AZERBAYCAN'DA GELİR DAĞILIMI

Yıl 2011, Sayı: 60, 393 - 432, 25.01.2012

Aygün Musayeva

Öz

Gelir; bir ülkenin sınırları içerisinde bir yılda gerçekleştirilen nihai
mal üretimi karşılığında üretim faktörlerine yapılan ödemeler
toplamına denir. Gelir dağılımı eşitsizliğinin kişi ve toplum üzerindeki
etkileri değişiklik gösterebilmektedir. Ülkeden ülkeye gelir dağılımları
farklılık gösterse bile eşit ve adaletli bir gelir dağılımı bulmak
imkânsızdır. Gelir dağılımı ekonomik bir olgu olmakla birlikte, nüfus
artışından ve dağılımından, toplumun sosyo-kültürel yapısından,
toplumdaki eşitlik ve adalet kavramlarına olan yaklaşımdan
etkilenmektedir. Azerbaycan’da gelir dağılımı eşitsizliğinin
değerlendirilmesi, araştırmacıların nispeten daha az ilgilendiği
alanlardan birisini oluşturmuştur. Genel olarak, farklı araştırmacılar
tarafından çeşitli hesaplamalar yapılmış olsa da ayrıntılı araştırmalar
yapılmamıştır. Bu çalışmada Bağımsızlık sonrası dönemde
Azerbaycan’da yaşanan ekonomik gelişmeler ve gelir dağılımı sorunu
incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gelir, Gelir dağılımı, Yoksulluk, Azerbaycan

