Öz: Bu makalede şu sorulara cevap aranmaktadır: Arapça neden IV/X.
yüzyıldan itibaren Horȃsȃn’da konuşulan resmî dil olma vasfını kaybetmiş
ve aynı zamanda resmî yazı dili olma özelliğini de Yeni Farsça ile paylaşır
hȃle gelmiştir? Çalışmada, Arap şiirine ait usûllerin Fars şiirinde kullanılmış
olması, Arap olmayanların İslȃm üzerindeki etkileri ve İslȃm’ın
şehirlileşmesi gibi etkenlerin bu gelişmeyi doğuran faktörler arasında yer
aldığı sonucuna varılmıştır. Ulemȃ, sûfîler, şairler ve kȃtipler, İranî lehçelerin
konuşulduğu bir dil havzasında Arapça’yı canlı tutmuşlardır. Meşruiyet
meseleleri ve bürokratik zorunluluklar da Arap ve Fars dillerinin mecz
olabilmesi için tarihî mȃnȃda uygun koşullar hazırlamıştır. Sonuç olarak
bu çalışmanın müellifi, İranlılar’ın Arap dilinin korunması ve yayılmasına,
Araplar’ın da Farsça’nın yayılmasına yardım ettiği fikrini ileri sürmektedir.
Anahtar Kelimeler: Arapça, Farsça, Yeni Farsça, Horȃsȃn, İran, Pehlevî,
Derî.
Abstract: This article asks the questions: Why did Arabic cease to be
the official spoken language of Khurasan by the 4/10th Century, and why
by the same time did Arabic come to share its status as the official written
language of Khurasan with New Persian? Factors explored include the
uses of Arabic poetic styles in Persian poetry, the influx of non-Arabs into
Islam, and the urbanization of Islam. Ulamas, mystics, poets, and scribes
kept Arabic alive in a linguistic landscape based in spoken Iranian dialects.
Issues of political legitimacy and bureaucratic necessity created historical
conditions for a fusion of Arab and Persian languages. In the end, the
author argues that Persians helped preserve and spread Arabic, and Arabs
helped spread Persian.
Keywords: Arabic, Persian, New Persian, Khurasan, Iran, Pahlavî,
Darî.
Bölüm | Çeviri |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 24 Nisan 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 26 |