Mimarlık ve sinemada mekân atmosferi ve kavramsal bağlamın etkileşiminin incelenmesi: Üretim süreçleri ve anlatı etkisi üzerine bir çalışma

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 30, 128 - 147

Merve Bölükbaşı , Şahika Özdemir

Öz

Bu araştırma, mekân kavramını çevreleyen üretim süreçlerine odaklanarak mimarlık ve sinema arasındaki karmaşık ilişkiyi araştırmaktadır. Filmin mekansal deneyimlerinin her iki disiplinin de eleştirel olarak ilgilendiği ortak bir çerçeve içinde nasıl çerçevelendiğine odaklanmaktadır. Bu araştırma, mekânın film hikayelerindeki merkezi rolünü vurgulamakta ve mekânın yalnızca bir arka plan olarak geleneksel rolünün ötesine geçtiğini ve aksine, yalnızca katmanı etkilemekle kalmayıp aynı zamanda onun iletimi için bir kanal görevi gören dinamik bir unsur olarak göründüğünü göstermektedir. Bir film hikayesinin merkezi kavramsal bağlamlarına atıfta bulunmaktadır. Bu çalışma, kavramsal bağlamsal yaklaşımların mekânsal üretim süreçlerinde nasıl güçlendirildiğini incelemek için disiplinler arası bir mercek kullanmaktadır. Tasarım için temel bir kavramsal çerçeve oluşturmak amacıyla mimari tasarım eğitiminde sinematik anlatıların kullanılmasını önermektedir. Araştırmanın amacı, tasarım eğitimine entegre stüdyo çalışmaları aracılığıyla mekân ve kavramsal bağlam arasındaki ilişkinin anlaşılmasını derinleştirmek, nihayetinde tasarım yöntemleri geliştirmek ve nihai ürünler yaratmak için yenilikçi yollar bulmaktır. Çalışma grubu İç Mimarlık 3. Sınıf öğrencilerinden seçmeli ders olarak bu konuyu seçen öğrencilerden oluşturulmuştur. Araştırma, ilgili film örnekleri aracılığıyla kullanıcı mekânının mekânsal yapılandırmalarını, fiziksel düzenlerini ve dinamiklerini şekillendiren temel kavramsal unsurlara odaklanan stüdyo çalışmalarını içermektedir. Bilim kurgu alanını temel alan araştırma, distopya, ütopya ve gelecek temaları üzerinden mekân ve kavramsal bağlam arasındaki ilişkiyi keşfetmek için bir altyapı oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Disiplinlerarası yaklaşım, Kavramsal bağlam, Mimarlıkta sinematik mekan, Tasarım eğitimi, Üretim süreçleri

Exploring the Interaction of Space Atmosphere and Conceptual Context in Architecture and Cinema: A Study on Production Processes and Narrative Effect

Öz

This research explores the complex relationship between architecture and cinema by focusing on the production processes surrounding the concept of space. It focuses on how the spatial experiences of the film are framed within a common framework that both disciplines are critically interested in. This research emphasizes the central role of space in film stories and shows that space transcends its traditional role as a mere backdrop and, on the contrary, appears as a dynamic element that not only influences the layer but also acts as a channel for its transmission. It refers to the central conceptual contexts of a film story. This study uses an interdisciplinary lens to examine how conceptual contextual approaches are reinforced in spatial production processes. He proposes the use of cinematic narratives in architectural design education to create a basic conceptual framework for design. The aim of the research is to deepen the understanding of the relationship between space and conceptual context through studio studies integrated into design education, ultimately developing design methods and finding innovative ways to create final products. The study group was composed of 3rd year Interior Architecture students who chose this subject as an elective course. The research includes studio studies focusing on the basic conceptual elements that shape the spatial configurations, physical layouts and dynamics of the user space through relevant film examples. The research, based on the field of science fiction, creates an infrastructure to explore the relationship between space and conceptual context through the themes of dystopia, utopia and future.

Anahtar Kelimeler

Cinematic space in architecture, Conceptual context, Design education, Interdisciplinary approach, Production processes

Kaynakça

• Avar, A. A. (2009). Lefebvre's triple dialectic – perceived, designed, lived Space. Chamber of Architects Ankara Branch, File: Architecture and Space Perception, 1, 7-16.
• Bölükbaşı, M. (2022). Representation and production of the image of alternative housing in the context of the dystopic future [Doktora Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü].
• Grant, S. (2013). Performing an aesthetics of atmospheres. Aesthetics, 23 (1), 12-32.
• İpek, Ö. (2017). The image state of thought in the philosophy of Gilles Deleuze. Erciyes Communication Magazine, 5(1), 282-294.
• Lefebvre, H. (2019). The production of space (5th ed.). Istanbul: Sel Publishing.
• Lyn, E. (Director). (2011). Fifteen Million Merits (TV Show), Black Mirror Series, Episode:1, Season:2. Leeds: Channel 4 Broadcasting.
• More, T. (2020). Utopia. (8.baskı). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Niccol, A. (Director). (1997). Gattaca (Movie). United States: Columbia Pictures.
• Pallasmaa, J. (2008). The architecture of image: Existential space in cinema. Finland: Rakennustieto Publishing.
• Pallasmaa, J. (2014). Architectural atmospheres. In C. Borch (Ed.), Space, place and atmosphere: Pheripheral perception in existential experience (p.18-40). Birkhauser.
• Pasin, B. (2017). Rethinking the design studio-centered architectural education: A case study at schools of architecture in Turkey. The Design Journal, 1270-1284.
• Ross, G. (Director). (2012). The Hunger Games (Movie). United States: Lionsgate.
• Scott, R. (Director). (1982). Blade Runner (Movie), United States: Warner Bros.
• Sözen, G. & Boyacıoğlu, E. (2020). The absolute relationship of cinema and architecture with space: A clockwork orange. Journal of Architecture, 415, 54-59.
• Uluoğlu, B., Enşici, A. & Vatansever, A. (2006). Design and cinema: Form follows film. United Kingdom: Cambridge Scholars Press.
• Vitruvius. (1999). De Architectura. Çeviri: Ingrid D. Rowland, Commentary: Thomas Noble Howe. Cambridge University Press.
• Wimmer, K. (Director). (2002). Equilibrium (Movie). United States: Dimension Films.