Recalling a Forgotten Travel Book in the Context of Orientalism and Occidentalism: A Turkish Girl’s Journey to America

Yıl 2024, Cilt: 64 Sayı: 2, 349 - 377, 28.08.2024

Ahmet Duran Arslan

https://doi.org/10.26650/TUDED2024-1437239

Öz

In this study, the work titled A Turkish Girl’s Journey to America, which was published by Akşam Printing House in 1935 and can be described as a “forgotten travel book” today, is centered in orientalism and occidentalism. Although Faik Sabri Duran’s name is written on the cover of the book, it is his daughter Lütfiye Duran who went on the trip and took the notes. During this journey, which lasted approximately four months, American Dr. Cosette Faust Newton also accompanied Lütfiye. Thus, the opportunity arises to watch a Western female-sovereign subject and a Turkish girl in a common adventure, sometimes in solidarity and sometimes in conflict. However, considering that Lütfiye’s mother is English and her father always strives for westernization/ modernization, the issue of identity in the book becomes more intense. Based on this, both the author of the book and its creation process, as well as the perspectives of the two women on “foreign presences” and their positioning toward them are discussed in detail in this study. The self-presentation of Lütfiye as a “free traveler” and her various impressions of a pure Western subject are also scrutinized. Thus, a compact theoretical basis on orientalism and occidentalism was created in the study to make these analyses more effective and to reach the deep structure of the text. With all these features, the book A Turkish Girl’s Journey to America can be defined as a forgotten, fertile river of the travel writing branch of Turkish literature.

Anahtar Kelimeler

Orientalism, occidentalism, identity, travel book, America

Proje Numarası

-

Unutulmuş Bir Seyahatnameyi Oryantalizm ve Oksidentalizm Odağında Yeniden Hatırlamak: Bir Türk Kızının Amerika Yolculuğu

Öz

Bu çalışmada, 1935 yılında Akşam Matbaası tarafından yayımlanan ve günümüzde “unutulmuş bir seyahatname” olarak nitelendirilebilecek Bir Türk Kızının Amerika Yolculuğu adlı eser oryantalizm ve oksidentalizm ekseninde incelemeye alınmıştır. Her ne kadar eserin kapağında Faik Sabri Duran’ın adı yazsa da seyahate çıkan ve notları alan kişi onun kızı Lütfiye Duran’dır. Yaklaşık dört ay süren bu yolculukta Amerikalı Dr. Cosette Faust Newton da Lütfiye’ye eşlik eder. Böylelikle Batılı bir kadın-hükümran özne ile bir Türk kızını ortak bir serüvende, bazen dayanışma bazen çatışma içinde izleme imkânı doğar. Öte yandan Lütfiye’nin annesinin İngiliz, babasının ise daima Batılılaşma/modernleşme gayreti içinde bir birey olduğu düşünüldüğünde seyahatnamedeki kimlik meselesi daha kesif hâle gelir. Buradan hareketle çalışmada, gerek kitabın yazarı ve oluşum süreci gerek söz konusu iki kadının “yabancı mevcudiyetler”e bakışı, onlar karşısındaki konumlanışı ayrıntılı olarak incelenmiştir. Ayrıca Lütfiye’nin hem kendini “hür bir seyyah” olarak sunuşu hem saf Batılı bir özneye dair muhtelif izlenimleri de mercek altına alınmıştır. Bu incelemeleri daha derinlikli ve çok yönlü kılmak için ise oryantalizm ve oksidentalizm odaklı bir teorik zeminin oluşturulduğunu da söylemek gerekir. Bütün bu özellikleri itibarıyla Bir Türk Kızının Amerika Yolculuğu kitabını, Türk edebiyatının gezi yazısı kolunun unutulmuş bir değeri olarak nitelemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Oryantalizm, oksidentalizm, kimlik, seyahatname, Amerika

Etik Beyan

-

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Ahıska, M. (2003). Occidentalism: The historical fantasy of the modern. The South Atlantic Quarterly, 102(2-3), 351-379. google scholar
• Akyol, İ. H. (1944). Ölümlerinin yıl dönümü münasebetiyle Müderris Faik Sabri Duran ve Prof. Ernest Chaput. Türk Coğrafya Dergisi, (5-6), 143-152. google scholar
• Arslan, A. D. (2022). Memduh Şevket Esendal’da toplumsal ve siyasal tanıklık: Değişim ve eleştiri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalı, Muğla. google scholar
• Asiltürk, B. (2009). Edebiyatın kaynağı olarak seyahatnameler. Turkish Studies, 4(1-1), 911-995. google scholar
• Coronil, F. (1996). Beyond occidentalism: Toward nonimperial geohistorical categories. Cultural Anthropology, 11(1), 51-87. google scholar
• Çoruk, A. Ş. (2007). Oryantalizm üzerine notlar. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 193-203. google scholar
• Duran, F. S. (1935). Bir Türk kızının Amerika yolculuğu. İstanbul: Akşam Matbaası. google scholar
• Durgun, S. (2018). İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e bir entelektüelin portresi: Faik Sabri Duran. Muhakeme Dergisi, 1(2), 134-145. google scholar
• Eldem, E. (2010). Ottoman and Turkish orientalism. Architectural Design, (80), 26-31. google scholar
• Foucault, M. (2011). Seçme yazılar 3: Büyük kapatılma. (I. Ergüden ve F. Keskin, çev.). İstanbul: Ayrıntı. google scholar
• Göle, N. (2016). Modern mahrem: Medeniyet ve örtünme. İstanbul: Metis. google scholar
• Kocatürk, M. (2019). Modern coğrafyanın öncülerinden Faik Sabri Duran ve Bir Türk kızının Amerika Yolculuğu. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 5(23), 1324-1332. google scholar
• Koçyiğit, D. (2017). Batı’yı kurgulamak - Doğu’yu sunmak, Doğu’yu kurgulamak - Batı’yı sunmak: Oksidentalizm’de ben ve öteki. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 57(57), 133-160. google scholar
• Metin, A. (2020). Occidentalism: An eastern reply to orientalism. Bilig, (93), 181-202. google scholar
• Özçelik, T. G. (2015). Doğu ve Batı dikotomisinin yarattığı gerçeklik: Oryantalizm ve oksidentalizm. (Yayımlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Bursa. google scholar
• Pultar, G. (2005). An ‘American venture’: Self-representation and self-orientalization in Turkish-American Selma Ekrem’s Unveiled. T. D’Haen et al (Ed.), in How far is America from here? Selected proceedings of the first world congress of the international American studies association 22-24 May 2003 (297322). Amsterdam: Rodopi. google scholar
• Said. E. W. (2013). Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark anlayışları. (B. Ülner, çev.). İstanbul: Metis. google scholar
• Yiğit, A. ve Tunçel, H. (2017). 100. Yılında Türkiye’de coğrafyacılar: Türkiye coğrafyacı biyografileri (1915-2015). Bilecik: Türk Coğrafya Kurumu Yayınları. google scholar
• Yeğenoğlu, M. (2003). Sömürgeci fantaziler: Oryantalist söylemde kültürel ve cinsel fark. İstanbul: Metis. google scholar