Evaluation of Labour Law Regulations to Protect Family-to-Business Relationships in The Terms of Social Policy

Yıl 2024, Sayı: 86, 145 - 163, 11.07.2024

Merve Çiloğlu Yörübulut

https://doi.org/10.26650/jspc.2024.86.1455419

Öz

Family is an ancient institution that provides humanity shelter from birth to death. The family institution, which has been affected by the fractures throughout history, has continued to exist by adapting. However, this adaptation process has also brought about changes in the structure of families. In postmodern societies, the family, like many other phenomena, faces many threats while being rebuilt on an ambiguous basis. Among the threats to by the family, the central position of the concept of work in social functioning is important. The concept of work lies at the centre of postmodern societies and is critically important. In this manner, where people primarily express themselves through their positions in working life, with technological developments, they become mentally integrated even though they are physically outside the work area. Protecting the family institution, which is an actor in social policy, is only possible by protecting it in working life. The most effective policies that can protect the family during working life can be produced through labour law regulations, which are also an important tool in social policy. This study highlights the need to protect the family in working life, examines the regulations that protect the family in labour law, identifies the issues that need to be protected, and offers suggestions for more effective protection.

Anahtar Kelimeler

Social Policy, Labour Law, Work-Life Balance, Family, Family Protection

İş İlişkisinde Aileyi Koruyan İş Hukuku Düzenlemelerinin Sosyal Politika Açısından Değerlendirilmesi

Öz

Aile, insanlığın doğumdan ölüme kadar sığınağı olan kadim bir kurumdur. Tarih boyunca tüm kırılmalardan etkilenen aile kurumu, uyum sağlayarak varlığını sürdürmüştür. Ancak bu uyum sağlama süreci ailenin yapısında birtakım değişiklikleri de beraberinde getirmiştir. Postmodern toplumlarda aile, bir çok olgu gibi muğlak bir zeminde yeniden inşa edilirken birçok tehditle karşı karşıyadır. Ailenin karşı karşıya kaldığı tehditler arasında çalışma kavramının toplumsal işleyişteki merkezi konumunun önemli bir yeri vardır. Çalışma kavramı, postmodern toplumların merkezinde yer almakta ve gittikçe artan kritik bir öneme sahip olmaktadır. İnsanların kendilerini öncelikli olarak çalışma yaşamındaki konumlarıyla ifade ettikleri bu düzende teknolojik gelişmelerle fiziksel olarak çalışma alanının dışında olunsa da zihinsel olarak bütünleşik hale gelinmektedir. Sosyal politikanın aktörlerinden biri olan aile kurumunun korunabilmesi ancak çalışma yaşamında korunması ile mümkün hale gelmektedir. Aileyi çalışma yaşamında koruyabilecek en etkili politikalar sosyal politikanın da önemli bir aracı olan iş hukuku düzenlemeleri ile üretilebilir. Bu çalışma, ailenin çalışma yaşamında korunması gerektiğine dikkat çekerek, iş hukukunda aileyi koruyan düzenlemeleri incelemekte korunması gereken hususları tespit etmekte ve daha etkili bir koruma için öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika, İş Hukuku, İş-Yaşam Dengesi, Aile, Ailenin Korunması

