Avrupa Birliği Göç Politikalarının Gelişimi: Misafir İşçi Kabulünden Sığınmacı Akınına

Yıl 2016, Sayı: 70, 1 - 29, 28.12.2017

Mustafa Aykaç Umut Yertüm

Öz

Dünyanın en büyük ekonomik topluluğu olan Avrupa Birliği, vatandaşlarına sağladığı sosyal ve kültürel haklar ile onların refahını arttırmayı amaçlamış ve bunda da çok büyük bir oranda başarılı olmuştur. 1945-1970 yıllarını kapsayan ve II. Dünya Savaşının yaralarının sarılmaya çalışıldığı dönemde başka ülkelerden işçi talep edilmiştir. 1973 yılında meydana gelen petrol krizi ile birlikte AB misafir işçi politikalarını terk ederek göçü sınırlandırma yoluna gitmiş olsa da, misafir işçi döneminde gelenlerin mahkeme yoluyla ailelerini de yanlarına almaları göçmen sayısının artmasını devam ettirmiştir. Sovyetler Birliğinin dağılması ile Doğu Avrupa’dan yoğun göçmen akınına maruz kalan birlik bunun önüne geçebilmek için yeni politikalar ve kurumlar oluşturmuştur. 2000’li yılların başından itibaren birlik dışından nitelikli göçmenlere odaklanan AB, bunu Mavi Kart uygulaması ile sağlama yoluna gitse de, 2010 yılında patlak veren Arap Baharı ile kıyı güvenliği önem kazanmış ve Frontex kurulmuştur. Bu çalışmada Avrupa Birliği göç politikaları; misafir işçi döneminden Arap Baharı sonrası döneme kadar tarihsel bir perspektiften incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Göç, Göç Politikaları

