Cumhuriyet’in İkinci Yüzyılında Klasik Türk Edebiyatı Araştırmalarının Geleceği: Meseleler, Konular, Vazifeler

Yıl 2024, , 1 - 52, 30.04.2024

Mücahit Kaçar

https://doi.org/10.26650/TUDED2024-1417917

Öz

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun yüzüncü yılı kutlamaları bağlamında, farklı disiplinlerden araştırmacıların geçen yüzyılda kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili çalışmaları değerlendirdikleri, bunlardan hareketle sonraki süreçte nelerin yapılması gerektiği konusunda biraz da muhasebe türünden çalışmalar kaleme aldıkları görülmektedir. Bu çalışmada da gelecekte klasik edebiyat araştırmacılarını bekleyen muhtemel araştırma konularına ve meselelerine değinilerek bu alanda yapılacak işlere, ele alınması gereken problemlere, tamamlanacak eksikliklere ve düzeltilecek yanlışlıklara işaret edilecektir. Çalışmanın ilk bölümünde klasik edebiyat araştırmacılarının sahip olması gereken nitelikler, edebiyat tarihi yazımıyla ilgili meseleler, nüsha tespiti ve metin neşri, diliçi çeviri, metin inceleme ve bağlamsal sözlük çalışmaları ele alınmıştır. İkinci bölümde ise “Tematik Çalışmalar” başlığı altında poetik ve estetik meseleler, tasavvufî edebiyat, edebî tarz, üslup ve eda, Osmanlı tercüme geleneği, Türkçenin belâgati, edebî himaye ve kitap kültürü, mukayeseli çalışmalar, edebî türleri tespit ve tasnif meselesi ile Çağatay Türkçesi metinleri üzerine yapılacak çalışmalarla ilgili tespitler ve öneriler sunulmaktadır. Çalışmanın sonunda ise klasik Türk edebiyatı araştırmacılarının teknolojik gelişmelere ayak uydurarak dijital çalışmalara yönelmesi gerektiğine işaret edilmiştir. Ele alınan meselelerde doğrudan problemin kaynağına işaret etmek ve araştırmacıların dikkatini söz konusu hususla ilgili tespit ve önerilere çekmek amacıyla ana metinde konunun tartışılması ve kaynakların sunulmasından kaçınılmış, dipnotlarda ise önerilere uygun örnek çalışmalara işaret edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı çalışmaları, klasik Türk edebiyatı, metin neşri, metin incelemesi, tematik çalışmalar

The Future of Classical Turkish Literature Studies in the Second Century of the Republic of Türkiye: Issues, Topics, and Duties

Öz

In the context of the centenary celebrations of the founding of the Republic of Türkiye, researchers from different disciplines are seen to have evaluated studies related to their fields of expertise over the last century and to have written some accounting-type studies on what should be done in the future based on these. This study will touch on the possible research topics and issues that await classical literature researchers in the next century and point out the problems that need to be addressed in this field, the deficiencies to be filled, the mistakes to be corrected, and the work to be done. The study presents findings and suggestions on the following topics: The qualifications classical literature researchers should have, text identification and publication, intralingual translation, text analysis, the use of dictionaries in text commentaries, Turkish rhetoric, Sufi literature, literary genres, poetic studies, the Ottoman translation tradition, comparative studies, Chagatai Turkish texts, literary patronage, book culture and the importance of digital studies. The main text has avoided discussion of the subject and presentation of sources and pointed out sample studies suitable for suggestions in footnotes in order to directly point to the source of the problem regarding the issues being discussed and to draw researchers’ attention to findings and suggestions regarding these issues.