Kaynakça

• Akgeyik, T. (1998). İşyerinde Cinsel Taciz. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(41), 215-224. google scholar Akıntürk T., Ateş, D. (2024). Aile hukuku. 25. Baskı. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Aktay, N. (2007). İş hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi. google scholar
• Akyiğit, E. (2004). Kısa Çalışma. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi. 19(1), 1-35. google scholar
• Alpagut, G. (2012). İşçinin Sadakat Borcu ve Türk Borçlar Kanunu ile Getirilen Düzenlemeler. Sicil İş Hukuku Dergisi, 7(25), 56-84. google scholar
• Andaç, F. (2018). Sosyal politika bakımından türk çalışma hukuku uygulaması. İstanbul: Legal Yayıncılık. google scholar
• Ansay, T. (1948). Anayasalarda aile kavramı. Türkiye’de Ailenin Değişimi Yasal Açıdan İncelemeler. Ankara: Sosyal Bilimler Derneği Yayını. google scholar
• Arslan Ertürk, A. (2010). Türk iş hukukunda işçinin sadakat borcu. İstanbul: On iki Levha Yayınları. google scholar
• Aydın, M. (2013). Kurumlar sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap., google scholar
• Aydın, U., Demirkaya, S. (2017). Çalışma Yaşamında Aile Dostu İş Hukuku Uygulamaları. İş ve Hayat. 3(6), 72-104. google scholar
• Balkır, Z.G. (2015). Cinsiyet Ayrımcılığı Temelinde İş Yerinde Cinsel Taciz. Hukuk Fakültesi Dergisi, 0(1), 35-59. google scholar
• Barbarosoğlu, F. (2013) Şov ve mahrem. 2. Baskı, İstanbul: Profil Yayıncılık. google scholar
• Bayrak, S. (2019). Türkiye’de İşsizlik Ve Boşanma İlişkisi: 1980-2017 Dönemi İçin Nedensellik Analizi. Çalışma İlişkileri Dergisi, 10(1), 39-54. google scholar
• Berktay, F. (2013). Feminist teoride açılımlar. Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları. 2.Baskı, Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayını. google scholar
• Bowles, S. ve Gintis H. (1982) The Welfare State And Long Term Economic Growth: Marxian, Neoclassical, And Keynesian Approaches. American Economic Review, 72(2), 341-345. google scholar
• Bozkurt, V. (2017). Değişen dünyada sosyoloji. Bursa: Ekin Kitabevi. google scholar
• Canatan, K., Yıldırım, E. (2011). Aile sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap. google scholar
• Ceza Genel Kurulu, 2019/221 E., 2020/312 K. google scholar
• Çelik, N. (2016). İş hukuku dersleri. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Çenberci, M. Sosyal sigortalar kanunu şerhi. Ankara: Olgaç Matbaası. google scholar
• Çil, Ş. (2020). İş uyuşmazlıklarında yargıtay uygulamaları. Ankara: Yetkin Yayınları. google scholar Çökelek, F. (2017). Emzirme Sıklığı ve Süresi Ne Olmalı?. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yenidoğan Dergisi, 2(2), 55-86. google scholar
• ÇSGB, (2023). Asgari Ücret. Retrieved from https://www.csgb.gov.tr/asgari-ucret/, 12.12.2023. google scholar
• Davenport, N. (2008). Mobbing işyerinde duygusal taciz. İstanbul: Sistem Yayıncılık. google scholar
• Değirmencioğlu, M. (2019). Vardiyalı çalışma sistemi çalışanlar için ne kadar iyi?. Journal of Aviation, 3(2), 113-120. google scholar
• Doğan Yenisey, K. (2012). Hizmet Sözleşmesi. Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu, 297-336. google scholar
• Doğan Yenisey, K. (2014). İş hukukunun emredici yapısı. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Doğan, İ. (2016). Aile sosyolojisi. Ankara: Pegem Akademi. google scholar
• Eser, B., Terzi, H. (2008). Türkiye’de Asgari Ücret: Sorunlar Öneriler. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 121-137. google scholar
• Esping-Andersen, G. (1990). Three worlds of welfare capitalism. Princeton: Princeton University Press. google scholar
• EUROSTAT, (2024). Haftalık Ortalama Çalışma Saatleri. Retrieved from https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20230920-1#:~:text=In%202022%2C%20the%20usual%20working,and%20Bulgaria%20(40.2%20both)., 12.12.2023. google scholar
• Galbraith, J. K. (1990). Ekonomi kimden yana. İstanbul: Altın Kitapları. google scholar
• Gönç Şavran, T. (2011). Klasik sosyolojiye katkı 1: ferdinand tönnies ve george simmel. Klasik Sosyoloji Tarihi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını. google scholar
• Gözler, K. (2020) Anayasa hukukunun genel esasları. 15. Baskı. Bursa: Ekin Kitabevi. google scholar
• Güzel, A., Okur, A.R., Caniklioğlu, N. (2019). Sosyal güvenlik hukuku. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Huber, E. R. (1970). Modern Endüstri Toplumunda Hukuk Devleti Ve Sosyal Devlet. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27 (3), 27-51. google scholar
• Hüseyinli N., Özçelik Kaynak, K. (2020). Türk Hukukunda Refakat İzni ve Uygulamadaki Yeri (Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Örneği). Sosyal Güvenlik Dergisi, 10(1), 59-74. google scholar
• Işık Erol, S. (2015). Japon Çalışma Hayatının İki Büyük Problemi: Karoshi ve Karojisatsu. Çalışma Dünyası Dergisi. 0(6), 15-31. google scholar
• Kayhan, N. (2010). Ulusal ve Uluslararası Normlara Göre Türkiye’de Yıllık İzin Hakkı ve Kamuda Alt İşverenlik İzin Uygulaması. Çalışma İlişkileri Dergisi.1(1), 119-149. google scholar
