Yûnus Emre’nin Bir Şiiri ve İsmâîl Hakkı Bursevî’nin Şerhi

Yıl 2016, Cilt: 55 Sayı: 55, 77 - 90, 30.12.2016

Songül Aydın Yağcıoğlu

Öz

XIII. asırda yaşayan ve hayatı ile ilgili bilgiler muhtelif görüşlere

dayanmakla birlikte Yûnus Emre’nin şiirlerinden hareketle yapılan değerlendirmeler,

tahliller ve araştırmalar, onun İslâmi anlayışla şekillenen dünya

görüşünü, insana bakışını, aşk anlayışını, hâsılı fikir dünyasını ortaya

koymaktadır.

Mutasavvıf olan ve tasavvufi şiirler söyleyen Yûnus Emre’nin şiirlerinde

dile getirdiği ve lirizmin hakim olduğu tasavvufi heyecanlar, onun

dil ve üslubuyla adeta kemale ulaşmıştır. Dili kullanmadaki başarısı, şiirlerindeki

düşünce derinliği, lirizmi, samimi ve içten ifadeleriyle yaşadığı

yüzyıldan itibaren hak ettiği şöhrete ulaşmıştır. Yûnus’un şairliği ile Türkçe’nin

edebî dil olmasında ve paralelinde edebiyata olan katkısı da şüphesiz

değer biçilemeyecek cihettedir.

Onun şiirleri, her döneme ve her kişiye hitab eden bir özellik taşımaktadır.

Yaşadığı dönemden itibaren 8 asır geçmesine rağmen bugün hâlâ

onu anlamak ve yorumlamak üzere birçok tahlil, araştırma ve inceleme

yapılmıştır ve yapılmaktadır.

Hazırlanan bu çalışmada, Yûnus Emre’yi anlamak, onun his ve düşünce

dünyasının ortaya çıkmasına katkı sağlamak amacıyla, Yûnus Emre’ye

isnad edilen “Sırâtdan gel sıfâta anda safâ bulasın” mısraı ile başlayan

şiirin, âlim ve mutasavvıf olan İsmâîl Hakkı Bursevî tarafından yapılan

Türkçe şerhi Latin harflerine aktarılmıştır. Eser, Süleymaniye Kütüphanesi

Esad Efendi kataloğunda nr.1521/ vr.178,189 şeklinde kayıtlıdır.

Anahtar Kelimeler

Yûnus Emre, İsmâîl Hakkı, Şerh, Şiir

A Poem of Yûnus Emre and İsmail Hakkı Burusevi's Exegesis of it

Öz

Evaluations, analysis and searches, which
basing on his poems, about Yunus Emre, who lived in 13^th century,
explain his world view that is shaped by Islamic understanding, sight to
humans, understanding about love, tolerance, his world of thought and idea etc.
to a great extent. Information about his life is based on various rumors.

Sufic enthusiasm, which is reflected in his
poems and dominated by lyricism, reached maturity by language and wording of Yunus
Emre, who is a Sufi and composes Sufic poetry. In parallel with his
contribution to making Turkish a literary language, the contribution to
literature of his beyond price. He managed that by his success in using
language, depth of thinking in his thoughts, lyricism, and sincere and frank
statements, which led him to reach the reputation that he deserved since the
century he lived in.

The topics in his poems are blended with
sincerity and warmth, and also gained a feature of appealing to every era and
every person. Although it has been 8 centuries since the era he lived, there
has been many analysis and examination in order to understand and interpret
him, even today.

In this research, in order to understand Yunus
Emre and contribute in revealing his sense and though world, the Turkish
explanation of the poem, which starts with the verse of “Sırattan gel sıfata
anda safa bulasın”, is transferred to the roman characters. Poem was registered
to “Şerh-i Ebyât-ı Yunus Emre, Süleymaniye Ktp. Esad Efendi, nr.
1521,vr.178b,189a” from İsmail Hakkı Bursevi.

Anahtar Kelimeler

Yunus Emre, İsmail Hakkı, Exegesis, Poem, İslamic mysticism

Kaynakça

• Aydın Yağcıoğlu, Songül, Yûnus Emre’nin Bir Şiiri ve İsmâîl Hakkı Bursevî’nin Şerhi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt/Sayı: 55, (2016-2), İstanbul 2016, s. 77-90.