Anahtar Kelimeler

Ottoman studies, classical Turkish literature, text publication, text analysis, thematic studies

Kaynakça

• Açıkgöz, C. (2017). Hayâlî Bey Dîvânı’nın harfü’l-yâ bölümündeki 95 ve 96. gazeller kime ait? Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2(1), 1-8. google scholar
• Açıkgöz, C. (2021a). Hem Vecdî hem de Fuzûlî divanlarında bulunan iki rubai üzerine. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 11(22), 169-188. google scholar
• Açıkgöz, C. (2021). Figânî Divançesi’ndeki XXII. gazel kime ait? Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi (54), 220-229: google scholar
• Açıl, B. (2014). Bir tür mü tarz mı? Klasik Türk edebiyatında alegori. Divan: Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi (37), 145-67. google scholar
• Açıl, B. (2015a). Klasik Türk şiirinde estetik bir unsur olarak çiçekler. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (5), 1-28. google scholar
• Açıl, B. (2015b). Kitap kültürü çalışmalarının genel seyri: Bir medhal. B. Açıl (Ed.) Osmanlı Kitap Kültürü: Carullah Efendi Kütüphanesi ve Derkenar Notları içinde (1-15). Ankara: Nobel Yayıncılık. google scholar
• Açıl, B. (2021). İ’câzın tezahürü olarak mu’cize: Klasik türk şiirinin estetik gayesi. H. Aynur vd. (ed.) Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları XV-Osmanlı Edebî Metinlerinde Teoriden Pratiğe: Belâgat içinde (162-207). İstanbul: Klasik Yayınları. google scholar
• Açıl, B. (2022). Klasik Türk edebiyatında aşk: Kökenleri, failleri ve öteki. A. Oktay (Ed.) Klasik Türk Edebiyatında Öteki içinde (87-115). Konya: Çizgi Kitabevi. google scholar
• Açıl, B. (2023). Klasik Türk şiirinde estetik ve poetikanın kaynağı olarak hadis. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 63(2), 1-18. google scholar
• 104 Hâyîde edâya sunma kim el / Bir kere dahi demişler evvel: (Ağızdan ağıza geçerek) çiğnenmiş edaya ve önceden defalarca söylenmiş söze tenezzül etme (Doğan, 2011, s 187). google scholar
• Açıl, B., Yazar, S., Turgut, K., Kavak, Ö. (2022). Tenkitli Neşir Kılavuzu (Osmanlı Türkçesi Metinleri İçin). İstanbul: İSAM Yayınları. google scholar
• Akdağ, A. (2018). Telhîsü’l-miftâh’ın Türkçe tercümeleri ve mütercimi bilinmeyen Türkçe bir tercümesi (metin-inceleme). (Doktora Tezi). Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. google scholar
• Akdağ, A. (2023). Belâgat kitaplarında cinâs-ı nâkıs çeşitlerinin isimlendirilmesi konusundaki tutarsızlıklar. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 31(31), 1-20. google scholar
• Akdağ, A. (2023). Metin incelemelerinde müelliflerle ilgili hususların tespitinde karinelerin önemine dair. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (34), 330-348. google scholar
• Aksan, D. (1987). Anlambilimi ve Türk Anlambilimi. Ankara: Ankara Üniversitesi DTCF Yayınları. google scholar
• Aksoy, H. (1995). Fetihnâme. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (s. 470-472), 12, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. google scholar
• Aladağ F. (2020). Dijital beşerî bilimler ve Türkiye araştırmaları: Bir literatür değerlendirmesi. TALİD. 18(36), 773-796. google scholar
• Armutlu, S. (2020), Gazel Felsefesi. İstanbul: Kesit Yayınları. google scholar
• Armutlu, S. (2022), “Alî Şîr Nevâyî’nin Hâfız-ı Şîrâzî’nin gazellerine yazdığı tetebbular üzerine düşünceler. A. Kartal ve S. Eraslan (Ed.), Türk Dilinin Başçısı Alî Şîr Nevâyî-1 içinde (s. 95-115), Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Arslan, Ö. (2021). Necâtî Bey’in XV. ve XVI. yüzyıl klasik Türk şiirine tesiri. (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Arslan, Ö. (2022). XVI. yüzyıl klasik Türk şiirinin eleştirel kaynaklarında üslup/tarz kavramının değerlendirilme biçimleri. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 29(29), 178-215. google scholar
