Sakarya Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman İlgilenimleri ile Davranışsal Niyetleri Arasındaki İlişkilerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 3, 10 - 24, 27.12.2017

Ersin Eskiler , Gizem Karataş

Öz

Çalışma, Sakarya
Üniversitesi öğrencilerinin serbest zaman etkinliklerinden olan egzersize ilişkin
ilgilenim düzeyleri ile davranışsal niyetleri (tekrar katılım ve tavsiye etme)
arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel
araştırma yaklaşımlarından, korelasyonel araştırma yöntemi ele alınmıştır.
Araştırmaya 381 erkek (_yaş=22.35±2.276) ve 198 kadın (_yaş=21.73±2.185) gönüllü olarak katılmıştır.
Katılımcıların serbest zaman ilgilenim düzeylerini belirlemek üzere, Serbest
Zaman İlgilenim Ölçeği (SZİÖ) ve tekrar katılım ile tavsiye etme niyetlerini
belirlemeye yönelik literatür taraması sonucu belirlenen dört ifadeye anket
formunda yer verilmiştir. Yüz yüze görüşme tekniğiyle elde edilen 579 adet
anket, betimsel istatistikler, faktör, korelasyon ve regresyon analizleriyle
çözümlenmiştir.  Egzersize tekrar katılım
ve tavsiye etme niyetiyle SZİÖ’nin alt boyutları arasında orta ve yüksek
düzeyde, pozitif ve anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. Değişkenler arası kurulan
çoklu doğrusal regresyon analizleri sonucunda; SZİ alt boyutlarının egzersize
tekrar katılım niyeti üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir etkiye sahip
olduğu, ilgili boyutların egzersize katılım niyetindeki toplam varyansın
yaklaşık %54’ünü açıkladığı görülmüştür (F_(5.573)=139.052;p<.05).
İlgili değişkenlerin göreli önem sırası; çekicilik, kendini ifade, sosyal
ilişki özdeşleşme ve önem verme şeklinde oluşmuştur. Tavsiye etme niyetinde,
SZİ alt boyutlarından üç tanesinin istatistiksel açıdan anlamlı bir etkiye
sahip olduğu görülmüştür. İlgili boyutların göreli önem sırası çekicilik,
kendini ifade ve sosyal ilişki şeklinde meydana gelirken, tavsiye etme
niyetindeki toplam varyansın yaklaşık %50’sini açıklamaktadır (F_(3.575)=196.206;p<.001).
İlgili bulgular ışığında, SZİ düzeyi arttıkça egzersize tekrar katılımın ve
tavsiye etme niyetinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Hem sosyal hayatlarında hem
de kampüs yaşamı içerisinde öğrencilerin ilgilenim düzeylerinin yüksek
tutulmasına ve devam ettirilmesine yönelik uygulamalarla öğrencilerin serbest
zamanlarını verimli biçimde değerlendirmelerine imkân sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

serbest zaman, ilgilenim, tüketici davranışları, davranışsal niyet

An Examination of the Relationship between Leisure Time Involvement and Behavioral Intentions in Students’ of Sakarya University

Öz

The aim of this study was to determine the
relationship between leisure time involvement levels and behavioral intentions
(re-participation and recommendation) related to these activities on students’
of Sakarya University. Correlational research method was used. 381 male (_age=22.35±2.276), 198 female (_age=21.73±2.185) students participated
to this research. Leisure Involvement Scale, the four expressions determining
re-participation and recommendation intention were used. 579 questionnaires
obtained by face-to-face interviews were analyzed by descriptive statistics,
factors, correlation, regression analysis on SPSS20.0. It’s found that there
was a positive and significant relationship between re-participation to the
exercise, recommendation intention and subdimensions of the scale at a
moderate, high levels. As a result of the multiple linear regression analysis,
subdimensions of leisure involvement scale had a statistically significant
effect on the re-participation intention to the exercise. Besides, the related
dimensions explained the %54 of a total variance in the re-participation
intention to the exercise (F_(5.573)=139.052;p<.05). The relative
importance degree of a related variables included attraction,
identity-expression, social interaction, identity-affirmation, centrality. The
three of subdimensions of the leisure involvement scale had a statistically
significant effect on the recommendation intention However, the relative
importance degree of the related dimensions were attraction,
identity-expression, social bonding, they explained the %50 of a total variance
in the recommendation intention (F_(3.575)=196.206;p<.001).
Consequently, the level of leisure involvement lead increase in re-participation
to the exercise and recommendation intention. It’s possible to enable activities for students in their social and/or campus life to
evaluate the leisure time of students in an efficient way.