• Keskin, D. A. (2016). Manevi tazminat. Ankara: Yetkin Yayınevi. google scholar
• Korkmaz, A. (2004). Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Türkiye’de Asgari Ücret: 1951-2003. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(7), 53-71. google scholar
• Kudat, A. (1977). Aile ve Yeniden Üretim. Toplum Bilim, (0)2, 94-112. google scholar
• Kurtkan, A. (1977). Fert ve topluluk ilişkileri bakımından şahsiyet ve cemiyet tipolojisi. Fındıkoğlu Armağanı. İstanbul: İst. Üni. İktisat Fak.Yayını. google scholar
• Kutal, G. (1991). Uluslararası Boyutlarıyla Türkiye’de Kısmi Süreli Çalışma ve Geleceği. Hukuki Esasları ve Sosyo Ekonomik Yönleriyle Kısmi Çalışma Paneli, Ankara. google scholar
• Küçükkalay, A. M. (1997). Endüstri Devrimi ve Ekonomik Sonuçlarının Analizi. SDÜ İİİBF Dergisi, (), 51-68. google scholar
• Marshall, G. (2009). Sosyoloji sözlüğü. İstanbul: Bilim Sanat Yayınları. google scholar
• Metin, B. (2015). Gelecek Nesillerin Yaşam Fırsatları İçin Ciddi Bir Tehdit: Çocuk Yoksulluğu. Sosyal Güvenlik Dergisi, 5(2), 166-187. google scholar
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı, M., Ulaş, B. (2019). . 3. Baskı. Ankara: Lykeion. google scholar
• Nacar, B., Karabacak, Y. (2016). Türkiye’de Devlet Bütçesinin Sınıfsal Yapısı: Sosyal Ücret Kavramsallaştırması Temelinde Bir Analiz (20062014). Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 0(34), 79-107. google scholar
• Oğuzman, M., Barlas, K.N. (2012). Medeni hukuk giriş kaynaklar temel kavramlar. 18. Baskı. İstanbul: Vedat Kitapçılık. google scholar
• Öcal, K. E. (2011). İş hukukunda ücret ve uygulaması. Ankara: Seçkin Yayınları. google scholar
• Önal, S. (1990). Aile sosyolojisi. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Özden, B. (2018). Türk İş Hukuku Kapsamında Psikolojik Taciz. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(8), 8-22. google scholar
• Özel, Ç. (2001). Sözleşme Dışı Sorumlulukta Yansıma Zarar ve Giderimine İlişkin Bazı Düşünceler. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 50(4), 81-106. google scholar
• Sarper, S. (2020). İş hukuku. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Standing, G. (2002). Beyond the new paternalism. London: Verso. google scholar
• Şahbaz, İ. (2009). Bir Sosyal Hak Olarak Sağlık Hakkı. TBB Dergisi, 0(86), 405-424. google scholar
• Şakar, M. (2009). Gerekçeli ve içtihatlı iş kanunu yorumu. 4. Baskı. İstanbul: Yaklaşım Yayıncılık. google scholar
• Şakar, M. (2011). İş hukuku uygulaması. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Taşdemir, Y. (2018). Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş Hakkına Genel Bakış. ASEAD, 5(1), 10-23. google scholar
• Taşkent, S. (2020). Açıklamalı- içtihatlı 4857 sayılı kanunu. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Taşkent, S., Eyrenci, Ö., Ulucan, D. (2020) İş hukuku. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• Tekinay, Akman, Burcuoğlu, Altop (1993). Borçlar hukuku genel hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi. google scholar
• Temel, İ., Asal, Ö. (2021). İş Görme Amacı Güden Sözleşme Türleri İle İş Kazası Arasındaki İlişki ve İş Kazasından Doğan Maddi Tazminata İlişkin Esaslar. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 7(1), 83-94. google scholar
• Tuncay C., Ekmekçi, Ö. (2019). Sosyal güvenlik hukuku dersleri. 20. Baskı. İstanbul: Beta Basımevi. google scholar
• TÜRK-İŞ, (2023). Asgari Ücret. Retrieved from https://www.turkis.org.tr/2024-yili-asgari-ucreti-net-17-bin-2-lira-olarak-aciklandi/#:~:text=2024%20YILI%20ASGAR%C4%B0%20%C3%9CCRET%C4%B0%20NET%2017%20B%C4%B0N%202%20L%C4 %B0RA%20OLARAK%20A%C3%87IKLANDI,-2024%20y%C4%B1l%C4%B1nda%20uygulanacak&text=Toplant%C4%B1n%C4%B1n %20ard%C4%B1ndan%20%C3%87al%C4%B1%C5%9Fma%20ve%20Sosyal,lira%20olarak%20belirlendi%C4%9Fini%20ifade%20etti., 12.12.2023. google scholar
• Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, E. 5458, K. 6726, T.22.09.1987. google scholar
• Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, E. 2014/19809, K.2015/6499. google scholar
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 23.6.2008 t. E.2007/42733 K.2008/17109. google scholar
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, E. 2015/14424, K.2017/4612 google scholar
• Yargıtay 9.Hukuk Dairesi, E.2013/1522 K.2013/18228, T.13.6.2013. google scholar
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, E.2018/703, K.2018/1749 google scholar
• Yıldırım, N. (2004). Türkiye’de Boşanma Sebepleri. Bilig, 0(28), 59-81. google scholar
• Yiğit, Y., Uğur, S. (2017). İş Hukuku Açısından Doğum Nedeniyle Ebeveynin Kısmi Süreli Çalışma Hakkı. Trakya Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 71-100. google scholar
• Yücel, K. (2019). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Asgari Ücret Uygulamasının Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi. Politik Ekonomik Kuram, 3(2), 338-364. google scholar
• Zaim, S. (2013). Çalışma ekonomisi. İstanbul: Filiz Kitabevi. google scholar