• Aslan, Ü. (2018). Şâhî Divanı’nın iki yeni yazma nüshası. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (11), 99-126. google scholar
• Ayçiçeği, B. (2021). Divan şiirinde mecazî yapının inşası için Arapça gramer terimlerinin kullanımı. İskender Pala Armağanı içinde (s. 208-235.). İstanbul: Kapı Yayınları. google scholar
• Aynur, H. (2020). Gölgelenen sultan unutulan yıllar: I. Mahmud ve dönemi (1730-1754). İstanbul: Dergâh Yayınları. google scholar
• Aynur ve ark. (2006). Sözde ve Anlamda Farklılaşma: Sebk-i Hindî. İstanbul: Turkuaz Yayınları. google scholar
• Ayvazoğlu, B. (1989). İslam estetiği ve insan. İstanbul: Çağ Yayınları. google scholar
• Ayvazoğlu, B. (2000). İlmü’l-cemâl. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (s. 146-148), 22, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. google scholar
• Babacan, İ. (2021). Sebk-i Hindî nedir ve klasik Türk edebiyatı metinlerinde nasıl tespit edilmelidir? M. E. Harmancı, M. Kuzubaş, M. Özdemir, G. Tanrıbuyurdu Ed. Edebiyatta Üslup Meselesi içinde (s. 125-137.). Ankara: İksad Global Yay. google scholar
• Bahadır, S. C. (2014). Nedim’in hikemi yönü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 7(34), 19-29. google scholar
• Bahadır, S. C. (2018). “Sâye” kelimesi hakkında bazı mülahazalar. Littera Turca: Journal of Turkish Language and Literature 4(4), 914-926. google scholar
• Bardakçı, R. (2013). Cumhuriyet döneminde yayımlanmış mesneviler üzerine-I. Turkish Studies 8(1), 1001. google scholar
• Bekiroğlu, H. (2019). Yazma eserlerden kodikoloji’ye: Tahkike giriş. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 23(2), 855-889. google scholar
• Bilkan, Ali Fuat (2007). Sebk-i Hindî çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 5(9), 359-388. google scholar
• Canım, R. (2010). Divan edebiyatında türler. Ankara: Grafiker Yayınları. google scholar
• Coşkun, M. (2011). Klasik Türk şairinin poetikası üzerine. Bilig 56(56), 57-80. google scholar
• Çakır, M. (2013). Büzürcmihr-i Hakîm>in Nûşirevân-ı Âdil adına yazdığı Zafer-nâme’nin Türkçe tercümeleri üzerine bir değerlendirme ve bir zafer-nâme tercümesi. A. Kartal ve M. M. Tulum (Ed.), Ahmet Atilla Şentürk Armağanı içinde (s. 167-186). İstanbul: Akademik Kitaplar. google scholar
• Çakır, M. (2015). Öğütler kitabı: Râhatü’l-insân ve zafer-nâme metinleri. İstanbul: Büyüyenay Yayınları. google scholar
• Çakır, M. ve Kaytaz, F. (2013). Behiştî Ahmed Çelebi’nin yazdığı Osmanlı tarihi’nin (vâridât-ı sübhânî ve fütûhât-ı Osmânî) bilinmeyen eksik kısmına dair. Journal of Turkish Studies 8(11), 99-112. google scholar
• Çakır M. ve Koncu H. (2021). “Hıdîv-i mülksitânun vezîr-i mümtâzı” Şehîd Ali Paşa’nın hâmîliği. Littera Turca: Journal of Turkish Language and Literature. 7(4):1018-1064. google scholar
• Çakır M. ve Koncu H. (2022). Şeyyâd Hamza’nın yeni bir eseri üzerine: Dâsitân-ı Nemrûd ‘aleyhi’l-la‘ne ve ibrâhîm ‘aleyhi’s-selâm. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 29(29), 478-515. google scholar
• Çalışır, M. F. (2021). Vişnezâde İzzetî Mehmed Efendi (ö. 1092/1681): Kazasker, şâir ve hâmî”. Hikmet - Akademik Edebiyat Dergisi. Yûnus Emre’den Mehmed Âkif’e Şiir Özel Sayısı, 179-192. google scholar
• Çelik Vural, B. (2021). Hayâlî Bey Dîvânı (inceleme-tenkitli metin-dil içi çeviri) (Doktora Tezi). Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Çetin, E. (2023). Yahya Nazîm çelebi’nin hayatına dair yeni bilgiler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 31(31), 153-164. google scholar
• Dandan, E. (2021). Büzürcmihr’in Zafername’sinin Türkçe bir şerhi: Osman Rasih’in Mükâlemât-ı Edebiyye’si”. Hikmet - Akademik Edebiyat Dergisi 15(15), 181-248. google scholar
