Kariyer Stresi Ölçeği’nin (KSÖ) Türkçe'ye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin Sınanması

Yıl 2017, Cilt: 37 Sayı: 1, 35 - 51, 03.12.2017

Kadir Özden , Özlem Sertel-berk

Öz

Üniversite yılları boyunca öğrenciler akademik konular, finansal kaygılar, sosyal ilişki-
ler ve kariyer sürecine ilişkin pek çok stres kaynağıyla karşılaşırlar. Bu çalışmanın amacı,
üniversite öğrencilerinin kariyerle ilgili stres kaynaklarını ve zorlanmalarını ölçmek için
geliştirilen Kariyer Stresi Ölçeği’ni (KSÖ) (Choi ve ark., 2011) Türkçe’ye uyarlayarak
ölçeğin psikometrik özelliklerini sınamaktır. Çalışmaya İstanbul Üniversitesi’nden yaşları
17-68 arasında değişen toplam 425 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcılar kişisel
bilgi formu, KSÖ Türkçe versiyonu yanı sıra, Kariyer Kararı Yetkinlik Beklentisi Ölçeği
ve Mesleki Sonuç Beklentileri Ölçeği’ni içeren bir anketi doldurmuşlardır. Ölçeğin yapı
geçerliği kapsamında açımlayıcı faktör analizi yürütülmüş, diğer ölçeklerle ilişkilere
bakılmış ve madde ayırt ediciliği için madde-toplam puan korelasyonları incelenmiştir.
KSÖ’nün güvenirliğini sınamak amacıyla ise iç tutarlılık katsayısı ve 4 hafta arayla test-
tekrar test güvenirliği yöntemleri kullanılmıştır. KSÖ’nün Türkçe versiyonunun iç tutarlık
katsayısı .94 olup madde-toplam puan korelasyonları .44 - .80 arasında değişmektedir.
Test-tekrar test güvenirlik katsayısı ise .81 olarak hesaplanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi,
toplam varyansın %64.7’sini açıklayan ve “Kariyer Belirsizliği ve Bilgi Eksikliği”, “Dışsal
Çatışma” ve “İş Bulma Baskısı” olarak adlandırılan 3 faktörlü bir yapı ortaya koymuştur.
KSÖ ve diğer ölçekler arasındaki ilişkilere bakıldığında ise orta düzeyde ve negatif yönde
anlamlı ilişkiler gözlenmiştir. Sonuçlar, KSÖ’nün üç faktörlü bir yapıda olduğuna ve kari-
yer stresini değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak kullanabileceğine
ilişkin yeterli kanıtlar sunmaktadır. Ölçeğin Türkçe versiyonunun psikometrik özellikleri
ilgili literatür ışığında tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

kariyer stresi, kariyer stresi ölçeği, geçerlik, güvenirlik

Reliability and Validity Study of Turkish Version of the Korean Career Stress Inventory (KCSI)

Öz

The aim of this study was to run the Turkish adaptation and to test the psychometric
properties of the Turkish version of the Korean Career Stress Inventory (KCSI; Choi
et al., 2011). In total 425 voluntary university students enrolled at various departments
of Istanbul University, whose ages ranged from 17 to 68, participated in the study. Par-
ticipants filled in personal information form, the Turkish Version of the Korean Career
Stress Inventory, Career Decision Self-Efficacy Scale (CDSES) and Vocational Outcome
Expectations Scale (VOES). Exploratory factor analysis and item analysis were conducted,
and the correlations between other scales were analyzed in order to examine the construct
validity of the scale. Internal consistency and a four week time-span test-retest reliability
coefficients were computed to measure the reliability of KCSI. Cronbach alpha coefficient
for internal consistency was .94 with item-total correlations ranging between .44 - .80
whereas the test-retest reliability coefficient was .81 for the Turkish version of the KCSI.
Factor analyses showed that the items of the KCSI loaded on three factors called “Career
Ambiguity and Lack of Information”, “External Conflict” and “Employment Pressure”
which explained 64.7% of total variance. The scores obtained from the Turkish version of
the KCSI correlated significantly and negatively with the scores obtained from CDSES and
VOES. Findings suggest strongly that the Turkish version of the KCSI has a three-factor
structure and it is a valid and reliable instrument that can be used to measure career stress
levels of university students. The psychometric properties of the scale were discussed in
light of the relevant literature. 

Anahtar Kelimeler

career stress, career stres inventory, validity, reliability

Kaynakça

• Betz, N.E., Klein, K.L., & Taylor, K.M. (1996). Evaluation of a short-form of career decision making self-efficacy scale. Journal of Career Assessment, 4, 47-57.
• Cenkseven, F. (2004). Üniversite Öğrencilerinde Öznel ve Psikolojik İyi Olmanın Yordayıcılarının İncelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Choi, B.Y., Park, H.R., Nam, S.K., Lee, J., Cho, D., & Lee, S.M. (2011). The development and initial psychometric evaluation of the Korean Career Stress Inventory for college students. Career Development Quarterly, 59, 559
• Edwards, K.J., Hershberger, P.J., Russell, R.K., & Market, R.J. (2001). Stress, negative social exchange, and health symptoms in university students. Journal of American College Health, 50, 75-79.
• Fouad, N.A., Guillen, A., Harris-Hodge, E., Henry, C., Novakovic, A., Terry, S. (2006). Need, awareness, and use of career services for college students. Journal of Career Assessment. 14, 407-420.
• Jang, H.S. (2000). The sources of stress of university students and their coping strategies. Journal of Student Guidance Research, 32, 101-115.
• Kim, S.K. (2003). Life stress in freshmen and adjustment to college. Korean Jounal of Youth Studies, 10, 215-237.
• Lazarus, R.S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. NY: Springer Publishing Company.
• Metheny, J., McWhirter, E.H. (2013). Contributions of Social Status and Family Support to College Students’ Career Decision Self-Efficacy and Outcome Expectations. Journal of Career Assessment, 21(3), 378-394
• Misra, R., McKean, M., West, S., & Russo, T. (2000). Academic stress of college students: Comparison of student and faculty perceptions. College Student Journal, 34, 236-245.
• Multon, K.D., Heppner, M.J., Gysbers, N.C., Zook, C., Ellis-Kalton, C.A. (2001). Client psychological distress: An important factor in career counseling. Career Development Quarterly, 49, 324-335
• Ogden, J. (2007). Health Psychology: a textbook (4th edition). NY: McGraw Hill.
• Özden, K., Sertel-Berk, Ö. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Psikolojik İyi Oluşun Psikososyal Yordayıcıları, 19. Ulusal Psikoloji Kongresi'nde sunulmuş poster, 5-7 Eylül, İzmir, Türkiye.
• Rottinghaus, P.J., Jenkins, N., & Jantzer, A.M. (2009). Relation of depression and affectivity to career decision status and self-efficacy in college students. Journal of Career Assessment, 17, 271-285.
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is Everything, or is It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being. Journal of Personality and Social Psychology, 57 (6), 1069-1081.
• Sertel-Berk, H.Ö. (2006). Kronik Ağrı Yaşantısı ve Ağrı İnançları: Ağrı İnançları Ölçeği’nin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Stanton, J.M., Balzer, WK., Smith, P.C., Parra, L.F., & Ironson, G. (2001). A general measure of work stress: The Stress in General Scale. Education and Psychological Measurement, 61, 866-888.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
• Işık, E. (2010). Sosyal Bilişsel Kariyer Teorisi temelli bir grup müdahalesinin üniversite öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik ve mesleki sonuç beklenti düzeylerine etkisi. Yayımanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.