BELLEĞİN KARA SULARINDA KENDİ SAHİLİNE DOĞRU İÇSEL BİR YOLCULUĞUN ROMANI: KENDİ GECESİNDE (YAPISAL VE TEMATİK BİR İNCELEME)

Yıl 2017, Cilt: 56 Sayı: 56, 59 - 92, 29.06.2017

Canan Sevinç

Öz

İnci Aral’ın son romanı Kendi Gecesinde (2014)’nin yapı ve tema unsurları açısından tahlil
edileceği bu çalışmada, romanı oluşturan materyal ve teknik unsurlar arasındaki
organik bağlantı üzerinden metnin derin yapısı çözümlenirken, bahsi geçen
romanın, yazarın diğer eserleri arasındaki yeri de tespit edilecektir. Buna
göre; Kendi Gecesinde, Aral’ın, 1991
tarihli ilk romanı Ölü Erkek Kuşlar’dan
itibaren bireyi ve bireyin sorunlarını merkeze alan romanlarının son halkasını
oluşturmaktadır. Ağırlıklı olarak kadın karakterlerin etrafında aşk, sevgi,
cinsellik, aile, evlilik, ölüm, özgürlük temalarını ele alan Aral, bu genel
temalara, bölünmüş benlikler, varoluş sancıları, cinsel kimlik buhranları gibi
psikolojik temaları da ekler. Öte yandan salt kadınları anlatmakla sınırlı
kalmayıp erkek karakterleri de söz konusu bireysel temalar ekseninde tahlil
eden yazar, kadın - erkek ayrımı yapmaktan ziyade bütünüyle “birey”i
eserlerinin odağına yerleştirme kaygısındadır. Bu noktada, yazarın, psikolojik
roman kategorisinde değerlendirilebilecek eserleri, bireyin içinde yaşadığı “toplum”u
da dikkate alışı açısından, sosyolojik bir hüviyet de taşır. Bu bağlamda, Kendi Gecesinde, bünyesinde aile,
evlilik, aşk, sevgi gibi temalar ile bir kuşağın geçirdiği değişim konusunu
barındıran, odağında bir erkeğin yer aldığı, psiko-sosyal bir romandır.

Anahtar Kelimeler

İnci Aral, Kendi Gecesinde, yapı, tema

THE NOVEL OF AN INTERNAL JOURNEY TOWARDS YOUR OWN BEACH IN THE DARK WATERS OF THE MEMORY: KENDİ GECESİNDE (A STRUCTURAL AND THEMATIC ANALYSIS)

Öz

In this study,
where İnci Aral’s last novel Kendi
Gecesinde (2014) is going to be analyzed in terms of structure and theme,
deep structure of the text is going to be resolved over the organic connection
between the materials and technical elements that constitute the text as well
as its place among the other works of author is going to be determined. In
accordance with this, Kendi Gecesinde constitutes
the last chain of her novels where the individual and the problems of the
individual have been focused since Aral’s first novel called Ölü Erkek Kuşlar written in 1991. Aral
who mainly deals with the themes of romance, love, sex, family, marriage,
death, freedom around female characters; adds psychological themes such as
split personality, pains of existence, depression of sexual identity to these
general themes. On the other hand, she does not just talk about women; she
analyzes men on the basis of above mentioned themes above. The writer does not
discriminate between men and women; but rather she has an anxiety for
positioning the “individual” in the center of her works. At this point, the
works of the author, which can be evaluated under the category of psychological
novel, have a sociological identity in terms of the individual’s consideration
of the “society” where he/she lives in. Within this context, Kendi Gecesinde is a psycho-social novel
with a male character in the focus, it covers the themes of family, marriage,
romance, love and the changes that a generation experiences.

Anahtar Kelimeler

İnci Aral, Kendi Gecesinde, structure, theme

Kaynakça

• AKALAN, Özlem, “Slogancı ve didaktik bir tutumla yazmam”, www.vatankitap.gazetevatan.com (14.10.2014), (Erişim tarihi: 28.07.2015).
• AKDEMİR, Gamze, “Sosyopolitik yanı gündemde tuttum”, Cumhuriyet Kitap Eki, www.cumhuriyet.com.tr (03. 12. 2014), (Erişim tarihi: 28.07.2015).
• AKTAŞ, Şerif , Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Akçağ Yay., Ankara 1991.
• ALPER, Yasemin, “İnci Aral’ın Mor Romanına Psikanalitik Açıdan Bir Bakış”, Turkish Studies, 10 / 12, 2015, s.15-38.
• ARAL, İnci, Safran Sarı, Merkez Kit., İstanbul 2007.
• ARAL, İnci, Kendi Gecesinde, Kırmızı Kedi Yay., İstanbul 2014.
• ARAL, İnci, “Bütün hikâyeler ancak anlatılarak özgürleşir”, Galapera Öykü Fanzin, Ağustos 2015, s.24; 22.
• BACHELARD, Gaston, Mekânın Poetikası (Çev. Alp Tümertekin), İthaki Yay., İstanbul 2013.
• BULUT, Yıldıray, Tarık Buğra’nın Romancılığı, Gece Kitaplığı, İstanbul 2016.
• ÇETİN, Nurullah, Roman Çözümleme Yöntemi, Akçağ Yay., Ankara 2015.
• DEMİR, Yavuz, İlk Dönem Hikâyelerinde Anlatıcılar Tipolojisi, Akçağ Yay., Ankara 1995.
• ECEVİT, Yıldız, Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İletişim Yay., İstanbul 2001.
• ECEVİT, Yıldız, “Seksen Sonrasından Günümüze Edebiyat”, Pasaj, 2, Eylül - Aralık 2005, s.9-36.
• FORSTER, E. M., Roman Sanatı (Çev. Ünal Aytür), Adam Yay., İstanbul 2001.
• GÜLENDAM, Ramazan, “Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1923-2000)”, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, Akçağ Yay., Ankara 2015, s.423-602.
• KOÇAL, Abdullah, İnci Aral ve Fatma Karabıyık Barbarosoğlu’nun Romanlarında Aile Kurumu, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta 2011.
• KULAKSIZOĞLU, Adnan, Ergenlik Psikolojisi, Remzi Kit., İstanbul 2001.
• KÜTÜKÇÜ, Tamer, “ ‘Kendi Gecesinde’ Kaybolmak ya da Yeniden Doğmak”, Varlık, Şubat 2015, S.1289, s.26-28.
• MORAN, Berna, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 3, İletişim Yay., İstanbul 1994.
• NARLI, Mehmet, Roman Ne Anlatır Cumhuriyet Dönemi 1920-2000, Akçağ Yay., Ankara 2007.
• ÖRNEK, Nuray, İnci Aral’ın Romanlarının Tema, Yapı, Dil ve Üslûp Yönünden İncelenmesi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Elazığ 2007.
• ÖZBEK, Öznur, İnci Aral ve Elif Şafak’ın Romanlarında Baba Figürü, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Aydın 2014.
• ÖZDEMİR, Gülseren, İnci Aral, Romanları ve Romancılığı, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trabzon 2004.
• ÖZDEMİR, Gülseren, “1980 Sonrası Toplum Problemlerinin İnci Aral’ın Romanlarına Yansıması”, II. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Öğrenci Kongresi Bildiri Kitabı, C.II, İstanbul Kültür Üniversitesi Yay., İstanbul 2010, s.965-980.
• TANRIVER, Süveyda, İnci Aral’ın Romanlarında Kadın ve Kadın Sorunu, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2010.
• TEKİN, Mehmet, Roman Sanatı (romanın unsurları) 1, Ötüken Neş., İstanbul 2001.