• Demir, F. (2013). Aristoteles’in, Novalis’in ve Todorov’un metinleri bağlamında poetikanın tarihsel gelişimi. The Journal of Academic Social Science Studies 6(6), 433-453. google scholar
• Diriöz, M. (1994). Eserlerine Göre Nâbî. İstanbul: Fey Vakfı Yayınları. google scholar
• Doğan, M. N. (2002). Fuzûlî’nin Poetikası. İstanbul: Ötüken Yayınları. google scholar
• Doğan, M. N. (2011). Hüsn ü Aşk (7. bs). İstanbul: Yelkenli Yayınevi. google scholar
• Doğan, M. N. (2022). Renkli Görseller Eşliğinde Hüsn ü Aşk notları. İstanbul: Yelkenli Kitabevi. google scholar
• Duman, M. (2022), Divan Edebiyatında Edebî Muhitler: III. Ahmed ve I. Mahmud Dönemi (1703-1754). (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Durmuş, T. I. (2009). Tutsan Elini Ben Fakirin: Osmanlı Edebiyatında Hamilik Geleneği. İstanbul: Doğan Kitap. google scholar
• Durmuş, T. I. (2021). Divanlarda kendilerine sunulan övgü şiirleri üzerinden Osmanlı sanatına katkı sunan aileler üzerine tespitler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 26(26), 143-220. google scholar
• Egüz, E. (2012). Dilek kelimesinin anlamları ve Divan şiirindeki kullanımı üzerine. IV. Genç Bilim Adamları Sempozyumu Bildirileri Kitabı içinde, Ankara: Gazi Üniversitesi. google scholar
• Erkal, A. (2010). Divan şiirinde Şebistân-ı Hayâl tarzı üzerine. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 16(41), 35-45. google scholar
• Ersoy, E. ve Ay, Ü. (2017). Hoca Dehhânî Divanı. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları. google scholar
• Ertürkoğlu, E. (2023). Osmanlı dönemi tercüme geleneğinde satıraltı tercüme tekniği. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 30(30), 131-181. google scholar
• Erünsal, İ. E. (2024). Arşiv Kayıtları, Yazma Eserler ve Kayıp Metinler. (2. bs.). İstanbul: Timaş Yayınları. google scholar
• Fleischer, C. H. (1996). Osmanlı İmparatorluğu’nda Aydın ve Bürokrat: Tarihçi Mustafa Ali (A. Ortaç, Çev.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. google scholar
• Gacek, A. (2017). Arapça El Yazmaları İçin Rehber (A. Benli ve C. Kaya, Çev.). İstanbul: Klasik Yayınları. google scholar
• Güleç, İ. (2011). Klasik Türk edebiyatı metinleri nasıl şerh edilmeli?. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 42(42), 83-111. google scholar
• Güler, Ö. F. (2023). Şerh-i Manzûme-i İshak Efendi (Şerhu Nazmi’l-Le‘âlî) (İnceleme-Metin). İstanbul: Son Çağ Yay. google scholar
• Gür, N. (2014). Klasik Türk edebiyatında takriz. (Doktora Tezi). Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Gür, N. (2017). Edebiyat tarihi yazımında bir kaynak olarak takrizler ve sıra dışı iki örnek. Erdem, (7172), 91-116. google scholar
• Gür, N. (2019). Takriz bir tür müdür? Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 3(4), 390-408. google scholar
• Gürer, A. (2000). Şeyh Gâlib hakkında yeni bilgiler. Türkoloji Dergisi XIII(1), 203-225. google scholar
• Holbrook, V.R. (2005). Aşkın Okunmaz Kıyıları (E. Köroğlu ve E. Kılıç, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
• Holbrook, V.R. (2017). Hüsn ü Aşk’ın arkeolojisi. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1(1), 41-50. google scholar
• İpekten, H. (1996). Divan Edebiyatında Edebî Muhitler. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. google scholar
• Kaçalin, M. (2011). Niyâzî-Nevâyî’nin Sözleri ve Çağatayca Tanıklar: El-Lugâtu‘n-Nevâ’iyye ve‘l-İstişhâdâtu’l-Cagatâ’iyye: Giriş - Metin - Dizinler - Tıpkıbaskı. Ankara: TDK Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2011). Şiire ve söz sanatlarına dair bir mesnevî: Hasan Yaver’in “Kitab-ı Fenniyye-i Eşâr» isimli eseri. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi (40), 96-140. google scholar
