Reasons for Refusal to Orient to the Job of Job Seekers: A Scale Development Study

Yıl 2023, Sayı: 85, 127 - 142, 30.12.2023

Muhammed Erkam Kocakaya Sude Karanfil Tamer Kübra Yetkin Ayşe Korkmaz Betül Tozar Yüsra Ak

https://doi.org/10.26650/jspc.2023.85.1357939

Öz

Refusal to orient includes failing to apply for a recommended open job position, withdrawing a submitted application, missing a job interview, or rejecting a job offer. Many reasons influence an individual’s decision regarding a job offer. This study aims to establish a scale for identifying the reasons for the decision to refuse to orient to a job recommendation of employment and career consultation. Toward this end, the study reviewed the literature, consulted with experts, conducted a pilot study, and, ultimately, developed the scale. This scale was planned for a sample of 424 participants aged 18 years and above and residing in Sultanbeyli, which is one of the most socioeconomically disadvantaged districts in Istanbul. These individuals were recommended for at least one job but opted to decline the offer. Following the survey process, the study conducted exploratory and confirmatory factor analyses to pinpoint the dimensions that underlie the items of the scale questions. As a result, indicated the formulation of a valid and reliable scale that consists of 19 items, which were categorized under two dimensions, namely, personal reasons and employer and job-related reasons.

Anahtar Kelimeler

Job search, Job referral, Refusal to orient to the job, Unemployment, Scale development

İş Arayanların İşe Yönelmeme Nedenleri: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Öz

İşe yönelmeme, iş arayan ve bir işe yönlendirilen bir bireyin işe başvuru yapmaması, iş görüşmesine gitmemesi, iş teklifini reddetmesi veya iş başı yapmaması gibi durumları içermektedir. İşe yönelmeme birçok farklı nedenden kaynaklanabilmektedir. Bu çalışmanın amacı iş arama sürecinde bir iş ve meslek danışmanı tarafından bir işe yönlendirilen bireylerin işe yönelmeme nedenlerini belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Bu kapsamda, iş arama davranışını ve işin kabul edilmemesini etkileyen potansiyel faktörleri belirlemek amacıyla ulusal ve uluslararası literatür incelenmiş, uzmanlar ile görüşülmüş, pilot uygulama yapılmış ve ölçek formu hazırlanmıştır. Bu form, sosyo-ekonomik yapısı itibarıyla İstanbul’un en dezavantajlı ilçelerinden biri olan Sultanbeyli’de ikamet eden, en az bir işe yönlendirilmesine karşın işe girmemeyi tercih eden, 18 yaş ve üzeri 424 katılımcıdan oluşan bir örnekleme çevrim içi olarak uygulanmıştır. Saha çalışmasının ardından ölçek sorularının altında yatan boyutların keşfedilmesi için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizleri (DFA) yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda çalışmada işe yönelmeme durumu için “bireysel nedenler” ve “iş ve işveren kaynaklı nedenler” olmak üzere iki boyutta kategorize edilen toplam 19 maddeden oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş arama, İşe yönlendirme, İşe yönelmeme, İşsizlik, Ölçek geliştirme

