TÜRK VATANDAŞLIĞINA ALINMA KARARININ İPTALİNDE SÜRE

Yıl 2016, Cilt: 36 Sayı: 1, 1 - 32, 20.06.2016

Hümeyra Zeynep Erden

Öz

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının

kaybı hallerinden biri olarak Türk vatandaşlığına alınma kararının iptali de düzenlenmiştir.

Kanunun 31. maddesine göre Türk vatandaşlığını kazanma kararı, ilgilinin yalan beyanı

ya da vatandaşlığı kazanmaya esas teşkil eden önemli hususları gizlemesi sonucunda

vuku bulmuş ise kararı veren makam tarafından iptal edilir. Kanunda yetkili makamın Türk

vatandaşlığının iptali kararı vermesi belli bir süre ile sınırlandırılmamıştır. Bu durumda

yetkili makam, Türk vatandaşlığını kazanma kararı üzerinden ne kadar zaman geçerse

geçsin, yalan beyanda bulunan ya da vatandaşlığı kazanmaya esas teşkil eden önemli hususları

gizleyen kişinin sonradan kazandığı Türk vatandaşlığını iptal edecektir. Vatandaş

lehine birçok değişiklik geçirerek yürürlüğe giren yeni Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun

iptale dair bu hükmü bu nedenle Kanundaki vatandaş aleyhine olan nadir hükümlerden

biri olarak telakki edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk Vatandaşlığı Kanunu, Türk vatandaşlığının iptali, Türk vatandaşlığına alınma kararının iptali, Türk vatandaşlığının kaybı, ölçülülük ilkesi, idarenin istikrarı ilkesi

THE PERIOD FOR THE CANCELLATION OF TURKISH CITIZENSHIP

Öz

Cancellation of Turkish citizenship is one of the ways of the loss of Turkish citizenship by

decision of the competent authority in Turkish Citizenship Law No. 5901. According to Article

31 of that Law, the decision of acquisition of Turkish citizenship shall be cancelled by the

decision-making authority, if the concerned person acquired citizenship by misrepresentation

or by hiding essential matters constituting the basis in the acquisition of citizenship.

According to that provision, the decision of the cancellation of the acquisition of Turkish 

citizenship is not limited for a certain period. In such a case, the competent authority has

a power and obligation to cancel the decision of acquisition of Turkish citizenship if it

ascertain that the concerned person acquired citizenship by misrepresentation or by hiding

essential matters constituting the basis in the acquisition of citizenship no matter how

much time passes after the acquisition of Turkish citizenship. Therefore, that provision of

the new Turkish Citizenship Law, which is enacted by means of many changes in favor of

citizens, is regarded as one of the few provisions in the Law against citizens.

Anahtar Kelimeler

Turkish Citizenship Law, Cancellation of Turkish citizenship, loss of Turkish citizenship, principle of proportionality, stability principle