• Kaçar, M. (2012). Hadîkatü’l-Fünûn: Türkçe Telîf Edilmiş Bir Belâgat Kitabı. İstanbul: Okur Akademi. google scholar
• Kaçar, M. (2015a). Bâkî’nin dilinden Kanuni’nin son seferi: Fezâil-i Cihad’da yer alan Sigetvar-nâme. Littera Turca 1(1), 27-46. google scholar
• Kaçar, M. (2015b). Bir anlatım tarzı olarak taliku’l-muhâl bi’l-muhâl. Turkish Studies 10(16), 739-750. google scholar
• Kaçar, M. (2018). Hayâlî Bey’in Müyessiretü’l-ulûm’da şerh edilen gazeli. Hikmet-Akademik Edebiyat Dergisi. Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan Özel Sayısı. 172-186. google scholar
• Kaçar, M. (2019). Fuzûlî’nin Rûh-nâme’sinin bilinmeyen bir tercümesi: Sadrî-i Vânî’nin Behcetü’l-İrfân’ı. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi (23), 503-542. google scholar
• Kaçar, M. (2021a). Molla Câmî’nin Manzûme-i Muammâsına Salâhaddîn-i Uşşâkî tarafından yapılan şerh. T. Karaayak ve U. Uzunkaya (Ed.), Esengü Bitig: Doğumunun 60. Yılında Zühal Ölmez Armağanı içinde (s. 473-484)). İstanbul: Kesit Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2021b). Şiir şerhlerinde tıp ve ecza metinlerinden yararlanma imkânı: Nizâmü’l-edviye örneği. S. Murad ve M. Kaçar (Ed.), Sakızlı İsa Efendi ve Nizâmü’l- Edviye’si Üzerine İncelemeler içinde (s. 411-433). İstanbul: DBY Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2022b). Arşiv belgeleri ışığında Şeyh Galip ve şiirleri hakkında yeni bilgiler. M. Kaçar, Ö. Arslan ve Y. Karakuş (Ed.), Mevlevilik, Mevlana ve Şeyh Galip Üzerine İncelemeler içinde (s. 245260). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2022c). Diliçi çeviride “notlandırma” üzerine. S. Yazar ve M. Kaçar (Ed.), Teoriden Pratiğe Türk Edebiyatında Diliçi Çeviri içinde (s. 121-151). İstanbul: Ketebe Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2022d). 17. yüzyıl Anadolu sahası Türkçe belagat çalışmalarında yapısal dönüşüm ve telhîsu’l-miftâh etkisi. H. Koncu ve N. Seçgin (Ed.), 17. Yüzyıl Işığında Osmanlı içinde (419-427). İstanbul: DBY Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2023a). Nükte”nin olumsuz anlamları üzerine bazı dikkatler. M. Kaçar ve ark. (Ed.), 60. Doğum Yılı Münasebetiyle Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç Armağanı içinde (s. 191-202). İstanbul: DBY Yayınları. google scholar
• Kaçar, M. (2023b). Mahmûd b. Edhem’in II. Bayezid’e sunduğu Gülşen-i İnşâ’nın farklı versiyonları üzerine. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 30(30), 271-283. google scholar
• Kaçar, M. ve Murad, S. (2017). Sözlükçülük tarihimize yeni bir halka veya Karahisari’nin yok sayılan eseri: Ahteri-yi Sagîr. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, (37), 123-136. google scholar
• Kaçar, M. ve Özden, S. (2020). Hubbî’nin kayıp Hurşîd u Cemşîd mesnevisinin minyatürlü bir nüshası. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 25(25), 491-514. google scholar
• Kaçar, M. ve Güneş, B. (2021). Belâgat terimleri yerine kullanılan terimlere dâir. H. Aynur ve ark. (Ed.), Osmanlı Edebi Metinlerinde Teoriden Pratiğe Belagat içinde (s. 228-268). İstanbul: Klasik Yayınları. google scholar
• Karadeniz, M. U. (2018). İslam Sanatları Estetiği Açısından Klasik Türk Şiiri. (Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Karadeniz, M. U. (2019). Klasik Türk şiirine İslam sanatları estetiğinin bir yansıması: “Eş’âr-ı Perîşân”. TEKE Dergisi (12), 201-219. google scholar
• Karadeniz, M. U. (2022a). Bir Musavver Nur: Klasik Türk Şiirinde Işık Estetiği. İstanbul: Kitabevi Yayınları. google scholar
• Karadeniz, M. U. (2022b). Klasik Türk Şiiri ve İşrâk Felsefesi. Kültür Araştırmaları Dergisi (12), 201-219. google scholar
• Karakuş, Y. (2021). Klasik Türk şiirinde “fitne” kelimesinin “köpek” anlamıyla kullanımına dair. Littera Turca 7(2), 389-400. google scholar
