KAZAK TÜRKÇESİNDEKİ FARSÇA KÖKENLİ EKLER VE SONEK VAZİFESİNDE KULLANILAN EMİR GÖVDELERİ

Yıl 2011, Cilt: 45 Sayı: 45, 39 - 86, 04.03.2013

Uğur Gürsu

Öz

Türkçe ile Farsça arasındaki etkileşim yüzyıllara dayanmaktadır, bu etkileşim sonucunda Türkçeye pek çok Farsça kelimenin yanısıra, bazı Farsça ekler ve ek vazifesinde kullanılan emir gövdeleri de girmiştir. Makalemizde bu eklerin ve emir gövdelerinin Kazak Türkçesindeki durumu ele alınmaktadır. Farsça unsurların Kazak Türkçesine geçiş sürecinde geçirdikleri anlam ve biçim değişiklikleri çalışmamızda ortaya konmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Kazak Türkçesi, Farsça Önekler, Farsça Sonekler, Farsça Emir Gövdeleri, Söz Varlığı.

 

ABSTRACT

 

The interaction between Persian and Turkish has taken place for centuries; as a result of this interaction Turkish borrowed some Persian affixes and imperative forms that are used as affixes as well as a lot of Persian words. In this article, the use of these affixes and imperative forms used in Kazakh Turkish are examined. Semantic and morphological changes that Persian elements undergo in their transition process to Kazakh Turkish are handled in our study.

Keywords: Kazakh Turkish, Persian Prefixes, Persian Suffixes, Persian Imperative Forms, Vocabulary.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Balakayev, M.; İskakov, A., Kazirgi Kazak Tili, Almatı, Kazak SSR Gılım Akademiyasının Baspası, 1954.
• Bizakov, Seyrin, Kazak Tilinin Sinonimder Sözdigi, Almatı, Arıs Baspası, 2005.
• Buralkıulı, Mustapa, Kazak Tilinin Tüsindirme Sözdigi, Almatı, Mektep Baspası, 2007.
• Develi, Hayati, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu 2, İstanbul, Kesit Yayınları, 8. Baskı, 2008.
• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara, Aydın Kitabevi, 20. Baskı,2005.
• Garifolla, Enes; Üderbayev, Almas, Dialektologiyalık Sözdik, Almatı, Arıs Baspası, 2007.
• Iskakov, A.I., Kazak Tilinin Tüsindirme Sözdigi, 2.Cilt, Almatı, Kazak SSR'nin Gılım Baspası, 1976.
• Iskakov, A.I., Kazak Tilinin Tüsindirme Sözdigi, 1.Cilt, Almatı, Kazak SSR'nin Gılım Baspası, 1974.
• Iskakov, A.I., Sızdıkova, R.; Sarıbayev, Şora Ş., Kazak Tilinin Kıskaşa Etimologiyalık Sözdigi, Almatı, Kazak SSR'nin Gılım Baspası, 1966.
• İsmagulova, Bayan; Erejen, Elvira; Ebdijapbarova, Gülbahira, Kazakşa-Orısşa Orısşa-Kazakşa Sözdik, Almatı, Aruna Baspası, 2002.
• Januzakov, Telgoja, Kazak Tilinin Sözdigi, Almatı, Dayk-Press Baspası, 1999.
• Januzakov, Telgoja; Omarbekov, S., Jünisbek, E., Kazak Edebi Tilinin Sözdigi, 1. Cilt, Almatı, Arıs Baspası, 2006.
• Koç, Kenan; Bayniyazov, Ayabek; Başkapan, Vehbi, Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi Sözlüğü, Türkistan, Turan Yayınevi, 2003.
• Koç, Kenan; Doğan, Oğuz, Kazak Türkçesi Grameri, Ankara, Gazi Kitabevi, 2004.
• Nuraliyeva, N., Kazakşa-Agılşınşa Sözdik, Almatı, Dayk-Press Baspası, 2008.
• Sarıbayev, Şora, Ş., Kazak Tilinin Aymaktık Sözdigi,Almatı, Arıs Baspası, 2005.
• Sujikova, A.U., Bes Tildi Körneki Sözdik, Almatı, Almatıkitap, 2006.
• Timurtaş Faruk Kadri, Osmanlı Türkçesi Grameri, İstanbul, Alfa Yayınları, 7. Baskı, 1995.
• Türk Dünyası Araştırmaları, 30. Sayı, İstanbul, Haziran 1984.
• Yeğin, Abdullah; Badıllı, Abdülkadir; Çalım, İlham, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Büyük Lügat, İstanbul, Sebat Basım Yayım Dağıtım, 2006.