İmam Muhammed Gazali Tousi’nin Siyasi Düşüncelerindeki Siyasi Tavsiyelerin Analizi ve Yeniden okunması

Yıl 2010, Sayı: 17, 29 - 56, 30.11.2011

Sina Foorozesh

Öz

İmam Muhammed Gazali İslam dünyasının en ünlü düşünürü ve
önemli biliminsanlarından biridir. Tous’un Taberan köyünde hicri
450/MS 1058 yılında doğmuştur. Epey maceralı fakat mutluluk dolu 55
yılın ardından aynı şehirde hicri 505/MS 1111 yılında vefat etmiştir.
Gazali’nin zamanında monarşi ve halifelik en hassas dönemlerinden
geçiyordu ve zamanın diğer önde gelen düşünürleri gibi Gazali de
tartışmalardan uzak kalamadı.
Biraz geçimsiz olması ve ruh halindeki değişimler araştırmacılar için
birçok zorluk getirmiştir. Yaşamının son dönemlerinde kaleme aldığı ve
Gazali’nin tartışmalı eserlerinden biri “Nasihat- Al- Moluk” adlı kitabıdır.
Bu kitap iki bölümden oluşmaktadır: birinci bölümde İslami eğitim, inanç
ve bazı etik tavsiyeler bağlamında bilgiler sunulmuştur. Ancak ikinci
bölümde, eser farklı bir boyut kazanmakta ve bir siyasi tavsiyeler
risalesine dönüşmektedir. Bu makalede,bahsedilen eser bazında onun
siyasi düşünceleri analiz edilip, değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

İmam Muhammed Gazali Tousi, Nasihat-alMoluk, Saljuqids, siyasi tavsiye yazısı, ideal kral