• Karavelioğlu, M. (2020). Kazasker Müeyyedzade Abdurrahman Çelebi’nin edebi muhiti. Türk Kültürü İncelemeleri 44(44), 273-306. google scholar
• Kayapınar, Z. (2023). Farsça emsâl sözlüklerindeki çok anlamlı kelimeler ve Muhammed Necîb’in Lügat-i Tedkîkât-i Fürsiyye-i Necîb’i (İnceleme-Metin). (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Kılıç, H. (1989). Ahterî. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (s. 184-185), 2, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. google scholar
• Kılıç, M. E. (2012). Sufi ve Şiir: Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası. (10. bs.), İstanbul: İnsan Yayınları. google scholar
• Kırbıyık, M. (2000). Ferrî Mehmed’in bir gazelinin şerhine dâir. SÜ Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (7), 343-360. google scholar
• Kırkkılıç, A. ve Sancak, Y. (2017). Ahterî-yi Kebîr. Ankara: TDK Yayınları. google scholar
• Koç, T. (2021). İslam Estetiği. İstanbul: İSAM Yayınları. google scholar
• Kolbaş, O. (2023). Ahmed Fakih: Kitâbu Evsâfi’l-Mesâcidi’ş-Şerîfe [İnceleme-Tenkitli Metin-Tıpkıbasım]. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. google scholar
• Kortantamer, T. (1993). Genç Edebiyat Araştırmacısının Yanlışları. Türklük Araştırmaları Dergisi, (7), 337-368. google scholar
• Köksal, M. F. (2001). Bir okçuluk terimi: “kurban” ve divan şiirinde kullanımı üzerine. Türklük Bilimi Araştırmaları, (9), 191-210. google scholar
• Köksal, M. F. (2005) Yanıltıcı mahlaslar yahut İbni Kemâl’in ettikleri. Türk Edebiyatı, (376), 21-24. google scholar
• Köksal, M. F. (2014). Yûnus Emre Divanı’nın yeni bir nüshası ve Yûnus’un yayımlanmamış şiirleri. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, (30), 161-192. google scholar
• Köksal, M. F. (2020). Yaygın bir yanlıştan hareketle: leff ü neşr sanatı ve problemleri. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, (24), 351-406. google scholar
• Köksal, M. F. ve Babaarslan, G. (2021). Türkçe Divanlar Kataloğu. İstanbul: DBY Yayınları. google scholar
• Köksal, M. F. (2022). Süleyman Çelebi ve Vesîletü’n-Necât (İnceleme-Tenkitli Metin-Diliçi Çeviri-Açıklamalı Dizin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. google scholar
• Köksal, M. F. (2023a). “Hengâme” hengâmesi veya şair aslında ne diyor?. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 31(31), 438-459. google scholar
• Köksal, M. F. (2023b). Bâkî Dîvânı’nın yeni bir nüshası ve Bâkî’nin dîvân neşirlerinde bulunmayan şiirleri. Bilig, (104), 27-53. google scholar
• Köksal, M. F. (2023c). Cumhuriyetin 100. Yılında klasik Türk edebiyatı çalışmaları. Türk Yurdu, 112(429), 131-132. google scholar
• Köksal, M. F. ve Kütük, R. (2022). Vesîletü’n-necât’ın en eski nüshası ve Süleyman Çelebi’nin bilinmeyen şiirleri. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 28(28), 393-430. google scholar
• Köprülü, M. F. (1996). Türk edebiyat tarihinde usul. Edebiyat Araştırmaları I içinde (s. 3-47). İstanbul: Ötüken Yayınları. google scholar
• Macit, M. (1997). Nedim Divanı. Ankara: Akçağ Yayınları. google scholar
• Muhacır, E. (2023). Osmanlıda okuma gelenekleri ve kültürü üzerine bir değerlendirme. Library Archive and Museum Research Journal 4(2), 201-216. google scholar
• Okuyucu, C. (2015). Divan Edebiyatı Estetiği, İstanbul: Kapı Yayınları. google scholar
• Okuyucu, C. ve Yazar, S. (2020). Tuhfetu’l-İhvan: XVI. Yüzyıldan Bir Kâtibin Sergüzeşti, Bosnalı İntizâmî. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları. google scholar
• Ölmez, Z. ve Kaçar, M. (2022). Nevâyî şiirlerini anlamaya giriş: bir yöntem önerisi. A. Kartal ve S. Eraslan (Ed.), Türk Dilinin Başçısı: Ali Şîr Nevâyî içinde (s. 516-535), Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Önal Kılıç, S. (2016). XVIII. yüzyılda bir edebî muhit olarak Koca Ragıp Paşa konağı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 25(4), 147-158. google scholar