Kaynakça

• Abadan Unat, N.(2002), Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa, İstanbul, Bilgi Yayınları. Akan, Y. ve İbrahim Arslan(2008), Göç Ekonomisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama, Bursa, Ekin Yayınevi. Ataç, K.(1983), “İşçi Göçü: Bazı Kuramsal Sorunlar”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı1, s: 15-23. Balkır, C. ve Berna Kırkkulak. (2014). Uludağ, Antalya'da Yaşayan Yerleşik Yabancı Emekli Göçmenlerin Yerel Ekonomiye Etkisi, Türkiye ve Yeni Uluslararası Göçler, Ankara, Sentez Yayınları. Başaran, F. (1972). “Türkiye’de Beyin Göçü Sorunu”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, Sayı 10, s:133-153. Carrera, S. Joanna Parkin and Leonard den Hertog(2013), “EU migration Policy After The Arap Spring: The Pitfalls of Home Affairs Diplomacy”, Centre for European Policy Studies, Şubat 2013. Castles, S.(2006), “Guesworkers in Europe: A Resurrection”, International Migration Review, Cilt 40, sayı 4, s:741-766. Dietz, B. East West Migration Patterns in Enlargin Europe: The German Case, Osteuropa-Institut Munich, Erişim Tarihi: 01/02/2017, çevrimiçi: http://www.migrationeducation.org/fileadmin/uploads/Dietz_Word-Dokument_FORMATIERT.pdf. Encyclopedia Britannica, Human Migration, Erişim Tarihi: 11/06/2016, çevrimiçi: http://global.britannica.com/topic/human-migration. EU Blue Card Network, Live and work in Europe, Erişim Tarihi: 14/10/2016, çevrımiçi: https://www.apply.eu/. European Border and Coast Guard Agency, Origin, Erişim Tarihi: 12/02/2017, çevrimiçi: http://frontex.europa.eu/about-frontex/origin/. European Border and Coast Guard Agency, Risk Analysis for 2017, Risk Analysis Unit Warsaw, Poland, Şubat 2017. Fargues, P. ve Chritine Fandrich.(2012), “Migration after the Arap Spring”, Migration Policy Centre(EU), Italy. Gençler, A. (2005). Avrupa Birliği’nin Göç Politikası, İ.Ü. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 49, s:173-197. Gençler, A.(2015), Emek Göçü ve Ekonomisi, İstanbul, Der yayınları. Gökbayrak, Ş.(2008), “Uluslararası Göç ve Kalkınma Tartışmaları: Beyin Göçü Üzerine Bir İnceleme ”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi ,Cilt 66, Sayı 3, s:65-82. Grawert, E. (2012). Making a Living in Rural Sudan: Production of Women, Labour Migration of Men and Policies for Peasants’ Needs, New York, Macmillan Press. Güleç, C. (2015). “Avrupa Birliği’nin Göç Politikaları ve Türkiye’ye Yansımaları”, TESAM Akademi Dergisi. Cilt 2, Sayı 2, s:81-100 Hansen, R.(2003), “Migration to Europe since 1945: Its History and its Lessons”, The Political Quarterly, Cilt 74, Sayı 1, s: 25-38. ILO, (2015)“The Contribution of Labour Mobility to Economic Growth”, ILO – OECD and World Bank Group Joint Paper for G20, Ankara. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies (IFRC), (2012). “The Phenomenon of migration: Its significance or meaning in human societies troughout history”. International Organisation for Migration (IOM), (2017) “Migration Flows-Europe”, The UN Migration Agency. International Organization For Migration (IOM), Key Migration Terms, Erişim Tarihi: 11/06/2016, çevrimiçi: http://www.iom.int/key-migration-terms. International Organization for Migration (IOM), (2016), “World Migration”, Erişim Tarihi: 01/08/2016, çevrimiçi: https://www.iom.int/. Jones, A.(2008) A Glossary of The European Union, England, Edinburg Universty Press. Kaczmarczyk, P.(2013), “Migration theories meet reality”, European Universty Institute, Migration Policy Centre, 2013. Kahanec, M. Anzelika Zaiceva ve Klaus F. Zimmermann.(2009), “Lessons from Migration after EU Enlargment”, IZA Discussions Paper Series, Sayı 4230. Kahanec, M. ve Lucia Kurekova.(2011), “European Union and Expansion and Migration”, IZA Policy Paper, Sayı 36, 2011. King, R.(2012), “Theories and Typologies of Migration: An Overview and A Prime”, Willy Brandt Series of Working Papers in International Migration and Ethnic Relations 3/12, Malmö. Kurekova, L.(2011), “Theories of migration: Conceptual review and empirical testing in the context of the EU East-West flows”, Central European Universty, conferance on migration, economic change and social change, s:1-37. Layeb, S.(2015) “Revolutions and the Arap Spring: a comparative analysis between Egypt, Tunisia and Libya”(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Nieuwe Universty Master of Art, Netherlands. Martin, I. ve Alessandra Venturini(2015), A Comprehensive Labour Market Approach to EU Labour Migration Policy, European Universty Institue, Migration Policy Center. Nakhoul, Elif Tuğçe.(2014) Uluslararası İşgücü Göçü ve Türkiye, ÇSGB Uzmanlık Tezi, Ankara. Nana K. Poku ve David T. Graham(2000), Migration, Globalisation and Human Security, Routledge Research in Populatiın and Migration. New York, 2000. National Geographic, What is Human Migration?, Human Migration Guide 6-8, 2005. OECD(2014), “Is migration good for the economy?”, Migration Policy Debate, Mayıs 2014. OECD.(2013), International Migration Outlook, Paris, 2013. Özyakışır, D. (2013). Göç Kuram ve Bölgesel Bir Uygulama, Ankara, Nobel Yayıncılık. Platonova, A. ve Giuliana Urso. (2012). Labour Shortages and Migration Policiy, International Organization for Migration. Population, 2014, by migrant Status and labour force participation, Erişim Tarihi: 11/05/2016, çevrimiçi: https://www.destatis.de/EN/FactsFigures/SocietyState/Population/MigrationIntegration/PersonsMigrationBackground/Tables/MigrantStatusLabourForceParticipation.htm Saver, J.(2014), EU Labour Migration Policies, EU-OECD Dialogue, Brussels. Schmelz, A.(2008) “Colonial Migration and Remembrance in: European Immigration Societies: Perspectives of a Cosmopolitan European Citizenship Education”, Netzwerk Migration in Europa, Berlin. Stark, O. ve David E. Bloom.(2013), The New Economics of Labour Migration, American Economic Association. Stark, O. ve J. Edward Taylor.(1989), “Relative Deprivation and International Migration”, Journal of Demography, Cilt 26, s:1, s:1-14. Tamer Görer, N.(2014), "Hayalet" Göç: Yaşam Kalitesi Arayışında Türkiye Kıyı Yerleşmelerine Yönelen Avrupalı Emekliler, İdeal Kent Kent Araştırmaları Dergisi. Sayı 14, s:206-232. The Guardin, Arab spring prompts biggest migrant wave since second World war, Erişim Tarihi: 10/02/2017, çevrimiçi:, https://www.theguardian.com/world/ commentisfree/2015/jan/03/arab-spring-migrant-wave-instability-war. Thranhardt, D. (2009). The Future Of International Migration to OECD Countries Regional Note Russia and South East Europe, OECD, 2009. Tomanek, A. (2016), Understaning “Migration: International Migration Theories”, Erişim Tarihi: 01/08/2016, çevrimiçi: http://understandingmigration.blogspot.com.tr /2011/03/international-migration-theories.html. United Nations(2015), “International Migrant Stock”, Department of Economic and Social Affairs: Population Division. Unitede Nations(2015), International Migration Report 2015, Department of Economic and Social Affairs. Ünver, C. (2009). “Uluslararası Göç ve Kalkınma Tartışlmalarında Yeni Yaklaşımlar ve Türkiye”, Tisk Akademi. Cilt 8, Sayı 4, s:82-97. Wadsworth, J.(2015), “Immigration and UK Labour Market”, LSE Centre for Economic Performance. World Bank Group, Migration and Remittances Factbook 2016, Third Edition, Worldbank, Erişim Tarihi: 11/06/2016, çevrimiçi: http://www.worldbank.org/en/topic/migrationremittancesdiasporaissues/overview Yasa, İbrahim(1979), “Dış Göçler ve Alamancı Aile”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, Sayı 17, s:82-87. Yıldırımoğlu, Hakan, “Uluslararası Emek Göçü: Almanya’ya Türk Emek Göçü”, Kamu-İş Dergisi, c:8, sayı 1, s:1-24. Yüksel, H. (2014). Güncel Gelişmeler Işığında Sosyal Politika, Bursa, Ekin Yayıncılık.