Kaynakça

• Abraham, M., Auspurg, K., Bahr, S., Frodermann, C., Gundert, S., & Hinz, T. (2013). Unemployment and willingness to acceptjob offers: results of a factorial survey experiment. Journal for Labour Market Research, 46(4), 283-305. https://doi.org/10.1007/s12651-013-0142-1 google scholar
• Autor, D. H. (2008). The economics of labor market intermediation: An analytic framework (No. 14348). google scholar
• Arntz M., Wilke R. A. (2006). Unemployment duration in Germany: Individual and regional determinants of local job finding, migration and subsidized employment. ZEW Discussion Paper No. 06-092. google scholar
• Avcu, T. (2019). Yoksulluğun önlenmesinde iradi işsizliğe neden olan “iş beğenmeme davranışı”. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 221-238. https://doi.org/10.33416/baybem.569374 google scholar
• Ayaita, A., Grund, C., & Pütz, L. (2021). Job placement via private vs. public employment agencies: Investigating selection effects and job match quality in Germany (Discussion Paper Series No. 14024). Bonn. google scholar
• Babcock, L., Congdon, W. J., Katz, L. F., & Mullainathan, S. (2012). Notes on behavioral economics and labor market policy. IZA Journal of Labor Policy, 1(2), 1-14. google scholar
• Becker, W. J., Connolly, T., & Slaughter, J. E. (2010). The effect of job offer timing on offer acceptance, performance, and turnover. Personnel Psychology, 63(1), 223-241. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.2009.01167.x google scholar
• Boswell, W. R., Roehling, M. V., LePine, M. A., & Moynihan, L. M. (2003). Individual job-choice decisions and the impact of job attributes and recruitment practices: A longitudinal field study. Human Resource Management, 42(1), 23-37. https://doi.org/10.1002/hrm.10062 google scholar
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi. google scholar
• Chapman, D. S., Uggerslev, K. L., Carroll, S. A., Piasentin, K. A., & Jones, D. A. (2005). Applicant attraction to organizations and job choice: A meta-analytic review of the correlates of recruiting outcomes. Journal of Applied Psychology, 90(5), 928-944. https://doi.org/10.1037/0021-9010.90.5.928 google scholar
• Chapman, D., & Webster, J. (2006). Toward an integrated model of applicant reactions and job choice. International Journal of Human Resource Management, 17(6), 1032-1057. https://doi.org/10.1080/09585190600696572 google scholar
• Devine, T. J., & Kiefer, N. M. (1991). Empirical labor economics: The search approach. New York: Oxford University Press. google scholar
• Diamantopoulos, A., Siguaw, J. A., & Siguaw, J. A. (2000). Introducing LISREL: A guide for the uninitiated. Sage. google scholar
• Doğan, C. D., & Aybek, E. C. (2021). R Shiny ile psikometri ve istatistik uygulamaları. Pegem Akademi. google scholar
• European Commission. (2017). European semester thematic factsheet: Public employment services (PES). Brussels. google scholar
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50. google scholar
• Gazier, B. (1998). Employability: Definitions and trends. In B. Gazier (Ed.), Employability: Concepts and policies (ss. 37-71). Berlin: European Employment Observatory. google scholar
• Green, A. E., Hoyos, M. De, Li, Y., & Owen, D. (2011). Job search study: literature review and analysis of the Labour Force Survey. London. google scholar
• Güler, B. (2011). İşsizlik ve yarattığı psiko-sosyal sorunların öğrenilmiş çaresizlik bağlamında incelenmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. İstanbul Üniversitesi. google scholar
• Günaydın, İ., & Yıldız, B. (2016). Aktif istihdam politikalarının etkililiği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7(17), 264-200. google scholar
• Harold, C. M., Holtz, B. C., Griepentrog, B. K., Brewer, L. M., & Marsh, S. M. (2016). Investigating the effects of applicant justice perceptions on job offer acceptance. Personnel Psychology, 69(1), 199-227. https://doi.org/10.1111/peps.12101 google scholar
• Kalaycı, Ş. (2006). Faktör analizi. Ş. Kalaycıoğlu (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 320-331). İkinci baskı, Ankara: Asil Yayıncılık. google scholar
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge google scholar
• Kanfer, R., Wanberg, C. R., & Kantrowitz, T. M. (2001). Job search and employment: A personality-motivational analysis and meta-analytic review. Journal of Applied Psychology, 86(5), 837-855. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.5.837 google scholar
• Kanyılmaz Polat, E., & Bacak, B. (2018). Yükseköğrenim mezunu işsizlerde işsizliğin psikolojik sonuçları ve işsizlik süresi ilişkisi: Çanakkale örneği. Çalışma İlişkileri Dergisi, 9(2), 24-47. google scholar
