Melikü’ş-Şuarâ Bahâr ve Osmanlı Meşrutiyeti Hakkındaki Bir Şiiri

Yıl 2019, Sayı: 35, 23 - 41, 31.12.2019

Güller Nuhoğlu

Öz

20. yy İran edebiyat, ilim, siyaset ve basın hayatının en önemli şahsiyetlerinden olan Melikü’ş-şuarâ Bahâr, İran’ın siyasi ve sosyal açıdan en karışık dönemlerinden birinde yaşadı. Dünya siyasi tarihinin dengelerini değiştiren olaylar, İran’ı da etkilediğinden bu değişikliklere kayıtsız kalmayan şair, güncel meseleleri şiirlerine aksettirdi ve bu bağlamda 24 Temmuz 1908’de Osmanlı devletinde II. Meşrutiyetin ilan edilmesi, akabinde 31 Mart vakası üzerine II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi ve V. Mehmet Reşat’ın tahta geçmesinden duyduğu memnuniyeti, yazdığı ‘Ehlen ve Sehlen/Hoşgeldin’ başlıklı müstezad tarzındaki şiiriyle dile getirdi. Bu şiir İranlı bir aydının Osmanlıdaki değişiklikleri takip etmesi ve beklentilerini ortaya koyması bakımından ilgi çekicidir.

Anahtar Kelimeler

Melikü’ş-şuarâ Bahâr, Osmanlı Devleti, Meşrutiyet, Şiir, II. Abdülhamit, V. Mehmet

Malekoshoaara Bahar and His Poem About Ottoman Constitutionalism

Öz

Malekoshoaarā Bahar, who was one of the most important figures of Iran’s literature, science, politics and media life in the 20th century, lived in one of the most politically and socially complicated periods of Iran. The events which shaped the political life of the world, also effected Iran. The poet did not ignore these events and daily matters and he reflected them in his poems. In this context, he was very happy because Sultan Abdulhamid II was decrowned due to the “31 March incident” which was a result of the decleration of the constitutional monarchy on 24 July 1908, and Sultan Mehmed Reşad V. replaced him. Bahar expressed his pleasure in the poem, “Ehlen ve Sehlen/Welcome” which was written in the Müstezad form. This poem is very interesting, because it was written by a Persian intellectual who followed the developments in the Ottoman Empire and expressed his expectations about it.

Anahtar Kelimeler

Malekoshoaarā Bahar, Constitutionalism, Poetry, Ottoman Empire, Abdulhamid II., Mehmed V.

Kaynakça

• Abdulhuseyn Zerrînkûb, Ez Guzeşte- i Edebî- yi Îrân, Tahran, 1375 hş.
• Ali Fuat Örenç, Yakınçağ Tarihi (1789-1918)- Giriş-, İstanbul, Akademi Titiz Yayınları, 2013.
• Azmi Özcan “Nâdir Şah” DİA, XXXII, 276-277. Cevdet Küçük,”Abdülhamid II”,DİA, I.
• Ferîdûn Âdemiyet, Fikr-i Âzâdî ve Mukaddeme-i Nehzet-i Meşrûtiyet,Tahran.İntişârât-ı Sohen, 1340.
• Ferîdûn Âdemiyet, Fikr-i Demokrasî-yi İçtimâ’i der Nehzet-i Meşrûtiyet-i İrân, Tahran, İntişârât-ı Peyam, 1975, I.
• Hasân Alî Muhammedî, Ez Bahâr Tâ Şehriyâr, Tahran,1375 hş., I.
• Hasan Hatîbî, “Bahâr Muhammed Takî” Dânîşnâme- i Cihân- i İslâm, B/IV.
• J.H. Kramers,” Sultan”, İ.A., MEB, II. Mehmet Kanar, “Bahâr” DİA, IV.