Kaynakça

• Aktan, Coşkun Can, Vural, İstiklal Yaşar, “Gelir Dağılımında Adalet(siz)lik ve Gelir Eşit(siz)liği: Terminoloji, Temel Kavramlar ve Ölçüm Yöntemleri”, Coşkun Can Aktan (ed.) Yoksullukla Mücadele Stratejileri, Ankara. Hak- İş Konfederasyonu Yayınları, 2002 (http://www.canaktan.org/ekonomi/ yoksulluk/birinci-bol/aktan-vural-gelir-dagilimi.pdf, Erişim Tarihi: 10.11.2011).
• Atkinson A., Micklewright J. Economic Transformation in Eastern Europe and the Distribution of Income, Cambridge: Cambridge University Press, 1992.
• Azerbaijan Extended Poverty Profile, 2002-2004, Human Development Sector Unit Europe and Central Asia Region, World Bank, 2005.
• Azerbaycan Cumhuriyeti, “Yoksulluğun Azaldılması və İqtisadi İnkişaf üzrə Dövlət Proqramı, İllik Hesabat” Bakü. Büyükdere, Köksal, “Türkiye’de Gelir Dağılımı,” http://www.gumrukkontrolor.org.tr/Yayinlar/Dergiler/51/2.html.
• Çelik, Aziz, “AB Ülkeleri ve Türkiye’de Gelir Eşitsizliği Piyasa Dağılımı- Yeniden Dağılım,” Çalışma ve Toplum, 2004/3, s. 53-91.
• Danışoğlu, Ayşe Çelikel, “Küreselleşmenin Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Üzerindeki Etkileri,” İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 3, 2004, Sayı 5, s. 215-235.
• Demirbugan, M. Alper, “Doğu Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu Ülkelerinin Ekonomik Dönüşüm Sürecinde Temel Eğilimler,” Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Nisan 2006, Sayı: s. 39-50 http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/IIBD/article/viewFile/ 3668/3497(Erişim Tarihi: 14. 02. 2011).
• Derviş, Kemal, “Küreselleşme, Büyüme ve Gelir Dağılımı” http://www.mfa.gov.tr/data/Kutuphane/yayinlar/EkonomikSorunlar Dergisi/sayi27/kuresellesme_buyume_gelir_dagilimi.pdf(Erişim Tarihi: 14. 02. 2011).
• Dollar, David, Aart Kraay, "Trade, Growth, and Poverty," World Bank Policy Research Working Paper, No. 2615, 2001. Falkingham, J. Inequality and poverty in the CIS-7 countries 1989–2002. In S.
• Clinton and S. Sarosh (Eds.), The low income counties of the Commonwealth of Independent States (pp.141–170). Washington, D.C.: The International Monetary Fund, 2004.
• Growing Unequal?: Income distribution and Poverty in OECD Countries. OECD Multilingual Summaries. 2008.
• Güngör, Bayram, “Post-Komünist Geçiş Sürecinde Dünyada ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Ekonomik Kalkınma Çabaları ve Sonuçları, http://cesran.org/index.php?option=com_content&view=article&id=62 7% 3Apost-komuenist-geci-suerecinde-duenyada-ve-orta-asya-tuerkcumhuriyetlerinde-ekonomik-kalknma-cabalar-vesonuclar&Itemid=150&lang=tr
• Habibov, Nazim, Fan, Lida, “Social assistance and the challenges of poverty and inequality in Azerbaijan, a low-income country in transition Journal of Sociology and Social Welfare, March, 2006.
• Kalça, Adem, “Geçiş Ekonomilerinde Yolsuzluk,” http://iibf.ktu.edu.tr/ kisisel/ademkalca/PDF% 20yay% C4% B1nlar% C4% B1m(2)/Ge% C3% A7i% C5% 9F% 20Ekonomilerinde% 20Yolsuzluk-transtation% 20economy% 20and% 20correption.pdf.
• Kalça, Adem, Güngör, Bayram, “Geçiş Ekonomilerinde Kayıtdışı Ekonomi : Nedenleri, Boyutları ve Sonuçları,” iibf.ktu.edu.tr/.../Geçiş%20E konomilerinde%20Yolsuzluk-transtation%20economy%20and %20correption.pdf (Erişim Tarihi: 10. 02. 2011).
• Karaman, Banu, Özçalık, Melih, “Türkiye’de Gelir Dağılımı Eşitsizliğinin Bir Sonucu: Çocuk İşgücü,” Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Yıl:2007, Cilt: 14, Sayı 1, s. 25-40.
• Kurban, Asif, “Azerbaycan’da Gelir Dağılımı,” Lalezar Kitabevi, İstanbul-2009. Lire, Ersado, Azerbaijan’s Household Survey Data: Explaining Why Inequality is So Low WPS4009, World Bank 2005.
• Milanovic, Branko, “Why we all do care about inequality (but are loath to admit it) http://siteresources.worldbank.org/INTDECINEQ/Resources/Why Carepdf.pdf (Erişim Tarihi, 20. 01.2011).
• Milanovic, Branco, “True world income distribution 1988 and 1993:First Calculations based on Household surveys alone,” Economic Journal, Vol.112 (476),51-92, 2002.
• Milanovic, Branco,'The Two Faces of Globalization:Against Globalization As We Know it:, 0303007, Economics Archive at WUSTLE, 2003
• Milanovic, Branko, “Explaining the Increase in Inequality during Transition.” Economics of Transition, 1999. 7(2):299–341.
• Milanovic, Branko, Ersado, Lire. “Reform and Inequality during the Transition: An Analysis using Panel Household Survey Data, 1990–2005,” World Bank Working Paper No. 4780, November-2008, Washington, D.C.
• Öztürk, Lütfü, “Geçiş Ekonomilerinde Bölgelerarası Dengesizlikler: Bir Neden Olarak Piyasa Ekonomisi,” Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 16, 2006, http://yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasdergi/ sbd/sbd16/sbd-16-02.pdf.
• Rınok, truda, i sosialnaya politika v Sentralnoy i Vostoçnoy Evrope. İKS, “DİS”, Moskva, 1997.
• Sarı, Ramazan, “Bolu İl gelişme Planı, Gelir Dağılımı ve İstihdam,” Bolu, 2003.
• Turan, Güngör, “Piyasa Ekonomisine Geçiş Ülkelerinde Yoksulluk ve Gelir Eşitsizliği,” Kamu-İş, Cilt 9, Sayı 2-2007, s. 121-135.
• Turan, Güngör, “Sovyet Sonrası Orta Asya: Sosyalist Devletten Sosyal Devlete Geçiş,” Tasam Yayınları, İstanbul-2006.
• Turan, Güngör, “Piyasa Ekonomisine Geçiş Ülkelerinde Reformlar ve Devletin Yeniden Yapılanması,” Kamu-İş, Cilt 8, Sayı 4/2006.
• UN, “Human Development Index 2007-2008”, EIU Estimates.
• UNDP, “Human Development Report,” <http://hdr.undp.org/hdr2006/pdfs/ report/HDR06-complete.pdf>, 26.12.2006.
• UNU-WIDER. “World Income Inequality Database,” Version 2.0a. United Nation University -Worlds Institute for Development Economics Research. Retrieved September 2005 from http://www.wider.unu.edu/ wiid/wiid.htm.
• Yaşın, Dilek, “Türkiye’de Büyüme, Gelir Dağılımı ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin analizi (1987-2009): Büyüme, Daha Adil Gelir Dağılımını Getirdi Mi? İşsizliği Azalttı Mı? http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/ dilek_yasin.pdf(Erişim Tarihi 14. 02. 2011).
• Yüce, Mehmet, “Kırgızistan’ın Gelir Dağılımına Genel Bir Bakış,” İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Yıl, 2003, Cilt 5, Sayı 1, Sıra 1, No: 40.