Kızılkoyun Nekropolü Arkeolojik Sit Alanı’nın Koruma-Planlama Kapsamında Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 16, 1 - 16, 15.12.2017

Hülya Öztürk Tel , Fatma Şebnem Kuloğlu Yüksel

https://doi.org/10.16950/iujad.335643

Öz

Mezopotamya’nın
en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Şanlıurfa; su kaynaklarına yakın
olması, verimli toprakları ve ticaret yolları üzerinde bulunmasından dolayı
tarih boyunca stratejik bir öneme sahip olmuştur. Şanlıurfa kentinin tarihine
bakıldığında birçok uygarlığa ev sahipliği yaptığı ve kültürel çeşitliliğe
sahip olduğu görülmektedir. Kentin yaklaşık 12 bin yıllık bir tarihi geçmişi
vardır. Bu tarihi geçmişin izlerini taşıyan arkeolojik sit alanları
uygarlıkların kültürleri, yaşam tarzları ve çevre oluşumları açısından önemli
verileri içermektedir. Şanlıurfa geleneksel kent merkezinde çok sayıda
arkeolojik sit alanı yer almaktadır. Bunlardan birisi de 2012 yılında
arkeolojik sit alanı olarak ilan edilen “Kızılkoyun nekropolü arkeolojik sit
alanı”dır. Araştırma alanında erken Roma dönemine ait çok sayıda mağara mezar
bulunmaktadır. Çalışma, alanla ilgili arazi etüd-analiz çalışmaları ve bu
verilerin sentezlenerek değerlendirilmesi aşamalarını içermektedir. Araştırma
kapsamında; alanın arkeolojik sit alanı ilan edilmeden önceki durumunun ve ilan
edildikten sonraki süreçte Kızılkoyun nekropolü arkeolojik sit alanı koruma
planlama sürecinin değerlendirilmesi yapılmış, sorun ve olanakları tespit
edilmiştir.  Elde edilen verilere göre
geleceğe dönük planlama ve uygulama ilkeleri tanımlanmış ve alanla ilgili
öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şanlıurfa kenti, Arkeolojik sit alanı, Koruma-Planlama, Nekropol

Kaynakça

• 1. Ekinci, A., Paydaş, K., 2008. Taş Devrinden Osmanlıya Urfa. Şanlıurfa valiliği. Şanlıurfa. 2. GAP, 1998. T.C. Kültür Bakanlığı ve Unesco, Türkiye Milli Komisyonu,GAP Bölgesi'nde Kültür Varlıklarının Korunması, Yaşatılması ve Tanıtılması Sempozyumu: 01-05 Haziran 1998, Şanlıurfa 3. Karacadağ, 2012. Göbeklitepe dünyanın ilk tapınağı. Karacadağ kalkınma ajansı yayını. Şanlıurfa. 4. KTB, 2016. Kültür turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları Ve Müzeler Genel Müdürlüğü (http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,107465/sanliurfada-roma-donemi-kaya-mezari.html) (Erişim:30.12.2016) 5. KTB, 2017. Urfada Roma ve Bizans Dönemi, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,80732/roma-ve-bizans-donemi-116-639.html (Erişim: 03.03.2017) 6. Kürkçüoğlu, A.C. 2011 Urfa “Fotoğraflarla Evvel Zaman İçinde” Şalıurfa Belediyesi Kültür Ve Sosyal İşler Müdürlüğü yayını, Ankara 7. Sarıkaya Levent, Y. 2009. "Koruma-Planlama Süreçleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Soli-Pompeiopolis Örneği." Planlama Dergisi. 3-4 : 43-61. 8. Örnek Özden, E. 2006 “Kentsel sit alanı” ilanı “mutlak korunuyor” anlamına geliyormu? Gazi ün. Müh.Mim. Fak. Der. 21-4:651-660. 9. Tuna, N. 1994. Koruma Planlamasında Arkeolojik Alanların Saptanması ve Belgelenmesi, Tekeli, İ. (der.) Kent, Planlama, Politika, Sanat 2 içerisinde, s. 619–636. 10. Tunçer, M. 2013.” Ankara Tarihi Kent Merkezi Yenileme Planı Koruma Planı. Niteliği Ve İptaline İlişkin Gerekçeler” Vekam ankara araştırmaları dergisi cilt 1 sayı 2