SOHRÂB SEPEHRÎ’NİN ŞİİRİNDE YABANCILAŞTIRMA / DEFAMILIARIZATION IN SOHRAB SEPEHRI’S POETRY

Yıl 2015, Sayı: 26, 243 - 254, 24.04.2016

Gökhan Gökmen

Öz

Öz: İnsanoğlunun etrafındaki nesnelere, varlıklara ve insanlara alışkın
hale gelme eğilimi, genellikle “alışma” olarak adlandırılan yadsınamaz bir
konudur. Sanat (özellikle edebiyat) alışılmış olanı alışılmamış ve yeni olarak
görmemize yardım eden şeydir. Edebiyatın belirgin bir özelliği olarak
yabancılaştırma, okuyucuyu dünyayı aşina ve alışık biçimde görmekten
kurtaran herhangi bir süreci ifade eder. Yabancılaştırma metotlarının çoğu;
günlük dilin ve yaygın kavramların yaratıcı kullanımını kapsar. Bu makalenin
amacı; İranlı modern şair Sohrâb Sepehrî’nin şiirlerinde yabancılaştırma
metotlarından nasıl faydalandığını ve bu metotların okuyucuların
günlük hayatlarına dair klişe, otomatik algı şekillerini değiştirme amacına
nasıl hizmet ettiğini göstermektir.
Anahtar Kelimeler: Yabancılaştırma, alışma, öne çıkarma, Sohrâb Sepehrî.

 

Abstract: The tendency of the human beings to get used to the things,
people and objects around them is an undeniable matter which is usually
referred to as habitualization. Art (and in particular literature) is what helps
us see the familiar in an unfamiliar and fresh way. As a distinctive feature
of literature, defamiliarization refers to any process which tears away the
reader’s familiar and habitual ways of looking at the world. Most of the
methods of defamiliarizing technique include the creative use of everyday
language and common concepts. The aim of this article is to show how
Sohrab Sepehri, the Iranian modern poet, has made use of various methods
of defamiliarization in his poems and also, to indicate the ways that these
techniques serve the aim of changing the reader’s mode of perception back
from the trite, automatic patterns of everyday life.
Keywords: Defamiliarization, habitualization, forgrounding, Sohrab
Sepehri