Normanlar, “Gesta Roberti Wiscardi” ve Malazgirt Savaşı

Yıl 2020, Sayı: 71, 83 - 90, 28.08.2020

Mustafa Daş

Öz

Bizans İmparatorluğu, 11. yüzyılın ikinci yarısında doğuda, Anadolu için Türklerle mücadele ederken; batıda, İtalya’daki son topraklarını kaptırdığı Normanların Balkanlar’a karşı ilerleyişini durdurma çabası içerisindeydi. Batı’dan gelen Norman tehdidi Bizans’ın Balkanlardaki askerî güçlerini bütünüyle Anadolu için seferber etmesini engellemiştir. Dolayısıyla Normanların, Malazgirt Savaşı’nda Türkler lehine bir rol oynamaları söz konusu olmuştur. Güney İtalya’da Normanların varlığı ve özellikle Robert Guiscard’ın bölgede siyasî bir hâkimiyet oluşturmasını ana tema edinen en önemli Latin-Norman kaynaklarından birisi Guillaume d’Apulie / William of Apulia tarafından yazılan, epik /destansı Gesta Roberti Wiscardi’dir. Malazgirt Savaşı’yla çağdaş olan eserde Robert Guiscard’ın şahsiyeti ve kahramanlığını yüceltmek esas amaçtır. Bu eserde doğal olarak Bizans’a geniş yer verilmekte ve Malazgirt Savaşı’ndan da bahsedilmektedir. Makalemizde Gesta Roberti Wiscardi adlı Norman kaynağının Malazgirt Savaşı hakkındaki kayıtlarına yer verilerek, bu konuda değerlendirmelerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Normanlar, Bizans, Malazgirt Savaşı, Romanos Diogenes, Gauillaume d’Apulie, Gesta Roberti Wiscardi, Türkler

Normans, “Gesta Roberti Wiscardi” and the Battle of Manzikert

Öz

In the second half of the 11th century, while the Byzantine Empire was struggling with Turks for Anatolia in the east, it lost its last territory in Italy in the west and was trying to stop the Normans from advancing towards the Balkans. The Norman threat from the west prevented Byzantium from mobilizing its military forces in the Balkans entirely for Anatolia. Therefore, it so happened that the Normans played a role in favor of the Turks in the Battle of Manzikert. Gesta Roberti Wiscardi, which was written by Guillaume d’Apulie / William of Apulia, is one of the most significant Latin-Norman sources whose main theme is the existence of Normans in South Italy and especially the political control of Robert Guiscard in that region. This work, which is contemporary with the battle of Manzikert, essentially aims to increase the dignity and bravery of Robert Guiscard. Naturally this work also contains information on Byzantium and the battle of Manzikert. In our article, the Norman source, Gesta Roberti Wiscardi will be evaluated in terms of its importance and its information related to the battle of Manzikert.

Anahtar Kelimeler

Normans, Byzantium, Battle of Manzikert, Romanos Diogenes, Gauillaume d’Apulie, Gesta Roberti Wiscardi, Turks

Kaynakça

• Anna Komnena, Alexiade, Malazgirt Sonrası İmparator Alexios Komnenos Döneminin Tarihi, çev. B. Umar, İstanbul 1996.
• Bauer, Susan Wise, Ortaçağ Dünyası, çev. M. Moralı, İstanbul 2014.
• Biodeau Gonthier, D., Mantzikert et les Normands: Les perceptions et les représentation des Byzantins dans la propagande anti-byzantine des chroniqueurs italo-normands du 11e siècle, Mémoire presenté à l’Université de Sherbrooke, 2017.
• Chalandon, F., Histoire de la domination normande en Italie et en Sicile, Paris 1907.
• Chibnall, Marjorie, The Normans, Malden 2006.
• Gölgesiz Karaca, S., “XI. Yüzyılda Bizans-Norman İlişkilerine Bakış”, Tarih İncelemeleri Dergisi, XXVII/1 (2012), s. 101-118.
• Guillaume de Pouille, La geste de Robert Guiscard, ed. ve Fransızca çev. M. Mathieu, Palermo 1961.
• Guillermi Apuliensis, “Gesta Roberti Wiscardi”, M.G.H., Scriptorum, c. IX, 1851, s. 239-298.
• Haskins Homer, C., The Normans in European History, Boston 1915.
• Mathieu, M., “Une soruce négligée de la bataille de Mantzikert: Les “Gesta Roberti Wiscardi” de Guillaume d’Apulie”, Byzantion, c. XX, 1950, s. 89-100.
• Şen, F. Normanların Güney İtalya ve Sicilya Fetihleri, 1059-1130, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon 2015.
• William of Apulia, William Of Apulia, The Deeds of Robert Guiscard, dijital İngilizce çeviri G. A. Loud, 1995 [https://ims.leeds.ac.uk/wp-content/uploads/sites/29/2019/02/William-of-Apulia.pdf] son erişim 07.07.2020.