Makale Çağrısı
Özel Sayı:
Yıkıcı Doğal Afetlere Karşı Topluluk Direnci
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi
2024 (Cilt 44 / Sayı 1)

Misafir Editörler

Mehmet Hanefi Topal (Doç. Dr., Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli, Türkiye)
Adem Başpınar (Doç. Dr., Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli, Türkiye)
Mohammad Azizur Rahman (Dr., Technovative Solutions, Manchester, UK)
Thanasis Sfetsos (Dr., National Centre for Scientific Research “Demokritos”, Athens, Greece)


Makale Gönderimleri için Son Tarih
31 Mart 2024

İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi olarak “Yıkıcı Doğal Afetlere Karşı Topluluk Direnci” başlıklı özel sayımıza makalelerinizi beklediğimizi duyurmaktan memnuniyet duyuyoruz.
Dünya, doğal afetler ile yüzleştikçe dirençli toplulukların nasıl inşa edileceği sorusu giderek daha da önemli hale gelmektedir. Topluluk direnci, toplulukların insan, doğa ve teknoloji kaynaklı krizleri öngörme, bunlarla başa çıkma, bunlardan kurtulma ve bunlara uyum sağlama yeteneği şeklinde tanımlanır. Elbette yıkıcı etkilere sahip doğal tehlikeler kaçınılmazdır. Ancak doğal tehlikelerin yıkıcılığını azaltabilmek daha dirençli toplululukların inşası ile pekâlâ mümkündür.
Kaynakların ve fırsatların küresel dağılımı adil değildir. Depremler, tropikal siklonlar, seller, heyelanlar, orman yangınları gibi birçok yıkıcı doğal afetler, dünyanın çoğu yerinde toplumları dramatik sonuçlarıyla tehdit etmeye devam etmektedir. Çok yakın zamanda Türkiye’de yaşanan Kahramanmaraş merkezli çoklu deprem felaketleri on binlerce insanın ölümüne ve milyarlarca dolarlık ekonomik kayıplara neden olmuştur. Vatandaşlar ve bilim insanları, -bunlarla sınırlı olmamakla beraber- haklı olarak şu soruları sormaktadır: Toplumumuz deprem başta olmak üzere yıkıcı doğal afetlere ne kadar dirençlidir? Afetlere hazırlık için dirençli toplum ve şehirlerimizi nasıl inşa ederiz? Hangi süreçler ve mekanizmalar toplulukların afetlere müdahale etme kabiliyetini artırmaya katkıda bulunur? Hangi yapısal koşullar toplulukların afetlerin etkisini azaltmasını mümkün kılar veya engeller? Yıkıcı doğal afetlerle mücadele etmek için bilimsel ve pratik dirençlilik yaklaşımlarını nasıl kullanabiliriz? Toplumumuzun dirençliliğini artırabilmek için başarılı dünya uygulamalarından ne gibi dersler çıkarabiliriz?
Bu özel sayı, yıkıcı doğal afetler karşısında topluluk direncinin nasıl inşa edilebileceğini aydınlatabilmek amacıyla faydalı topluluk direnci yaklaşımlarını ve başarılı Dünya uygulamalarının sonuçlarını bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Özellikle yıkıcı doğal afetlerin işlevsellik kaybı ve iyileşme süreci açısından bir topluluğun direnci üzerindeki etkilerini, topluluk direnci modellemesinde belirsizlilerin ölçülmesini, yıkıcı doğal afetlerin etkilerine karşı koymak için geliştirilmiş direnç yaklaşımlarını ve topluluk direncini artırmaya yönelik mevcut uygulamalardan çıkarılan kritik dersleri tartışan makaleler beklenmektedir.
Özel sayıya dâhil edilecek makalelerde aşağıdaki konulara öncelik tanınmakla beraber kabul edilecek konular bunlarla sınırlı değildir:
• Topluluk direnci kavramı, yaklaşımlar, modeller, çerçeveler ve toolkitler.
• Vatandaş katılımlı afet yönetişimi ve topluluk direnci
• Topluluk direncinin modellenmesinde belirsizliklerin ölçümü;
• Dünyada başarılı olmuş topluluk direnci yaklaşımları ve uygulamaları
• Afetlere hazırlık, başa çıkma ve toparlanma süreçlerinde sosyal, ekonomik, siyasal ve kültürel faktörlerin rolü
• Doğal afet sonrası topluluk işlevlerinin iyileştirilme süreçlerinin modellenmesi
• Yapay zekâ ve diğer yeni teknolojilerin topluluk direncinde kullanımı
• Sosyal uyum ve afet müdahalesi
• Sosyal medya analitiği ve afet yardımlarının koordinasyonu
• Erken uyarı sistemleri ve topluluk direnci
• Afet risk farkındalığı ve afetlere hazırlık

İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi Hakkında
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 1914’te kurulan ve Türkiye’de sosyolojinin bilimsel disiplin olarak gelişmesine önemli katkılar sağlayan İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü bünyesinde yayımlanmaktadır. İlk sayısı 1917 yılında basılan ve Türkçedeki ilk sosyoloji dergisi olan İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, Web of Science Emerging Sources Citation Index (ESCI) ve TÜBİTAK ULAKBİM TR-Dizin’de taranan, yılda iki kez yayımlanan hakemli akademik bir dergidir (Daha fazla bilgi için bk. https://iupress.istanbul.edu.tr/tr/journal/iusd/home).


Makale Gönderimi Hakkında
Başvurular, 31 Mart 2024 tarihine kadar Türkçe veya İngilizce olarak https://iupress.istanbul.edu.tr/tr/journal/iusd/information/yazim-kurallari adresi üzerinden alınacaktır. Editörlere sorularınız için Mehmet Hanefi Topal (mtopal@klu.edu.tr) ile irtibata geçebilir, teknik sorularınız için sosyolojidergi@istanbul.edu.tr adresine yazabilirsiniz.