Turkish, Eastern, and Islamic Image in Travelogues

Yıl 2021, Sayı: 73, 25 - 52, 15.02.2021

Onur Bilge Kula

https://doi.org/10.26650/iutd.741772

Öz

In this article, I examined three travelogues written in different centuries and shaped the Turkish-Eastern-Islamic image. The first of these is Peter the Monk's travelogue “The History of Jerusalem”, which is also categorized as the diary of the first crusade. This travelogue depicting the first mass encounters of Turks and Western Christians on Anatolian soil from Nicaea to Antioch is also a diary. As the travelogue was popularized by the church, it made a lasting “contribution” to the negation of Turkish, Eastern, and Islamic images. The second is Hans Schiltberger's travelogue entitled Ein wunderbarliche unnd kürtzweilige Histori, wie Schildtberger von den Türcken gefangen, unnd wider heymkommen. By describing the impression and subjective experiences that this Bavarian prisoner acquired during his thirty-two years of captivity, he permanently influenced the image of Turkey, the East, and Islam in the West, especially in German-speaking countries. These two travelogues can be considered as documents of a largely negative Turkish image due to the situations and purposes of the authors. The third is Pushkin's journey to Erzurum. The first two of these journeys are articles with a high level of representation, which significantly affect the view of the west of the Turks who as Asian/Eastern people began to settle in Asia Minor, in other words, Anatolia. Pushkin's travelogue is inspired by the Turkish and Eastern image of the West, but at the same time it is an original depiction of a distinguished writer who discusses Turkey-Russia relations.

Anahtar Kelimeler

Robert the Monk, Crusades, Schiltberger, Aleksander Pushkin, Turkish, Islam, East, Asia

Gezi Yazılarında Türk, Doğu ve İslam İmgesi

Öz

Bu yazıda farklı yüzyıllarda yazılmış ve Türk-Doğu-İslam imgesini biçimlendiren üç gezi yazısını irdeledim. Bunlardan ilki Birinci Haçlı Seferi günlüğü olarak da nitelendirilen Keşiş Peter'in 'Kudüs'ün Tarihi' adlı gezi yazısıdır. Türklerle Batılı Hıristiyanların, İznik'ten Hatay'a değin Anadolu topraklarındaki ilk toplu karşılaşmalarını betimleyen bu gezi yazısı aynı zamanda bir günce niteliği taşır. Kilise aracılığıyla da yaygınlaştırıldığı için, Türk, Doğu ve İslam imgelerinin olumsuzlaştırılmasına kalıcı katkı yapmıştır.
İkincisi Hans Schiltberger'in 'Tutsak Düşmesinin ve Geri Dönüşünün Mucizevî Öyküsü' adını taşıyan gezi yazısıdır. Bu Bavyeralı tutsak otuz iki yıl süren tutsaklığı sırasında edindiği izlenim ve öznel deneyimlerini anlatmak suretiyle, Batı'da özellikle de Almanca konuşulan ülkelerde Türk, Doğu ve İslam imgesini kalıcı biçimde etkilemiştir. Bu ilk iki gezi yazısı, yazanların durumları ve amaçları nedeniyle, büyük ölçüde olumsuz bir Türk imgesinin belgeleri olarak değerlendirilebilir.
Üçüncüsüyse, Puşkin'in 'Erzurum Yolcuğu'dur. Bunlardan ilk ikisi, Batı’nın Küçük Asya’da, bir başka deyişle, Anadolu’da, yerleşmeye başlayan ve Asyalı/Doğulu olarak ulamlanan Türklere bakışını önemli ölçüde etkileyen, temsili düzeyi yüksek gezi yazısıdır. Puşkin'in anılan gezi yazısı, Batı'nın Türk ve Doğu imgesinden esinlenmekle birlikte, Türkiye-Rusya ilişkilerini de konulaştıran seçkin bir yazıncının özgün betimlemesidir.

Anahtar Kelimeler

Keşiş Robert, Türk İmgesi, Schiltberger, Puşkin

Kaynakça

• Aleksander Puşkin, Erzurum Yolculuğu, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2001.
• Barbara Haupt (Herausgeberin/yayımlayan): ‘Robertus Monachus: ‘Historia Hierosolymitana- Herzog Gottfried II wie er wider Türgen und hayden gestritten und dz heilige Grab gewunnen hat’; F. Steiner, Wiesbaden 1972.
• Georg Schreiber, Auf den Spuren der Türken, München 1980.
• Heinrich Hagenmeyer, Kreuzzugsbriefe aus den Jahren 1088- 1100. Eine Quellensammlung des ersten Kreuzzuges, Insbruck 1901.
• Onur Bilge Kula, Batı Edebiyatında Oryantalizm I, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2011.
• Onur Bilge Kula, Batı Edebiyatında Türk İmgesi II, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2011.
• Onur Bilge Kula, Batı Felsefesinde Oryantalizm ve Türk İmgesi, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2010.
• Richard F. Kreutel, Osmanische Geschichtsschreiber, III, Graz, Styria Verlag 1958.