Kaynakça

• Avrupa Birliği Vatandaşlığı’nın Kişinin İradesi Dışında Kaybına Dair Kılavuz Kurallar (Guidelines Involuntary Loss of European Citizenship) için bkz. (çevrimiçi) http://www.ilecproject.eu/sites/default/files/GUIDELINES% 20INVOLUNTARY%20LOSS%20OF%20EUROPEAN% 20CITIZENSHIP%20.pdf, 13.02.2016.
• AYBAY, Rona, Nimet ÖZBEK, Vatandaşlık Hukuku, 4. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2015.
• BAL, Yakup, Mustafa KARABULUT, Yahya ŞAHİN, Danıştay 10. Dairesi Kararları, Cilt 1, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• BAYATA CANDAŞ, Aslı, Hukuki Şartlar Oluşmadan Verilmiş Olan Türk Vatandaşlığını Kazanma Kararının Geri Alınmasında Süre Sorunu, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 114, 2014, s. 347-360.
• BÜLBÜL, Erdoğan, İdari İşlemlerin Yürürlükten Kaldırılması, Beta Basım AŞ, İstanbul, 2010.
• Civil Code (Book I, Title I of French Nationality), (çevrimiçi) http://eudocitizenship. eu/country-profiles, 09.02.2016.
• Civil Code (of Spanish Nationality Legislation), (çevrimiçi) http://eudocitizenship. eu/country-profiles, 09.02.2016.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdari İşlemin Geri Alınması Üzerine, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt IV, Sayı: 1-2, 2000, s. 43-58.
• DOĞAN, Vahit, Türk Vatandaşlık Hukuku, 12. Baskı, Savaş Kitapçılık, Ankara, 2014.
• DÖNMEZER, Sulhi, S. ERMAN, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Genel Kısım, Yeniden gözden geçirilmiş 11. Bası, Cilt III, Beta Basım Yayım AŞ, İstanbul, 1994.
• DURAN, Lütfi, İdari Kazada Dava Açma Müddeti, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt XI, 1945, s. 238-263.
• ERDEM, B. Bahadır, Türk Vatandaşlık Hukuku, 4. Bası, Beta Basım Yayım AŞ, 2014.
• FİŞEK, Hicri, Vatandaşlığa Alınmanın İptali, Osman F. Berki’ye Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No. 411, Ankara, 1977, s. 373-396.
• German Nationality Act of 1913, (çevrimiçi) http://eudo-citizenship.eu/ country-profiles, 09.02.2016.
• GÖĞER, Erdoğan, Türk Tâbiiyet Hukuku, Dördüncü Bası, Sevinç Matbaası, Ankara, 1979.
• GÖZLER, Kemal, İdare Hukuku, Cilt I, İkinci Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa, 2009.
• GÜNDAY, Metin, İdare Hukuku, Güncellenmiş ve gözden geçirilmiş 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2013.
• GÜNGÖR, Gülin, Tâbiiyet Hukuku, 3. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015. (Tâbiiyet Hukuku)
• GÜNGÖR, Gülin, Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin Bazı Hükümlerinin 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu Üzerindeki Etkisi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 63 (3), 2014, s. 479-507. (Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin Türk Vatandaşlığı Kanunu Üzerindeki Etkisi)
• GÜNGÖR, Gülin, Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yılmaz Altuğ’a Armağan, İstanbul, Cilt 17-18, Sayı: 1-2, 1997-1998, s. 229-250.
• Human Rights and Arbitrary Deprivation of Nationality, United Nations General Assembly Human Rights Council, Twenty-fifth Session, Annual Report of the Secretary General, 19 December 2013.
• Interpreting the 1961 Statelessness Convention and Avoiding Statelessness Resulting from Loss and Deprivation of Nationality, Expert Meeting convened by the Office of the United Nations High Commisioner for Refugees, Tunisia, 31 October-1 November 2013.
• Judgment of the European Court of Justice, C-135/8, Janko Rottman v. Freistaat Bayern, 2 March 2010, (çevrimiçi) http://curia.europa.eu/juris/ document/document.jsf;jsessionid=9ea7d2dc30d548844fd759104c eb97d1f6cc067b905c.e34KaxiLc3qMb40Rch0SaxuSbh10?text=&doc id=75336&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&p art=1&cid=66148, 13.02.2016.
• Kingdom Act on Netherlands Nationality, (çevrimiçi) http://eudo-citizenship. eu/country-profiles, 09.02.2016.
• NOMER, Ergin, Türk Vatandaşlık Hukuku, 21. Bası, Filiz Yayınevi, İstanbul, 2015.
• ÖKÇESİZ, Hayrettin, İnsan ve Hukuk Devleti, Hukuk Devleti, Hazırlayan Hayrettin Ökçesiz, İstanbul, Afa Yayınevi, 1998.
• ÖZBEK, Nimet, Türk Vatandaşlık Hukukunda İlgilinin İstenci Gerekmeksizin Türk Vatandaşlığıyla İlişkisinin Kesilmesi, Pigeon Yayıncılık, Ankara, 2015.
• ÖZBEK HADIMOĞLU, Nimet, Barış TEKSOY, Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (1961) Karşısında Türk Vatandaşlığı Kanunu, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 107, 2013, s. 221-244.
• ÖZTÜRK, Necla, Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı’nın Vatandaşlığın İrade Dışı Kaybı Yollarına Yaklaşım”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 73, 2007, s. 95-131.
• Swiss Citizenship Act of 29 September 1952, (çevrimiçi) http://eudo-citizenship. eu/country-profiles, 09.02.2016.
• TANRIBİLİR, Feriha Bilge, Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi ve Türk Hukuku, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Ergin Nomer’e Armağan, İstanbul, Cilt 22, Sayı: 2, 2002, s. 791-818.
• TAN, Turgut, İdari İşlemin Geri Alınması, Sevinç Matbaası, Ankara, 1970.
• TAN, Turgut, Şeref GÖZÜBÜYÜK, İdare Hukuku, Cilt I, Güncelleştirilmiş 10. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2014.
• TİRYAKİOĞLU, Bilgin, Yeni Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Eleştirel Analizi, Uluslararası Sempozyum, 15-16 Mayıs 2009, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, s. 24-66, (çevrimiçi) http://tbbyayinlari.barobirlik.org. tr/TBBBooks/2009-sempozyum.pdf, 09.02.2016.
• TURHAN, Turgut, Feriha Bilge TANRIBİLİR, Vatandaşlık Hukuku, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2012.
• ULUOCAK, Nihal, Türk Vatandaşlık Hukuku, Gözden Geçirilmiş Yeni Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1989.
• YILDIRIM, Turan, İdari Yargı, 2. Baskı, Beta Basım AŞ, İstanbul, 2010.
• YÜCEL, Gerçek Şahin, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Avrupa Birliği Vatandaşlığı ile İlgili Son Yaklaşımları, Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, 2013, s. 37-54.