Work of Tercume-i Tefsiri'l-Lubâb (Hâzin's Translate) and It's Compiling By Musa bin Hüseyin El-Iznikî and Other Authors

Yıl 2015, Cilt: 53 Sayı: 53, 91 - 110, 27.10.2016

İsmail Taş

Öz

Tafsir al-Lübab Translation, Haji Musa bin al-Hussein İznikî is a
translation of his book, penned in Arabic. The Hazin-i Baghdadi has
the interpretation of copyright by the Beydavî's work. When you look
to many sources, the pleasure translated Musa bin Haji Hussein is
reported to be translated by al-İznikî. Moreover, the new work, besides
the pleasure of İznikî's translated Abul-Leys es-Semerkandî also
reveals that makes the translation. Moreover, Abul-Leys esSemerkandî
from his translated "Enfesü'l-Cevahir” given the name
Abul-Leys made to translate, also stated Ahmed-i Dai, Ibn Arabsah the
works attributed to the author as Musa bin Haji Hussein al it is
understood that belong to İznikî. During our study, İznikî long after we
have determined that the translations are ready to be translated by
another author. In this article, which was translated by the translation
İznikî after a general assessment of the work of Tafsir al-Lubâb work
we will try to address the translation made by another author.
Copies of Tefsiru'l-Lubab's Translation presents us the structure of
language, the thesaurus, world of meanings and frame of mind in the
period of Old Anatolian Turkish. In our project, it is aimed at
researching and assessing several copies of this work in order to
compose historical dictionary of Turkish and establishing the texts
corrently.

Anahtar Kelimeler

Tafsir al-Lübab Translation, Haji Musa bin al-Hussein İznikî, The Hazin-i Baghdadi, Translation, Old Anatolian Turkish

Tercüme-i Tefsiri'l-Lübâb Eserinin (Hâzin Tercümesi) Musa bin Hacı Hüseyin el-İznikî ve Başka Müellifler Tarafından Telif Edilmesi

Öz

Tefsirü’l-Lübab Tercümesi, Musa bin Hacı Hüseyin el-İznikî’nin
Hazin-i Bağdadî’nin Arapça olarak kaleme aldığı eserinin tercümesidir.
Hâzin-i Bağdadî ise bu eserini Beydavî’nin tefsirini te’vil etme yoluyla
telif etmiştir. Birçok kaynağa bakıldığı zaman, Hâzin tercümesinin
Musa bin Hacı Hüseyin el-İznikî tarafından tercüme edildiği
belirtilmektedir. Ayrıca yapılan yeni çalışmalar, İznikî’nin Hâzin
tercümesinin yanında Ebu’l-Leys es-Semerkandî tercümesini de
yaptığını ortaya koymaktadır. Bunun yanında Ebu’l-Leys es Semerkandî’den
yaptığı tercümeye “Enfesü’l-Cevâhir adını verdiği,
Ebu’l-Leys tercümesini yaptığı belirtilen Ahmed-i Dâî, İbn-i Arabşah
gibi müelliflere atfedilen eserlerin ise Musa bin Hacı Hüseyin el-
İznikîye ait olduğu anlaşılmıştır. Çalışmamız esnasında, Hâzin tercümesinin İznikî’den çok sonraları başka bir müellif tarafından da
tercüme edildiğini tespit ettik. Bu makalemizde, İznikî tarafından
tercüme edilen Tercüme-i Tefsiri’l-Lübâb eserinin kısaca
değerlendirmesini yaptıktan sonra eserin başka bir müellif tarafından
yapılan tercümesine değinmeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Tefsirü’l-Lübâb, Hâzin-i Bağdâdî, Musa bin Hacı Hüseyin İznikî, Tercüme, Eski Anadolu Türkçesi