• Kley, S. A. (2018). Migration in the face of unemployment and unemployment risk: A case study of temporal and regional effects. Comparative Population Studies, 38(1), 109-136. google scholar
• Koen, J., Klehe, U. C., Van Vianen, A. E. M., Zikic, J., & Nauta, A. (2010). Job-search strategies and reemployment quality: The impact of career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 77(1), 126-139. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2010.02.004 google scholar
• Kümbül Güler, B. (2012). İş arama davranışı: Bütüncül psiko-sosyal Bir yaklaşım. “İş Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14(2), 7-32. google scholar
• Küpeli, Ö. (2014). Pasif işgücü politikaları uygulanan kişilerin aktif işgücü politikaları yolu ile istihdama yönlendirilmesi: Seçilmiş ülke örnekleri. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. google scholar
• Manroop, L., & Richardson, J. (2015). Job search: A multidisciplinary review and research agenda. International Journal of Management Reviews, 18(2), 206-227. doi:10.1111/ymr.12066 google scholar
• McFadyen, R. G., & Thomas, J. P. (1997). Economic and psychological models of job search behavior of the unemployed. Human Relations, 50(12), 1461-1484. https://doi.org/10.1177/001872679705001201 google scholar
• Millington, M. J., Butterworth, R., Fesko, S. L., & McCarthy, H. (1998). The constructs and practices of job placement the constructs and practices of job placement. In R. Parker & E. Szymanski (Ed.), Rehabilitation counseling: Basics and beyond (3rd baskı, ss. 379-409). Austin TX: Pro-Ed. google scholar
• Önel, N. (2006). İş-aile çatışmasının çalışan kadının aile içi ilişkileri üzerine etkileri. Sakarya Üniversitesi. google scholar
• Özçelik Bozkurt, H., & Özkoç, A. G. (2019). Çalışanlarda öznel iyi olma halinin algılanan istihdam edilebilirlik ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisi: Konaklama işletmelerinde bir uygulama. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1), 265-285. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.363 google scholar
• Özen, S., & Can, D. (2018). İnsan kaynakları yöneticilerinin işyerinde toplumsal cinsiyet algıları. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 19(42), 13-34. google scholar
• Porter, C. O. L. H., Conlon, D. E., & Barber, A. E. (2004). The dynamics ofsalary negotiations: Effects on applicants’ justice perceptions and recruitment decisions. International Journal of Conflict Management (C. 15). https://doi.org/10.1108/eb022915 google scholar
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74. google scholar
• Sharone, O. (2007). Constructing unemployed job seekers as professional workers: the depoliticizing work-game of job searching. Qualitative sociology, 30(4), 403-416. doi:10.1007/s11133-007-9071-z google scholar
• Solmaz, U. (2018). Belediyelerin istihdam odaklı sosyal hizmet uygulamaları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1212-1253. google scholar
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinox. google scholar
• Ünal, F. (2003). İstihdam edilebilirlik becerileri ve bu becerilerin kazandırılmasına yönelik stratejiler. Kurgu. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi 26470 Tepebaşı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. google scholar
• Unesco. (2009). Employability. TVETipedia Glossary google scholar
• van Hooft, E. A. J., Kammeyer-Mueller, J. D., Wanberg, C. R., Kanfer, R., & Basbug, G. (2021). Job search and employment success: A quantitative review and future research agenda. Journal of Applied Psychology, 106(5), 674-713. https://doi.org/10.1037/apl0000675 google scholar
• van Hoye, G. (2014). Job-search behavior as a multidimensional construct: A review of different job-search behaviors and sources. (U.-C. Klehe & E. van Hooft, Ed.), The Oxford Handbook of Job Loss and Job Search. New York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199764921.013.009 google scholar
• Van Hoye, G., & Lievens, F. (2009). Tapping the grapevine: A closer look at word-of-mouth as a recruitment source. Journal of Applied Psychology, 94(2), 341-352. https://doi.org/10.1037/a0014066 google scholar
• Wanberg, C. R., Ali, A. A., & Csillag, B. (2020). Job seeking: The process and experience of looking for a job. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 7(January), 315-337. https://doi.org/10.1146/annurev-orgpsych-012119-044939 google scholar
• Yıldız, K., & Çiloğlu Yörübulut, M. (2017). Türkiye’de iş ve meslek danışmanlığı sisteminin işlerliği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, XII(1), 97-109. google scholar