KAYSERİ SAHABİYE MEDRESESİ (SAHİP ATA MEDRESESİ) DUVAR YAPIM MALZEMESİ ARAŞTIRMALARI VE KONSERVASYON ÖNERİLERİ

Yıl 2016, Cilt: 26 Sayı: 2, 197 - 203, 26.12.2016

Hande Günözü

Öz

Anadolu
Selçuklu taş işçiliğinin önemli örneklerinden olan Sahabiye Medresesi; Selçuklu
Veziri Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından 1267 yılında inşa ettirilmiştir.
Sahabiye Medresesi olarak bilinmesine rağmen asıl adı Sahip Ata Medresesidir.
Bu çalışma medresenin duvar örgüsüne ait taş ve özgün harçların analitik
verilere dayanarak araştırılması ve elde edilen tüm veriler doğrultusunda;
konservasyon önerilerini kapsamaktadır.

Eski taşınmaz eserlerin konservasyonunda en temel
prensip; yapı ve elemanlarının bozulmasına neden olan etkenler üzerine
araştırma çalışmaları yapılarak,elde edilen veriler doğrultusunda yapının
gelecek kuşaklara olduğu gibi aktarılması çerçevesinde yöntem oluşturulması,
yapının ve yapı elemanlarının süregelen bozulmalarının durdurulması ve
sürekliliğinin sağlanması için önlem alınması esasına dayanmaktadır. Sahabiye
Medresesi'nde günümüzedeki harç sağlamlaştırma çalışmalarının yapıldığı fakat
yapının en önemli elemanları olan taş onarımına dair önlem alınmadığı
görülmektedir.

Tarihî eserlerde yapılan konservasyon çalışmalarında
yapı ve elamanları bir bütün olarak değerlendirmeli ve koruma ayağı yapının
tamamını kapsayacak şekilde öngörülmelidir. Sahabiye Medresesi geçmiş onarım çalışmalarına dair üç tip harç tespit
edilmiş fakat özgün harç tespit edilememiştir. Bu veri dikkate alınarak yapı
ile çağdaş ve benzer harç yapım tekniğine sahip yapılarda bulunan harç yapım
teknikleri karşılaştırılarak uygunluğu araştırılabilir.

Anahtar Kelimeler

Sahabiye Medresesi, Sahip Ata Medresesi, harç analizleri, taş analizleri

INVESTIGATION AND PROPOSALS FOR THE CONSERVATION ON MASONRY MATERIALS OF KAYSERİ SAHABİYE (SAHIP ATA) MADRASA

Öz

Sahabiye Madrasa is one of the remarkable examples of
masonry work of Anatolian Seljuk’s. It was constructed by Vizier of Seljuk’s
Sahip Ata Fahreddin around 1267 therefore principal name of the madrasa is Sahip Ata Madrasa but however widely
known as Sahabiye Madrasa.

The present study initially concerns investigation on
primal masonry materials of the building by terms of analytic methods and
proposals for the conservation of the masonry works.

The basic principle in the
protection of immovable properties is; to develop methods using the data in
order to transfer the property to the next generations as it, to stop any
possible disfiguration of the property and its elements and to take precautions
so as to maintain sustainability by doing research on the factors contributing
to the disfiguration of the property and its elements. It has been observed
that mortar consolidation regarding the Sahabiye Medrese has been done several
times so far but there are no precautions taken against regarding the stone
repairment of the most significant elements belonging to the property. The
conservation studies concerning the historical artefacts should be evaluated as
a whole and the protection act should be proposed by taking the whole property
into consideration.  There have been
three types of mortar detected during the repairment process within Sahabiye
Medrese but the original mortar has not been identified. In accordance with
this data, the convenience could be investigated by comparing the mortar
technique used at similar and modern properties. 

Anahtar Kelimeler

Sahabiye Madrasa, Sahip Ata Madrasa, plaster analysis, stone analysis

Kaynakça

• KOZLU, Hale, "Kayseri Yöresindeki Tarihi Harçların Karakterizasyonu ve Onarım Harçlarının Özellikleri", İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Restorasyon Bilim Dalı, 2010.
• KOZLU, Hale, ERSEN, A., "Kayseri'de Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Dönemi Yapıları Harçlarının Özellikleri ve Onarım Harçları Özellikleri”, İTÜ Dergisi/A Mimarlık, 2011, s. 135.
• KOZLU, Hale - ERSEN, A., "Kayseri'de Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Dönemi Yapıları Harçlarının Özellikleri ve Onarım Harçları Özellikleri", İTÜ Dergisi/A Mimarlık, 2011, s. 125-136.