Sendika İçi Demokrasi ve Sendika İçi Kadın Örgütlenmesi

Yıl 2015, Sayı: 69, 29 - 58, 22.12.2017

Betül Urhan

Öz

Sendikaların değişen sosyal, ekonomik ve siyasal koşullar karşısında yeniden güç

kazanabilmesine ilişkin tartışmalarda, kadın işçilerin örgütlenmesi konusu giderek önem

kazanmaktadır. Sendikaların hiyerarşik ve bürokratik yapılanmalarının, kadınların yeni

örgütlenme deneyimlerini içermekten ve istihdam ilişkilerinin niteliğindeki değişmelere cevap

vermekten uzak olduğu düşüncesi yaygınlaşmaktadır. Bazı gelişmelere rağmen, kadınların

sendikalarda yeterince temsil edilmediği, talepler ve çıkarlar bağlamında dışlandıkları

bilinmektedir. Bu sorunun önemli nedenlerinden birisi sendika demokrasilerinde temsil ve

katılım konusunda görülen cinsiyet açığıdır. Makalede, kadınların sendikalardaki ikincil

konumunu değiştirebilecek araçlardan birisi olan sendika içi kadın örgütlenmesi ile demokrasi

modelleri arasındaki ilişki üzerinde durulacaktır. Ayrıca Türkiye’de sendika içinde kadın

örgütlenmesinin mevcut durumu ve nitelikleri, 2014 yılında yapılan niteliksel araştırmanın

sonuçlarına dayanarak analiz edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

sendika içi demokrasi, kadın, cinsiyet eşitliği stratejileri, cinsiyet demokrasisi

Kaynakça

• Arıcı, K. (2007). Demokratiklik ve Hukuka Uygunluk Açısından Sendika Şube Genel Kurulları, Kamu İş, C.9, S.1, 1-27, http://www.kamu-is.org.tr/pdf/911.pdf. Bernaciak ,M., Gımbrell-Mccormick, R., Hayman, R.(19 Eylül 2017), .Avrupa’da Sendikalar Zor Zamanlara Yaratıcı Tepkiler. İstanbul: Friedrich Ebert Stiftung, http://library.fes.de/pdf- Briskin, L. (1999).Autonomy, Diversity,and Integration: Union Women’s Separate Organizing in North America and Western Europe in Context of Restructuring and Globalization, Women’s Studies İnternational Forum, Vol.22, No.5, 543-554. Broadbent, K. (2007). For Women. By Women:Women-only Unions” Japan Forum, Vol.17, N.12, 213-230. Ecevit Y. (1998). Türkiye’de Ücretli Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Temelinde Analizi 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, İstanbul: Türk Tarih Vakfı Yayını, 267-284. ETUC (4 Ekim 2017), Cinsiyet Eşitliği Eylem Programı, https://www.etuc.org/IMG/pdf/etuc_gender-ark_revised- 3.pdf. Gallagher, D., Strauss, G. (1991). Union Membership Attidues and Particaption, The State of The Union, Strauss, G., Daniel, G. (Ed.), , IRRA. Fiorito Hartmann H (2008). Marksizmle Feminizmin Mutsuz Evliliği, Haz. Savran, G.A, Demiryontan, N. T. (Haz.), Kadının Görünmeyen Emeği, İstanbul: Yordam Kitap, 158-198 Hayman, R. (2001). Küreselleşme Bağlamında Sendikalar ve Çıkarların Temsili, 21.Yüzyılda Sendikal Politika Arayışları, Petrol İş Yayın: İstanbul,.9-30. Jackson, M. P. (1996). Sendikalar, Çev. Eriç Bilgioğlu, Ankara, Öteki Yay. Kirton, G. (2015). Progress Towards Gender Democracy in UK Unions 1987–2012, British Journal of Industrial Relations,53:3 September, 484-507. Kirton, G. (2015). Anatomy of Women’s Participation in Small Professional Unions, Economic end Industrial Democracy, 1-22. Kollantia A., Toplumsal Gelişmede Kadının Konumu, (M.A. İnci, Çev.), İstanbul: İnter Yayınları. Meda D. (2004), Emek Kaybolma Yolunda Bir Değer mi?, (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları. Kirton, G. , Healy, G. (2013). Gender, Union Democracy and Leadership, Gill Kirton, Geraldine Healy (Ed.), Gender and Leadership in Unions, New York: Routledge, 47-72 Ledwith, S. (2012). Gender Politics in Trade Unions.The Representation of Women Between Exclusion and Inclusion, Transfer, Vol.18, N:2,189-199. Meda D. (2004). Emek Kaybolma Yolunda Bir Değer mi?, (Ergüden I., Çev.) İstanbul: İletişim. Parker, J. (2002). Women’s Groups in British Unions, British Journal of Industrial Relations, Vol:40, N:1, 23-48. Perrot, M. (2005). Dışarıya Adım Atmak, Duby G., Perrot M.(Ed.), Kadınların Tarihi, (Fethi A., Çev.), Cil IV İş Bankası Yayınları: İstanbul, 374-397. Salamon, M. (1998). Industrial Relations Theory and Practice. (Third Edition). New York: Prentice Hall,. Sayılan, Fevziye (2008). Kadın Emekçiler ve Sendikalar, Emek Tartışmaları 1, No: 56, İstanbul: DİSK Yayını. 263-285. Scott, Joan W., Kadın İşçi, Duby G., Perrot M.(Ed.), Kadınların Tarihi, (Fethi A., Çev.), Cil IV İş Bankası Yayınları: İstanbul. Toksöz, G., Erdoğdu, S. (1998). Sendikacı Kadın Kimliği, Ankara: İmge. TÜRK İŞ (2011). 21. Olağan Genel Kurul Çalışma Raporu, Ankara. Urhan, B. (2014), Sendikasız Kadınlar Kadınsız Sendikalar, İstanbul: KADAV. Urhan B. (2010). “Kadın Sendikaları”, Feminist Politika, Sayı.7, 5-6. Yıldırım, K. (2013). Osmanlı’da İşçiler, İstanbul: İletişim.