• Özbay Kara, Özge. (2023). IV. Mehmet Devri Kültür ve Edebiyatı. (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Özden, S., Karakuş, Y. ve Arslan, Ö. (2023). Ayşe Hubbî: Hurşîd ü Cemşîd. İstanbul: DBY Yayınları. google scholar
• Özden, S. (2022). Şeyh Galip Divanı’nda musiki. M. Kaçar, Ö. Arslan, Y. Karakuş (Ed.) Mevlevilik, Mevlana ve Şeyh Galip Üzerine İncelemeler içinde (371-406), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınevi. google scholar
• Özgül, M. K. (2013), Edebiyat Tarihine Manifestik Bir Bakış. Turkish Studies 8(9), 2685-2700. google scholar
• Öztürk, U. (2022). III. Murad dönemi yazılı kültürü. (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Özyıldırım, A. E. (2002). Nedim>in meşhur beytine Vakanüvis Esad Efendimin şerhi. Türkoloji Dergisi XV(1), 139-143. google scholar
• Özyıldırım, A. E. (2016). Bir Tanzimat âlimi neler okurdu: Arif Hilmi Efendi’nin kitaplarına ait matbu ve meçhul kütüb defteri. Müteferrika (49), 39-82. google scholar
• Özyıldırım, A. E. (2017). Tarihi seyri içinde divan şiiri metinlerinin popüler yayınları: amaç neydi sonuç ne oldu. H. Aynur, H. Koncu, M. Çakır, A. E. Özyıldırım (Ed.) Metin Neşri içinde (65-87), İstanbul: Klasik Yayınları. google scholar
• Özyıldırım, A. E. (2020). Divan-ı Haşim Efendi 1252>de mi basıldı: Bir yaygın yanlışın tashihi ve yeni sorular. Müteferrika, (58), 41-54. google scholar
• Pire, Ş. (2022). Yazmalarda gizlenen hikâyeler: Bâkî Divanı yazmaları üzerinden Bâkî ve şiiri. (Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Saraç, M. A. Y. (1999). Divan tahlilleri üzerine. İlmi Araştırmalar, (8), 209-219. google scholar
• Saraç, M. A. Y. (2004). Osmanlı döneminde belâgat çalışmaları. Journal of Turkish Studies, (27), 330-334. google scholar
• Saraç, A. E. (2023). Modern metin tenkidi ve tesisi usulünün Türkiye>ye girişi. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 63(2), 93-113. google scholar
• Saygın, M. (2022). Ali Şîr Nevâyî’nin Garâibü’s-sıgar adlı divanının tahlili. (Doktora Tezi). Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Selçuk, B. (2015). Akademik çalışmaların tarihçesi ve klasik edebiyat araştırmalarının ufukları. Ö. Şenödeyici (Ed.), Osmanlı Edebi Metinlerini Anlama Kılavuzu içinde (s. 609-656). İstanbul: Kesit Yayınları. google scholar
• Sinan Nizam, B. (2020a). Cümleniz sıhhat ile sağ olasız: Sıhhatname literatürüne zeyl. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 25(25), 729-807. google scholar
• Sinan Nizam, B. (2020b). Sıhhatname türüyle ilgili bazı problem, tespit ve düşünceler. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi 7(2), 441-67. google scholar
• Sinan Nizam, B. (2021), Geçmiş olsun dileklerini ileten mensur ve manzum metinler: Iyadetnâme ve sıhhatnâmeler. Osmanlı Araştırmaları 57(57), 245-281. google scholar
• Süngü, Z. (2020). Şiir mecmuaları hakkında yapılan yeni çalışmalar bibliyografyası ve MESTAP. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 25(25), 917-1056. google scholar
• Şahin, E. (2019). Hamilik faaliyetleri çerçevesinde Gazanfer Ağa (ö. 1603)’ya yazılan manzumeler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 12(63), 168-193. google scholar
• Şahin, E. (2020). Hassân’ın Mihr ü Müşterî’sinin yeni bir nüshası ve bilinen nüshaya katkıları. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 24(24), 605-636. google scholar
• Şahin, E. S. (2001) Leâlî>nin Kaside-i Bürde Şerhi ile ilgili bir intihal. Türkoloji Dergisi 14(1), 263-269. google scholar
• Şenödeyici, Ö. (2013). Makale mi risale mi? Ya da -kolay tasavvufî şerh makalelerine reddiye-. Berceste, (131), s. 1-6. google scholar
