Kongreye bu mevzu-ı münakaşayı [tartışma konusunu] arz etmekle iki gaye gözettim. Evvela hususi bir misal ile içtimaiyatın felsefi bir meseleyi halle ne suretle yardım edebileceğini göstermek, saniyen müspet tesmiye olunan [pozitif olarak isimlendirilen] içtimaiyatın ekseriya hedef olduğu bazı su-i tefehhümleri [yanlış anlayışları] izale etmektir [gidermektir].
Cisimler mevzundur [biçimlidir], gazatın [gazların] hacmi maruz oldukları tazyik ile makusen mütenasip [ters orantılı] bir surette tahavvül eder [dönüşür], dediğimiz zaman malum vakıatı veya yine malum vakıat arasındaki malum nispetleri sadece beyan ve ifade eden hükümler veriyoruz. Bu hükümler mevcut olan şeyleri beyan eder ve bunun için de mevcudiyet veya şeniyet [olgusal gerçeklik] hükümleri namını alır. Diğer bazı hükümler de eşyanın ne olduğunu değil, bu eşyanın [şeylerin] meş’ur [şuurlu, bilinçli] bir faile göre ne gibi bir kıymeti haiz olduklarını ve bu
failin onlara atfettiği kıymeti ifade eder. Bu hükümlere de kıymet hükümleri namı verilir. Bazen tesmiyenin herhangi bir takdiri ifade eden hükümlere de teşmil edildiği [kapsadığı] vakidir. Fakat bu tarz-ı teşmil bazı karışıklıklara sebebiyet verebilir ki bundan içtinap [kaçınmak] lazımdır.
Kongreye bu mevzu-ı münakaşayı [tartışma konusunu] arz etmekle iki gaye gözettim. Evvela hususi bir misal ile içtimaiyatın felsefi bir meseleyi halle ne suretle yardım edebileceğini göstermek, saniyen müspet tesmiye olunan [pozitif olarak isimlendirilen] içtimaiyatın ekseriya hedef olduğu bazı su-i tefehhümleri [yanlış anlayışları] izale etmektir [gidermektir]. Cisimler mevzundur [biçimlidir], gazatın [gazların] hacmi maruz oldukları tazyik ile makusen mütenasip [ters orantılı] bir surette tahavvül eder [dönüşür], dediğimiz zaman malum vakıatı veya yine malum vakıat arasındaki malum nispetleri sadece beyan ve ifade eden hükümler veriyoruz. Bu hükümler mevcut olan şeyleri beyan eder ve bunun için de mevcudiyet veya şeniyet [olgusal gerçeklik] hükümleri namını alır. Diğer bazı hükümler de eşyanın ne olduğunu değil, bu eşyanın [şeylerin] meş’ur [şuurlu, bilinçli] bir faile göre ne gibi bir kıymeti haiz olduklarını ve bu failin onlara atfettiği kıymeti ifade eder. Bu hükümlere de kıymet hükümleri namı verilir. Bazen tesmiyenin herhangi bir takdiri ifade eden hükümlere de teşmil edildiği [kapsadığı] vakidir. Fakat bu tarz-ı teşmil bazı karışıklıklara sebebiyet verebilir ki bundan içtinap [kaçınmak] lazımdır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Sosyoloji |
Bölüm | Çevrimyazılar |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 22 Haziran 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 3 Sayı: 28 |