The botanical expeditions of Prof. Kurt Krause (1883-1963) in Turkey and his publications

Yıl 2008, Atilla Bir Armağanı Cilt: 9 Sayı: 1-2, 171 - 182, 01.06.2008

Asuman Baytop

Öz

Prof.Dr. Kurt Krause (1883-1963) was professor of botany and director
of the Botanical Department of the High Institute of Agriculture (Yüksek Ziraat
Enstitüsü) at Ankara for 6 years, between 1933 and 1939. He travelled in
Turkey, collected plant specimens and founded in his department a herbarium
he called Herbarium Turcicum. He published his researches and wrote books.
He was a German botanist who came from Berlin. Before being appointed in Turkey, he visited in 1912 the mount Ararat. Then he gathered in 1914 from
West and Central Anatolia and from the Cilician Taurus. He came at least seven
times to Turkey between 1914 and 1932 and continued his expeditions while he
was in charge at Ankara. He deposited most of his material, ca. 5600 specimens,
in the Botanical Museum of the University of Berlin. His Berlin collection has
been destroyed in the Second World War during a bombardment in March
1943. His collection in Ankara is kept in the Herbarium of the Faculty of
Sciences of Ankara University (ANK) and comprises nearly 5000 specimens.
Krause travelled mainly in Central, West, South and Northeast Anatolia. He has
much collected from Ankara and Istanbul. He has published 33 articles related
to Turkish flora between 1913 and 1946, mainly in German and in German
periodicals, and five books between 1934 and 1939 at Ankara. Five specific
epithets bear his name. With his botanical collections and publications, he has
been at Ankara, in the early years of the young Republic of Turkey, an
appreciated pioneer in the field of floristic investigations, a keen researcher and
a much esteemed professor

Anahtar Kelimeler

Flora of Turkey, botanical excursions, floristic publications, collectors, Kurt Krause, history of botany

Prof. Kurt Krause'nin (1883-1963) Türkiye Florası İle İlgili Gezilerı ve Yayınları

Öz

Prof.Dr. Kurt Krause (1883-1963), Ziraat Vekaletine bağlı bulunan
Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü'nde, 1933-1939 yılları arasında 6 yıl botanik
profesörü ve Botanik Enstitüsü direktörü olarak çalışmış, bu arada Anadolu'da
gezmiş, bitki örnekleri toplamış, Herbarium Turcicum adını verdiği Ankara'nın
ilk herbaryumunu kurmuş, araştırma yayımlamış, ders kitabı yazmış bir Alman
botanisttir. Ankara'daki görevine başlamadan evvel, 1912'de Ağrı dağı
yöresinde dolaşmış, daha sonra Anadolu florası ile ilgilenmiş, 1914'te Batı ve
Orta Anadolu ve Adana Torosları'ndan bitki toplamış, 1914-1932 yılları
arasında Anadolu'ya en az yedi kez gelmiştir. 1933'te Ankara'ya görevli olarak
geldikten sonra da, bitki toplamalarına devam etmiştir. Bütün bu gezileri
sonunda oluşturdu
ğu, 5600 kadar örnek taşıyan koleksiyonun büyük kısmını,
Berlin Üniversitesi Botanik Müzesi'ne yerleştirmiştir. Ancak Berlin'deki
koleksiyon, İkinci Dünya Savaşı'nda, Mart 1943’te vuku bulan bombardıman
sırasında mahvolmuştur. Ankara'daki koleksiyon ise iyi korunmuş durumdadır.
Bu koleksiyon 1948'de Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu'na
(ANK) nakledilmiştir ve 5000'e yakın örnek barındırmaktadır. Krause başlıca
Orta, Batı, Güney ve Kuzeydoğu Anadolu'da gezmiş, Ankara yöresi florası ile
ilgilenmiş ve İstanbul yöresinden pek çok örnek toplamıştır. Krause'nin 1913-
1946 yılları arasında yayımlanmış olan Türkiye florası ile ilgili 33 makalesini
saptadık. Bunların çoğu Almanca dildedir ve Alman dergilerinde basılmıştır.
Onun 1934-1939 yılları arasında Ankara'da basılmış beş Türkçe kitabı vardır. Beş tür niteleyicisi onun adını taşır. Krause, Ankara'da, genç Türkiye
Cumhuriyeti'nin ilk dönemlerinde floristik çalışmaları başlatmış olan,
oluşturduğu bitki koleksiyonu ve yaptığı yayınlarla Türkiye florasının
tanınmasına katkıda bulunan, değerli bir araştırmacı, sevilen ve takdir edilen
faal bir öğretim üyesi olmuştu

Anahtar Kelimeler

Türkiye florası, bitki toplamaları, floristic yayınlar, toplayıcılar, Kurt Krause, botanik tarihi

Kaynakça

• Anon. 1948. Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Yayınları 1933-1947, Ankara.
• Anon. 1963. Prof.Dr.K.Krause'nin ölümü, Türk Biologi Dergisi 13(4):143-144.
• Baytop, T. 1972. Prof.Dr.Sarım Çelebioğlu, İstanbul Ecz.Fak.Mec.8(1):1-2.
• Baytop, T. 2001. Türk Eczacılık Tarihi, 2 nci baskı, baskıya hazırlayan A.Mat, İstanbul Üniv.Yay.No 3358, Eczacılık Fak.No 78, İstanbul, s.345.
• Baytop, T. 2002. İstanbul Florası Araştırmaları, Eren Yayıncılık, İstanbul, s.34 ve r.24.
• Birand, H. 1952. Türkiye Bitkileri (Plantae Turcicae), 330 sayfa, Ankara Üniv.Fen Fak.Yay., Um.58, Botanik 1, Ankara.
• Chaudri, M. N. et al. 1972. Index Herbariorum, Part II(3): Collectors, Regnum Vegetabile vol.86, Utrecht, s.386.
• Çelebioğlu, S. 1958. Prof.Dr.Kurt Krause, Ankara'daki Türkiye Herbaryumu'nu (Herbarium Turcicum) kuran değerli Türk dostu (Der angesehene Türkophile und Gründer des Türkischen Herbarium zu Ankara), Türk Biologi Dergisi 8(4):61-65.
• Çelebioğlu, S. 1972. Prof.Dr.Sarım Çelebioğlu ve Hayatı, 133 sayfa, Taş Matbaası, İstanbul.
• Çiftçi, C.Y. 2008. Kuruluşunun 75. Yılında Yüksek Ziraat Enstitüsü (1933-1948), Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No.1496, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 820. Ankara, s.200, 201, 203, 205, 208, 268-271, 305-306.
• Krause, K. 1926. Beiträge zur Flora Kleinasiens I, Feddes Repert. 22:293-303.
• Krause, K. 1927. Beiträge zur Flora Kleinaiens II, Feddes Repert. 24:37-48.
• Krause, K. 1928. Beiträge zur Flora Kleinasiens III, Feddes Repert. 25:86-95.
• Rechinger, K. H. fil. 1938. Enumeratio Florae Constantinopolitanae, Feddes Repert., Beihefte/Band 98.