• Tarlan, A. N. (1950). Fuzuli Divanı: Gazel, Musammat, Mukatta ve Rubai Kısmı. İstanbul: Üçler Basımevi. google scholar
• Tekin, G. A. (2003). Eski Türk edebiyatı metinlerinin bugünkü Türkçe’ye açıklamalarla çevrilmesinin gerekliliği üzerine. A. Ata ve M. Ölmez (Ed.), Dil ve Edebiyat Sempozyumu-2003 Mustafa Canpolat Armağanı içinde (s. 233-254). Ankara: Eren Kitabevi. google scholar
• Tulum, M. E. (2022). Osmanlı edebiyatında manzum fetihnameler. (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Medeniyet Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. google scholar
• Uğur, Y. (2023). Giriş: Dijital beşerî bilimler, dijital tarih ve dijital Osmanlı çalışmaları. Y. Uğur (Ed.), Dijital beşerî bilimler ve Osmanlı çalışmaları içinde (s. 15-26). İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları. google scholar
• Yavuz, S. (2023). Rodosçuklu Fennî Divanı’nın Vatikan Kütüphanesi’ndeki bir nüshası üzerine. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi 49(49), s. 343-62. google scholar
• Yavuz Oduncu, S. (2020). Ali Şir Nevâyî’nin Türkçe divanlarında tekrar eden şiirler. M. Yılmaz, A. Aksu (Ed.) Cemal Aksu Armağanı içinde (1023-1041). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Yavuz Oduncu, S. (2023). Nevâyî’nin Türkçe divanlarındaki “kuyun” kelimesinin kullanım şekilleri ve şairin bu kelime ile oluşturduğu hayalleri. A. Kartal ve S. Eraslan (Ed.) Türk Dilinin Başçısı Ali Şir Nevayi - 2 içinde (633-648). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Yayınları. google scholar
• Yavuz Oduncu, S. (2023). Garâyibü’s-sıgar’ın tahlili ve ilk 100 gazelinin diliçi çevirisi. (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Yazar, S. (2011a). Anadolu sahası klasik Türk edebiyatında tercüme ve şerh geleneği. (Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Yazar, S. (2012). Üsküdarlı Aşki’nin İki Tasavvufi Mesnevisi: Tercüme-i Muhtarname, Menazilü’s-Salikin. İstanbul: Okur Kitaplığı. google scholar
• Yazar, S. (2017). Kara Fazlî’nin eserlerine dair yeni bilgiler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 18(18), 525-562. google scholar
• Yazar, S. (2018). Yeni bir nüshayla değişen fotoğraf: Yûsuf-ı Meddâh’ın (ö. xıv. yy) Kıssa-i Yûsuf’u ya da Erzurumlu Darîr Kıssa-i Yûsuf adlı bir mesnevi yazmış mıdır?. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 21(21), 681-719. google scholar
• Yazar, S. (2020a). Bakir bir araştırma sahası olarak Osmanlı tercüme geleneği. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi 60(1), 153-178. google scholar
• Yazar, S. (2020b). Eylemişler Râsih’e bühtân bühtân üstüne: Balıkesirli Râsih’in eserlerine dair bilgilerin tashihi. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 1(24), 637-673. google scholar
• Yazar, S. (2022). Belagatin Türkçeleştirilmesinde önemli bir adım: Celâlzâde Sâlih Çelebi’nin (ö. 973/1565) sanâyi’-i şi’riyye bahsindeki muhtasarı. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 29(29), 1367-1395. google scholar
• Yazar, S. ve Kaçar, M. (Ed.) (2022). Teoriden Pratiğe Türk Edebiyatında Diliçi Çeviri. İstanbul: Ketebe Yayınları. google scholar
• Yazar, S., Kaçar M., Açıl B. (2020). Klasik Türk edebiyatı lisansüstü çalıştayı sonuç raporu. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 24(24), 674-730. google scholar
• Yetiş, K. (1996). Namık Kemal’in Türk Dili ve Edebiyatı Üzerine Görüşleri ve Yazıları. İstanbul: Alfa Yayınları. google scholar
• Yılmaz, O. (2011). Klasik Türk edebiyatında bir başka anlamıyla bahâr. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi 18(1), 177-194. google scholar
• Yılmaz, O. (2019). Ferheng-işu'ûrî(lisânu’l-‘acem). İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları. google scholar