Ahmet Atilla (1914-2008), Bitki Yetiştiricisi

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 2, 118 - 124, 01.06.2013

Asuman Baytop

Öz

Ahmet Atilla (1914-2008), İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Botanik
Bahçesi’nde, 1944-1964 yılları arasında 20 yıl bahçe şefi olarak çalışmış bir
ziraatçidir. Bağlı olduğu Enstitü’deki araştırmacıların, ünlü yabancı bitki
toplayıcılarının Anadolu gezilerine katılmış, bitki örnekleri toplamış, bu arada
Anadolu bitkilerinden üretici materyel, başlıca geofıtlerden soğan, rizom vs.
toplayarak onları Botanik Bahçesi’nde yetiştirmiş ve üretmiştir. 1947’de,
Ord.Prof.Dr. A. Heilbronn ile Kuzeydoğu Anadolu yöresinde gezmiş; 1949’da
P.H. Davis’in üçüncü Anadolu gezisine katılmış; 1950’de A. Huber-Morath’nın
beşinci Anadolu gezisinde onunla birlikte dolaşmıştır. 1971-1989 yılları
arasında, Prof. Dr. T. Baytop’un sekiz Anadolu gezisine katılmıştır. Flora of
Turkey’de, A. Atilla’nın 60 kadar örneği kayıtlıdır. A. Atilla, 1947-1961
arasında Anadolu’nun 20 ilinden örnek toplamıştır. Örnekleri, İstanbul
Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu’nda (ISTF) saklıdır. Ancak bu
herbaryumda yapılacak bir araştırma, onun bitki koleksiyonunun hacmi
hakkında bir fikiı verebilir. E, K ve Hb.Hub.-Mor.’da da örnekleri vardır. Flora
of Turkey’de, onun P.H. Davis ve K. Bilger (sonradan K. Karamanoğlu) ile
topladığı 4 tipörneği kayıtlıdır. İki tür adı ona ithaf edilmiştir: Alkanna attilae
(Boraginaceae) ve Gladiolus attilae (Iridaceae). Botanik literatüründe adı Attila
şeklinde yerleşmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Atilla, Ahmet Attila, Türkiye florası, bahçecilik, botanik tarihi

Ahmet Atilla (1914-2008), Horticulturist

Öz

Ahmet Atilla (1914-2008) was head gardener in the Botanical Garden of
İstanbul University for 20 years between 1944 and 1964. He was an
agriculturist. He has been a plant collector. He accompanied the researchers of
the Botanical Institute (Istanbul University, Faculty of Science) and reknown
foreign collectors in their Anatolian travels, procured herbarium material for
ISTF and also fresh native material, mainly geophytes, in order to grow and
propagate them in the University’s botanical garden. He was with Ord.Prof.Dr.
A.Heilbronn in 1947 in Northeast Anatolia. In 1949, he participated to the third
Anatolian visit of P.H. Davis. In 1950, he assisted A.Huber-Morath in his fifth
Anatolian travel. Between 1971 and 1984, he accompanied Prof.Dr. T.Baytop in
eight of his Anatolian expeditions. Flora of Turkey cites ca. 60 of his specimens
which are collected between 1947 and 1961 from 20 provinces. His specimens
are kept in ISTF. A research in this herbarium may tell about the size of his
collection. He has also specimens housed in E, K, and Hb.Hub.-Mor. He
collected 4 types jointly with P.H. Davis and K.Bilger (later K. Karamanoğlu).
Two species have been named after him: Alkanna attilae (Boraginaceae) and
Gladiolus attilae (Iridaceae). The botanical literature writes his name as Attila.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Atilla, Ahmet Attila, Turkish flora, gardening, history of botany

Kaynakça

•  Baytop, T. 2001. Anadolu Dağları’nda 50 Yıl, ilaveli ikinci baskı, İstanbul, s.113, 183-185, 193, 202.
•  Cullen, J. (assisted by H.Demiriz et G.Wagenitz). 1967. Botanical collections since 1888, in P.H. Davis (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, vol.2, s.1.
•  Davis, P.H. 1955. Turkish itineraries, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 22:3-4.  Davis, P.H. 1956. Alkanna attilae Davis, Notes Roy. Bot.Gard. Edinburgh 22:81.
•  Davis, P.H. (ed.). 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, vols.1-9, Edinburgh.
•  Davis, P.H. et al. (eds.). 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, vol.10, First Supplement, Edinburgh.  Güner, A. et al. (eds.). 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, vol.11, Second Supplement, Edinburgh.
•  Günergun, F. 2008. Ahmet Atilla (1914-2008). http://www.bilimtarihi.org/atilla/biyografi.htm  Huber-Morath. A. 1982. Reisen durch Anatolien,1935-1969, Bauhinia 7(3):169-170.
•  Küçüker, O. 2003. Ahmet Atilla, Acta Naturae 5, Aralık 2003, s.29-34 ve Belgeler.  Mathew, B., Baytop,T . 1984. The Bulbous Plants of Turkey, B.T. Batsford, London.
•  Tan, K., Mathew, B., Baytop,A. 2006. Gladiolus attilae (Iridaceae), new species from East Anatolıa, Turkey, Phytologia Balcanica 12(1):71-73.