Anahtar Kelimeler

leisure time, involvement, behavioral intention

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y. S., & Eker, H. (2006). Türkiye’deki üniversitelerin sağlık, kültür ve spor dairelerinin işlevsel yönden incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 131-134.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş., & Torlak, Ö. (2002). Modern Pazarlama, Değişim Yayınları, İstanbul.
• Ardahan, F., & Yerlisu Lapa, T. (2010). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmin düzeylerinin cinsiyete ve gelire göre incelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 21(4), 129-136.
• Arslan, Y., & Altay, F. (2009). İlköğretim okul takımlarındaki erkek öğrencilerin spora katılım motivasyonlarının incelenmesi. CBÜ BESBD, 4(2), 59-66.
• Aydın, İ., & Yaşartürk, F. (2016). Rekreasyonal etkinliklere yönelik fitness katılımcılarının ilgilenim düzeyleri: Demografik özelliklere göre durumu. International Journal of Science Culture and Sport. 4(3), 704-711.
• Babakus, E., & Boller, G. W. (1992). An empirical assessment of the SERVQUAL scale. Journal of Business research, 24(3), 253-268.
• Bagozzi, R. P. (1992). The self-regulation of attitudes ıntentions and behavior. Social Psychology Quarterly, 55(2), 178-204.
• Baker, D. A., & Crompton, J. L. (2000). Quality satisfaction and behavioral intentions. Annals of Tourism Research, 27(3), 785-804.
• Blodgett, J. G., Granbois, D. H., & Walters, R. G. (1994). The effects of perceived justice on complainants’negative word-of-mouth behavior and repatronage intentions. Journal of Retailing. 69(4), 399-428.
• Burnkrant, R. E., & Sawyer, A. G. (1983). Effects of involvement and message content on information-processing intensity, (RJ Harris, Ed) Information Processing Research in Advertising. Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale NJ, 43-64.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Veri Analizi El Kitabı, Pegem Akademi, Ankara.
• Calabuig, F., Núñez-Pomar, J., Prado-Gascó, V., & Añó, V. (2013). Effect of price increases on future intentions of sport consumers. Journal of Business Research, 67, 729-733.
• Chang, H. H. (2016). Gender differences in leisure involvement and flow experience in professional extreme sport activities. World Leisure Journal, 59(2), 124-139.
• Chin-Tsai, K. (2013). Leisure involvement leisure benefits quality of life and job satisfaction. International Review of Management and Business Research, 2(2) 421-428.
• Cronin, J. J., Brady, M. K., & Hult G. T. (2000). Assessing the effects of quality value and customer satisfaction on consumer behavioral intentions in service environments. Journal of Retailing, 76(2), 193-218.
• Çalık, N. (1997). Marka bağlılığı ve marka bağlılığına etki eden faktörler. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1/2), 109-120.
• Çilingir, Z. Ç., & Yıldız, S. (2010). Tüketicilerin ürünlere olan ilgileniminin marka sadakati üzerindeki etkisi: Sembolik nitelikteki bir ürün grubu için İstanbul ili pilot çalışması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 6(11), 79-100.
• Gürbüz, B., Çimen, Z., & Aydın, İ. (2015). III. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi: Serbest zaman ilgilenim ölçeği Türkçe formu geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Havitz, M. E., & Dimanche, F. (1999). Leisure involvement revisited: Drive properties and paradoxes. Journal of Leisure Research, 31, 122-149.
• Havitz, M. E., & Howard, D. R. (1995). How enduring is enduring involvement? A seasonal examination of three recreational activities. Journal of Consumer Psychology, 4(3), 255-276.
• Havitz, M. E., Kaczynski, A. T., & Mannell, R. C. (2013). Exploring relationships between physical activity leisure ınvolvement self-efficacy and motivation via participant segmentation. Leisure Sciences, 35, 45-62.
• Havitz, M. E., & Mannell, R. C. (2005). Enduring involvement, situational involvement, and flow in leisure and non-leisure activities. Journal of Leisure Research, (37)2, 152-177.
• Hawkins, B., Foose, A. K., & Binkley, A. L. (2004). Contribution of leisure to the life satisfaction of older adults in Australia and the United States. World Leisure Journal, 46(2) 4-12.
• Heo, J., Lee, Y., Pedersen, P. M., & McCormick, B. P. (2010). Flow experience in the daily lives of older adults: An analysis of the interaction between flow individual differences serious leisure location and social context. Canadian Journal, 29(3), 411-423.
• Huang, C. Y., & Carleton, B. (2003). The relationships among leisure participation, leisure satisfaction and life satisfaction of college students in Taiwan. Journal of Exercise Science and Fitness, 1(2),129-132.
