Öz
Myths had been fictionalised basically upon
conflict between “good” and “evil”. According to the creation and eschatology
myths, the conflict between supernatural creatures representing the good and
those representing the evil demarcated borders of goodness and evilness. This
fight that had been performed by supernatural beings of myths fell into the
earth through heroic epics, and it had become having experienced between
representatives of the good and those of the evil. However the fight between
the good and the evil in heroic epics had occured in the form of the fight for
people versus people and societies vs. societies, supernatural beings
representing the heaven and the underground were still able to be included into
this struggle in mythological epics. The fight between the good and the evil in
heroic epics was shaped by conditions, events and interests in the world as
well as notions of goodness and evilness which had been identified by religions
and myths. Due to this reason, notions of goodness and evilness of heroic
epics, at the center of which there are people, are subjective. In this study,
we tried to examine “Kañgıvay-Mergen”, one of Tuvan heroic epics, in terms of
sense of evilness, sources of it (evilness), parties of it, forms of its
occurrance, and its results. In the examination, we further dwelt on, for the
subject of the epic, ethics problem
which is one of main sources of the evilness. Determinations and evaluations
made showed
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ARIKOĞLU, Ekrem - Buyan BORBAANAY, 2007, Tuva Destanları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- ERGUN, Metin - Mehmet AÇA, 2004, Tıva Kahramanlık Destanları I, Akçağ Yayınları, Ankara.
- GREBNEV, L. V., 1960, Tuvinskiy Geroiçeskiy Epos, Kızıl.
- MESSADIÉ, Gerald, 1999, Şeytanın Genel Tarihi (Çev. Işık Ergüden), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
- MOHAPATRA, A. R, 1990, Philosophy of Religion: An Approach to World Religions, Sterling Publishers Private Limited, New Delhi.
- POTANİN, G. N., 1883, Oçerki Severo-Zapadnoy Mongolii, IV. Fasikül, S. Petersburg.
- RUSSELL, Jeffrey Burton, 1999, Şeytan Antikiteden İlkel Hrıstiyanlığa Kötülük (Çev. Nuri Plümer), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
- SARIG-OOL, S. M., 1990, Tıva Maadırlıg Tooldar, Tıvanıñ Nom Ündürer Çeri, Kızıl.
- TÜRKBEN, Yaşar, 2012, İbn Sînâ ve Thomas Aquinas’ta Kötülük Problemi, Elis Yayınları, Ankara.
- YARAN, Cafer Sadık, 1997, Kötülük ve Teoside, Vadi Yayınları, Konya.
Öz
Mitler, temelde “iyi” ile “kötü”nün çatışması
üzerine kurgulanmışlardır. Yaratılış ve eskatoloji mitlerine göre, iyiyi temsil
eden doğaüstü varlıklarla kötüyü temsil eden doğaüstü varlıklar arasındaki
çatışma, iyilikle kötülüğün sınırlarını belirlemiştir. Mitlerin doğaüstü
varlıklarının yürüttükleri bu mücadele, kahramanlık destanları ile yeryüzüne
inmiş, iyi ile kötünün temsilcileri olan kahramanlar arasında yaşanır olmuştur.
Kahramanlık destanlarındaki iyi ile kötünün mücadelesi, insanların insanlarla,
toplumların toplumlarla mücadelesi şeklinde gerçekleşmekle birlikte, daha mitik
karaktere sahip olanlarında bu mücadelelere göğü ve yeraltını temsil eden
doğaüstü varlıklar da dâhil olabilmişlerdir. Kahramanlık destanlarındaki iyi
ile kötünün mücadelesini, dinlerle mitlerin tanımladığı iyilik ve kötülük
anlayışlarının yanı sıra, dünya üzerindeki şartlar, olaylar ve çıkarlar
biçimlendirmiştir. Bu nedenledir ki merkezinde insan topluluklarının yer aldığı
kahramanlık destanlarının iyilik ve kötülük anlayışları sübjektiftir. Bu
çalışmada Tıva kahramanlık destanlarından “Kañgıvay-Mergen” kötülük algısı,
kötülüğün kaynakları, tarafları, oluş biçimleri ve sonuçları bakımından
incelenmeye çalışılmıştır. İncelemede, destanın konusu gereği, kötülüğün ana
kaynaklarından olan ahlak sorunu üzerinde de ayrıca durulmuştur. Yapılan tespit
ve değerlendirmeler, “ahlaki kötülük”ün destandaki çatışmalarda önemli bir yere
sahip olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ARIKOĞLU, Ekrem - Buyan BORBAANAY, 2007, Tuva Destanları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- ERGUN, Metin - Mehmet AÇA, 2004, Tıva Kahramanlık Destanları I, Akçağ Yayınları, Ankara.
- GREBNEV, L. V., 1960, Tuvinskiy Geroiçeskiy Epos, Kızıl.
- MESSADIÉ, Gerald, 1999, Şeytanın Genel Tarihi (Çev. Işık Ergüden), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
- MOHAPATRA, A. R, 1990, Philosophy of Religion: An Approach to World Religions, Sterling Publishers Private Limited, New Delhi.
- POTANİN, G. N., 1883, Oçerki Severo-Zapadnoy Mongolii, IV. Fasikül, S. Petersburg.
- RUSSELL, Jeffrey Burton, 1999, Şeytan Antikiteden İlkel Hrıstiyanlığa Kötülük (Çev. Nuri Plümer), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
- SARIG-OOL, S. M., 1990, Tıva Maadırlıg Tooldar, Tıvanıñ Nom Ündürer Çeri, Kızıl.
- TÜRKBEN, Yaşar, 2012, İbn Sînâ ve Thomas Aquinas’ta Kötülük Problemi, Elis Yayınları, Ankara.
- YARAN, Cafer Sadık, 1997, Kötülük ve Teoside, Vadi Yayınları, Konya.
Ayrıntılar
| Bölüm | MAKALELER |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 26 Sayı: 2 |
