungouz M, Denys C, Andrien M. and Dupont E. HLA-DR subtypes induce IL-6 and TNFa production in the primary mixed lymphocyte reaction. Transplantation Proceedings, 1995; 27: 461-462.
• Van Der Meer A, Wissink WM, Schattenberg AV, Joosten I. İn- terferon-g based mixed lymphcyte culture as a selection tool for allogeneic bone marrow donors other than identical siblings. Br J Hematology, 1999; 105: 304-348.
• Visentainer JE, Lieber SR, Persoli LB, Vigorito AC, Aranha FJ, Souza CA. Addition of exogenous cytokines in mixed lymphocyte culture for selecting related donors for bone mar- row transplantation. Sau Paulo Medical Journal, 2002; 120: 175