P. P. , K voprosu o drevnostyah ıs verhov'yah Talasa = Yukarı Talaş kadim eserleri meselesine dair (

Yıl 1936, Cilt: 5 , 365 - 367, 31.12.2010

Ahmet Caferoğlu

Öz

Tari h ve arkeoloj i bakımından, Tala vadisi Oıt a Asya'nın en az işlenmi köşesinden biridir . B u sahaya ait bazı sathî arkeoloji k malûmat a ancak son zamanlarda Kallaur'u n kayıtlarında ve bilhassa Türkolojiyi çok yakından alâkadar eden Heikel'in , Altertümer aus dem Tal des Talaş in Turkestan (Travau x ethnographiques , 1918, VII ) adlı eserinde, iesadüf edilmeğe başlanmıştır. Hel e b u sonunc u eser, ihtiv a ettiği eski Gök-Türk harflerile yazılı abideler dolayısile, Tala nehr i boyunu n daha ciddiyetl e araştırılması lâzımgeldiğini göstermektedir, Kadi m Ort a Asy a medeniyeti izlerini mu ­ hafaza eden Tala nehrini n yukarı boyu , ayrıca X- unc u asırda, şöhret bula n gümü madenler i ile arkeolojiy e yen i bi r saha açmıştır. Bu yüzdendi r ki , son XX-inc i asır b u saha arkeoloj i araştırmaları, esas tetki k mevzu u olarak b u noktayı kendisin e gay e kabu l eylemiştir. Eskidenberi , coğrafi vaziyetile Tala vadisi , bi r çok otura k ve göçebe kavimler e mesken olmuştur. Halbuk i Çin , Ara p ve İran coğraficilerin b u sahanın mazisi hakkında verdikler i tarihî ve etni k malûmat, umum î denilebilece k kada r şümullü bi r mahiyett e olduğundan, maatteessüf elde edilen abide ­ lerin , hangi Ort a Kuru n coğrafi noktasına yaklaştırılması lâzımgeldiğini aydmlatmamaktadır . İşte, makal e müellifinin de meşgul olduğu bahi s Tala vadisinde Ak-Tep e harabelerind e bulduğu abidelerde n bazılarını devrin e göre tesbit etmektir . 

Anahtar Kelimeler

drevnostyah, verhov'yah, Talasa