• Jamrozy, U., Backman, S. J., & Backman, K. F. (1996). Involvement and opinion leadership in tourism. Annals of Tourism Research, 23(4), 908-924.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kapferer, J. N., & Laurent, G. (1993). Further evidence on the consumer involvement profile: Five antecedents of involvement. Psychology & Marketing, 10(4), 347-355.
• Kazak, Z. (2004). Sporda güdülenme ölçeğinin Türk sporcuları için güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 15(4), 191-196.
• Kerstetter, D. L., & Kovich, G. M. (1997). An involvement profile of division I women’s basketball spectators. Journal of Sport Management, 2, 234-249.
• Kil, N., Holland, S. M., & Stein, T. V. (2014). Structural relationships between environmental attitudes recreation motivations and environmentally responsible behaviors. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 7, 16-25.
• Koç, E. (2011). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri, (3. Basım), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Konter, E. (2013). Eylemde Bulunan Bir Varlık Olarak İnsan Neden Oynar?, Bassaray Matbaası, İzmir.
• Kyle, G., Absher, J., Norman, W., Hammitt, W., & Jodice, L. (2007). A modified involvement scale. Leisure Studies, 26(4), 399-427.
• Kyle, G. T., & Mowen, A. J. (2005). An examination of the leisure involvement-agency commitment relationship. Journal of Leisure Research, 37(3), 342-363.
• Laurent, G., & Kapferer, J. (1985). Measuring consumer ınvolvement profiles. Journal of Marketting Research, 22(1), 41-53.
• Lee, D., & Trail, G. (2011). The influence of personal values and goals on cognitive and behavioral involvement in sport. Journal of Sport Management, 25, 593-605.
• Lee, T. H., & Shen, Y. L. (2013). The influence of leisure involvement and place attachment on destination loyalty: Evidence from recreationists walking their dogs in urban parks. Journal of Environmental Psychology, 33, 76-85.
• Lin, J., & Hsieh, P. (2005). The influence of technology readiness on satisfaction and behavioral intentions toward self-service technologies. Computers in Human Behavior, 3(23), 1597-1615.
• McIntyre, N., & Pigram, J. J. (1992). Recreation specialization re-examined: The case of vehiclebased campers. Leisure Sciences, 14(1), 3-15.
• Mitchell, A. A. (1979). Involvement: A potentially ımportant mediator of consumer behavior. (WL Wilkie, A Abor, Ed.) Advances in Consumer Research Volume 06, Association for Consumer Research, MI, 191-196.
• Stebbins, R. A. (2016). Serbest Zaman Fikri (Temel İlkeler). (M. Demirel, N. E. Ekinci, Ü. D. Üstün, U. Işık, O. Gümüşgül Çev.), Spor Yayınevi ve Kitabevi, Ankara.
• Sütütemiz, N. (2005). Müşteri Sadakati Belirleyicileri ve Modellerinin Karşılaştırılması: Bankacılık ve Sağlık Sektöründe Bir Araştırma, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi SBE, Sakarya.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using Multivariate Analysis. California State University Harper Collins College Publishers, Northridge.
• Taylor, S. A., & Baker, T. L. (1994). An assessment of the relationship between service quality and customer satisfaction in the formation of consumers' purchase intentions. Journal of Retailing, 70(2),163-178.
• Wiley, C. G. E., Shaw, S. M., & Havitz, M. E. (2000). Men’s and women’s involvement in sports: An examination of the gendered aspects of leisure involvement. Leisure Sciences, 22(1), 19-31.
• Yağmur, R. (2006). Afyon Kocatepe Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencileri İle Farklı Bölümlerdeki Öğrencilerin Serbest Zaman Aktivitelerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi SBE, Afyonkarahisar.
• Yau, M. K., & Packer, T. L. (2002). Health and well-being through T’ai Chi: Perceptions of older adults in Hong Kong. Leisure Studies, 21(2), 163-178.
• Yetim, G., & Argan, M. (2013). II. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi: Boş zaman ilgilenim faktörleri: Boş zaman katılım davranışı ve demografik özelliklere göre durumu, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Yoshida, M., James, J. D., Cronin, J. J. (2013). Sport event innovativeness: Conceptualization measurement and its impact on consumer behavior. Sport Management Review, 16, 68-84.
• Yücenur, G. N., Demirel, N. Ç., Ceylan, C., & Demirel, T. (2011). Hizmet değerinin müşterilerin davranışsal niyetleri üzerindeki etkisinin yapısal eşitlik modeli ile ölçülmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1), 156-168.
• Zeithaml, V. A., Berry, L. L., & Parasuraman, A. (1996). The behavioral consequences of service quality. Journal of Marketing, 60(2), 31-47.
• Zeithaml, V. A., & Bitner, M. J. (2003). Services Marketing: Integrating Customer Focus Across The Firm, McGraw-Hill Irvin, New York.